همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: پس از انقلاب مشروطه، به دلیل ایجاد فضای باز سیاسی، نشریات فراوانی در اقصی نقاط ایران منتشر شد.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
درباره تعداد روزنامه ها قطعیت وجود ندارد، چراکه از آنهایی هم که باقی مانده‌اند، بسیاری تک‌شماره است و برخی ها هم به مرور زمان از بین رفته‌اند. محمد بیطرفان، محقق و رئیس انجمن علمی تاریخ استان تهران، در این باره می‌گوید: «نمی توان با قاطعیت گفت که چه تعداد نشریه در دوران مشروطه منتشر می‌شد، اما در یک برآورد کلی می‌توان گفت بیش از ۱۰۰ روزنامه در انقلاب مشروطه شکل گرفت که مهم‌ترین روزنامه های تهران شامل حبل المتین تهران، صوراسرافیل، صبح صادق، مساوات، مجلس و ندای وطن بودند.
نشریه صوراسرافیل، بعد از صدور فرمان مشروطه متولد شد و جهانگیرخان شیرازی و قاسم خان تبریزی با حضور و قلم تاثیرگذار علی اکبر خان قزوینی (دهخدا) آن را منتشر کردند. بعد از صدور فرمان مشروطه، طبق موازین جدید، هر ایرانی می‌توانست با درخواست امتیاز روزنامه، به راحتی مجوز چاپ و نشر یک نشریه را دریافت کند. این اتفاق باعث شد تا نشریات با آزادی عمل بیشتری، مستقل از حکومت و به صورت مردمی محتوا منتشر کنند و در راستای آگاهی عمومی مردم گام بردارند. در این برهه از زمان، مطبوعات جایگاه ویژه‌ای در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی پیدا و نویسندگانی دغدغه‌مند و مردمی ظهور کردند؛ نویسندگانی که منافع جامعه و مردم در نوشته‌هایشان اولویت قرار می‌گرفت.»
صوراسرافیل هم در این عرصه از حکومت مشروطه دفاع می‌کرد و در مسیر آگاهی و روشنگری منتشر می‌شد و آرمان عدالت‌خواهی و جنبش ملی را در سراسر ایران گسترش می‌داد. بیطرفان می‌گوید: «این روزنامه آزادی و دموکراسی را به عنوان عوامل رشددهنده یک جامعه و یک کشور با زبانی روان و ساده به مردم معرفی می‌کرد. شماره نخست هفته‌نامه صوراسرافیل، خرداد ماه ۱۲۸۶ در هشت صفحه و در قطع وزیری با شمارگان ۵۰۰۰ نسخه منتشر شد.»
موضوع: روزنامه‌های دوران مشروطه
ویژگی: مجوز انتشار ۱۰۰ نشریه در دوران مشروطه