همشهری آنلاین – مریم سرخوش: دکتر مسعود قاسمی، رئیس انجمن آترواسکروز و رئیس بیست و چهارمین کنگره بین المللی تازه‌های قلب و عروق با بیان این که درباره درمان بیماری‌های دریچه‌ای قلب در ایران پیشرفت‌های شگرفی رخ داده گفت: جزو کشورهای موفق در زمینه قلب و عروق هستیم. چیزی حدود ۳۰ سال پیش ما جزو اولین کشورهای شروع‌کننده رفع تنگی دریچه میترال با استفاده از بالون بودیم که به شکل جراحی باز انجام می‌شد. اما اکنون می‌توانیم بدون باز کردن قفسه سینه این کار را انجام دهیم. تکنولوژی در اختیار داریم که بدون زدن یک بخیه روی پوست از طریق شریان پا یا دست یا بازو وارد قلب می‌شویم و دریچه‌ای که جمع شده را در داخل قلب در دریچه آئورت یا دریچه بافتی آسیب دیده قرار می‌دهیم.
او با تاکید بر این که این روش بسیار جالب با تکنولوژی بسیار پیچیده است تاکید کرد: این عمل به صورت روزمره در مراکز درمانی کشور انجام می‌شود. این تکنیک به‌ویژه برای بیماران سالمند که باز کردن قفسه سینه برای آنها ریسک بالایی دارد، بسیار سودمند است. به دلیل نتایج خوب آن برای بیماران بالای ۶۵ تا ۷۰ سال هم صورت می‌گیرند.
قاسمی ادامه داد: بیمارانی که تب روماتسیمی در کودکی داشتند و به روماتسیم قلبی دچار می‌شوند، دریچه قلب آنها به میزانی آسیب می بیند که برای آنها هم از همین تکنولوژی تعویض دریچه صورت می‌گیرد.
این پزشک درباره ورود هوش مصنوعی به حوزه بیماری‌های قلب و عروق بیان می‌کند: هوش مصنوعی اکنون در مرحله ماشین لرنینگ است و اگر به مرحله دیپ لرنینگ تبدیل شود آن زمان نیازی نیست که اپراتور پزشک کاری انجام دهد. در رشته پزشکی فعلا مقدور و به صلاح نیست و همان مرحله اول برای تشخیص و درمان انجام می‌شود اما تصمیم گیرنده نهایی پزشک است. قسمت بسیار محسوسی از برنامه‌های کنگره هم به هوش مصنوعی اختصاص دارد.
رتبه خوب در حوزه بیماری‌های قلبی - عروقی
قاسمی درباره بیست و چهارمین کنگره تازه‌های قلب و عروق هم گفت: شعار امسال کنگره «تپش قلب با عشق و سلامتی» است و پیش‌بینی می‌کنیم که تعداد شرکت‌کنندگان به ۵ هزار نفر خواهد رسید. تعداد سخنران‌ها هم ۲۶۶ استاد، محقق و متخصص و فوق تخصص پیشکسوت و جوان است و تعداد سخنرانی‌ها هم ۵۹۲ خواهد بود. ۱۰۰ مقاله پذیرفته شده هم در کنگره خواهیم داشت.
او درباره رتبه ایران در حوزه بیماری‌های قلبی – عروقی بیان کرد: آمار اعلام شده از بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که در رتبه‌بندی خاورمیانه و شمال آفریقا (منا) پیشرو هستیم و همزمان در قسمت میانه به بالای کل کشورهای جهان قرار داریم. در جهان آلمان، ژاپن و آمریکا در بالاترین سطح قرار دارند.
این پزشک تاکید کرد: کشورهایی که در بالای این فهرست قرار دارند، همان‌هایی هستند که در بیشتر نقاط امکانات پزشکی نزدیک پایتخت در آنها وجود دارد. ما در نیروی انسانی، امکانات و تجهیزات پزشکی شرایط خوبی داریم. اگر میزان تحقیقات و ریسرچ هم به اندازه کافی اگر افزایش پیدا کند می‌توانیم به سطوح بالا هم برسانیم. اما تحریم‌ها این مساله را تحت تاثیر قرار داده است چون وابسته به ارتباطات بین‌المللی است. تقریبا در فضای کارآزمایی‌های بالینی که انجام می‌شود ما را به سختی می‌پذیرند و این در حالی است که در بسیاری موارد ما ظرفیت آن را داریم.
او درباره درمان بیماران قلبی از کشورهای دیگر در ایران بیان کرد: بیماران قلبی اغلب از کشورهای همسایه می آیند و این موضوع یک رسم معمول است و البته ایرانی‌های مقیم خارج از کشور نیز برای درمان بیماری‌های قلبی به ایران می آیند.
اولین جراحی باطری بی‌سیم انجام شد
دکتر مسعود اسلامی، رئیس بخش قلب بیمارستان امام خمینی و دبیر کنگره بین المللی آترواسکلوریز هم در این نشست با بیان این که سخنرانانی از ترکیه، آلمان و آمریکا در کنگره امسال حضور خواهند داشت، بیان کرد: در این کنگره فضای بیشتری برای همکاران در شهرستان‌ها در نظر گرفته شده است. این که هر مرکز استان یک تا سه پنل برنامه‌ریزی کرده و تمام پزشکان آنها هم عضو همان مرکز هستند.
