همشهری - نیلوفر ذوالفقاری: بناهای تاریخی که قدمت بسیاری از آنها به دوره قاجار و قبل از آن می‌رسد، حالا به اماکن گردشگری تبدیل شده‌اند و با معماری ویژه خود، روایتگر تاریخ هستند که بر طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه گذشته است.
نام مقصد: خانه پروفسور عدل
نشانی: خیابان ولیعصر، بالاتر از خیابان امام خمینی، شماره ۴
منطقه: ۱۱
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: سخنور
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: امام علی(ع)
امکانات: سرویس بهداشتی و بوفه
معرفی: این خانه به‌دلیل معماری زیبا و متعلق بودن به پدر جراحی ایران در سال ۱۳۷۷ با شماره ۲۰۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
خانه پدر جراحی ایران
این ساختمان ۹۳ ساله ۱۰۰۰ مترمربع زیربنا دارد. پلان خانه از نوع روسی و شامل بخش‌های خصوصی، پذیرایی، محل اسکان مهمان، مطب، منزل سرایدار، راننده، خدمه و ۳ ورودی مجزاست. دکتر یحیی عدل که تا ۹۴ سالگی بدون لرزش دست به جراحی مشغول بود، به‌عنوان پدر جراحی ایران شناخته می‌شود. خانه او به پیشنهاد خودش به تملک دولت درآمد و حالا به‌عنوان پژوهشکده هنر شناخته می‌شود. بازدید از این عمارت با هماهنگی قبلی امکان‌پذیر است.
نام مقصد: خانه امیربهادر
نشانی: خیابان ولیعصر، پل امیربهادر، خیابان بشیری، شماره ۷۱
منطقه: ۱۱
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: امیربهادر
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: میدان منیریه
امکانات: سرویس بهداشتی، کتابخانه، گلخانه، محوطه بازی کودکان
معرفی: این خانه متعلق به امیربهادر، وزیر جنگ مظفرالدین‌شاه مشهور به امیربهادر بوده و به‌عنوان حسینیه درباریان استفاده می‌شد.
انجمن آثار و مفاخر ملی
عمارت ضلع شمالی این خانه بزرگ‌تر و ۲ طبقه است. طبقه زیرین حوضخانه بوده و با دیوارهای کاشی‌کاری شده و مقرنس‌کاری زیبایی‌اش دوچندان شده است. طبقه بالا هم مثل تمام خانه‌های قجری تالار بزرگ و اتاق‌های متعددی دارد که برای مجالس دعا، روضه، قرائت، مجالس سخنرانی و آموزش قرآن درنظر گرفته شده است. تزئینات آینه‌کاری، مقرنس‌کاری، ارسی‌های رنگی و تابلوهای نقاشی توسط کمال‌الملک و آذر صدیقی در این مکان به تصویر کشیده شده که دیده می‌شود. این خانه به‌عنوان انجمن آثار و مفاخر فرهنگی فعالیت می‌کند و در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
نام مقصد: خانه حسین خداداد
نشانی: خیابان ولیعصر، نبش چهارراه پرزین بغدادی، پلاک ۱۲
منطقه: ۱
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: زعفرانیه
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: تجریش
امکانات: کافه، رستوران، سرویس بهداشتی
معرفی: خانه حسین خداداد عمارتی تاریخی متعلق به دوره قاجار است که در سال ۱۳۸۲ با شماره ۱۰۸۶۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
تماشاگه زمان
حسین خداداد، از بازرگانان و کارآفرینانی بود که مالکیت بزرگ‌ترین کارخانه ریسندگی و بافندگی و عمارت تماشاگه زمان به نام او ثبت شد. ساختمان خانه قاجاری او در خیابان ولیعصر در یک طبقه ساخته شده و حسین خداداد با مقاوم‌سازی ساختمان و احداث یک طبقه روی همکف تغییراتی در بنا ایجاد کرده است. او بهترین استادکاران را به استخدام گرفت و گچ‌بری‌های عمارت ۱۲ سال طول کشید. این عمارت سال‌هاست به‌عنوان تماشاگه زمان برای نمایش مجموعه‌ای از ابزارهای زمان‌سنجی و گاه‌شماری استفاده می‌شود.
نام مقصد: خانه انیس‌الدوله
نشانی: خیابان ولیعصر، بالاتر از چهارراه مولوی، روبه‌روی مهدیه تهران
منطقه: ۱۱
نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: مولوی
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: رازی
امکانات: ندارد
معرفی: خانه انیس‌الدوله متعلق به یکی از همسران ناصرالدین‌شاه قاجار، قدمتی حدود ۱۵۰ سال دارد. این خانه با شماره ثبت ۱۰۴۰۳ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
خانه سوگلی ناصرالدین شاه
عمارت ۲ طبقه خانه انیس‌الدوله بیش از ۷۰۰ مترمربع مساحت و ۲ در ورودی از سمت خیابان دارد که یکی به ساختمان و دیگری به حیاط خانه باز می‌شود. حوضی بزرگ با تنه درختان کهن در وسط حیاط به چشم می‌خورد. مالکان قاجاری، این بنا را در زمان پهلوی اول می‌فروشند. این بنا مدتی به‌عنوان مدرسه مورد استفاده قرار می‌گیرد که دکتر حسابی هم یکی از دانش‌آموختگان همین مدرسه بوده است. این خانه حالا به‌عنوان ساختمان اتحادیه گوشت‌فروشان استفاده می‌شود و می‌توانید با هماهنگی قبلی معماری ویژه آن را تماشا کنید.