اسلامی از انجام از انجام اولین عمل کاشت باطری قلب بدون سیم در بیمارستان امام در صبح امروز اشاره کرد وگفت: در بیمارانی که نامنظمی شدید ضربان قلب (خیلی تند یا خیلی آهسته) وجود دارد، برای درمان باید زیرپوست آنها باطری گذاشته می‌شود و سیم آن از طریق رگ وارد قلب می‌شود. از ۳۰ سال پیش این کار در کشور انجام می شد و اما نسل جدید باطری‌های قلبی بی‌سیم هستند و صبح امروز برای اولین بار این عمل انجام شد.
به گفته این پزشک باطری‌های جدید ۲.۵ گرم وزن دارند و هیچ سیمی ندارد. این تجهیزات از طریق رگ و سیاهرگ پا وارد قلب و در داخل عضله قلب کاشته و پیچ می‌شود. طول عمر آنها هم بین ۱۰ تا ۲۰ سال است، در صورتی که باطری‌های قدیمی ۷ تا ۱۰ سال عمر داشتند. بعد از تمام شدن عمر آن هم باتری جدیدی گذاشته می‌شود و بیمار ۲۰ سال دیگر ضربانش انجام می‌شود.
دبیر کنگره بین المللی آترواسکلوریز با بیان این که این باطری‌های بی‌سیم ۱۰ هزار یورو قیمت دارد اما با ارز دولتی خریداری شده و تحت پوشش بیمه در اختیار بیماران قرار می‌گیرد، عنوان کرد: این تکنولوژی دو سال است که وارد دنیا شده و ما از همان ابتدا تلاش کردیم که به آن دست پیدا کنیم چون درباره برخی بیماران بسیار کمک‌کننده است. فقط ۲ کمپانی آمریکایی تولید کننده این باطری‌ها هستند و به دلیل تحریم‌ها در اختیار ما قرار نمی‌گرفت. از ۸ مدیر ارشد این کمپانی ۵ نفر ایرانی هستند و بسیار به ما کمک کردند که این تکنولوژی وارد کشور شود.
آسیب گرما به بیماران قلبی
دبیر انجمن آترواسکلروز ایران در ادامه با اشاره به تغییرات اقلیمی و حرارتی و موج گرما و عوارض آن برای بیماران قلبی گفت: گرمای بیش از حد می‌تواند برای بیماران قلبی عروقی خطرناک باشد؛ به طوری که در سال ۲۰۲۲ در دنیا ۵۰۰ هزار مرگ به دلیل افزایش دما داشته‌ایم. در مجموع افزایش حرارت اگر غیرعادی باشد می‌تواند خطرناک باشد به طوری که هر یک درجه افزایش دما می‌تواند ۱۰ درصد عوارض بیماران قلبی و عروقی را افزایش دهد.
او به یک باور اشتباه درباره بردن بیماران قلبی به هوای شرجی برای داشتن شرایط بهتر اشاره و تاکید کرد: هوای گرم و شرجی می‌تواند برای بیماران نارسایی قلبی و آریتمی‌های قلبی کشنده باشد چرا که باعث گشاد شدن عروق پوست شده، بار قلب را افزایش می‌دهد، سیستم عصبی سمپاتیک نیز فعال و به دنبال آن ضربان قلب بالا می‌رود و تشدید نارسایی قلبی می‌دهد. در موج گرما آریتمی‌های قلبی تشدید می‌شود. همچنین با گرما در بیماران اسکمیک قلبی، احتمال سکته‌های قلبی و مغزی مجدد افزایش پیدا می‌کند، چرا که بار قلب زیاد می‌شود، همچنین به دلیل این که آب بدن تبخیر می‌شود، افزایش غلظت خون رخ می‌دهد و احتمال بروز لخته هم وجود دارد.
به تاکید اسلامی گرما، سکته‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد. بنابراین حتی به سالمندان به ظاهر سالم نیز توصیه می‌کنیم در هوای گرم بیرون نروند. این مساله به ویژه درباره بیمارانی که داروهای محافظت‌کننده قلبی مصرف می‌کنند هم وجود دارد و عوارض درمان به طور مشخص افزایش پیدا می‌کند.
اسلامی درباره هوش مصنوعی در بیماری‌های قلبی – عروقی بیان کرد: به دنبال این هستیم که با استفاده از هوش مصنوعی GPS قلبی داشته باشیم. یعنی اطلاعات، نوار قلبی و علائم بیمار به هوش مصنوعی داده می‌شود و به عنوان مثال محل بروز نامنظمی قلبی بیمار به شکل دقیق تشخیص داده می‌شود. طی ۱۰ سال آینده قطعا ما می‌توانیم بسیار دقیق‌تر و سریع‌تر بیماری‌های قلبی را تشخیص دهیم و درمان بهتری ارائه کنیم. در ۳۰ تا ۴۰ سال آینده هم با استفاده از هوش مصنوعی در بیماری‌های قلبی - عروقی طول عمر مردم حداقل ۱۰ سال افزایش پیدا خواهد کرد. در این باره نیازمند سرمایه‌گذاری‌های وسیع هستیم و امیدواریم با رفع تحریم‌ها بتوانیم از این امکانات بیشتر استفاده کنیم.
این پزشک با تمجید از علم و دانش و فداکاری‌های پزشکان و پرستاران کشورمان گفت: باید دست پرستاران و کادر درمان را بوسید و با تامین امکانات رفاهی باید از خروج آنها از کشور پیشگیری کرد.
مژده مزیدی، دبیر اجرایی کنگره هم گفت: بیست و چهارمین کنگره تازه‌های قلب و عروق، از ۲۷ الی ۳۰ شهریور ۱۴۰۳ در هتل المپیک تهران برگزار می‌شود. جدیدترین یافته‌های تشخیصی، پیشگیری و درمانی در زمینه قلب و عروق و نیز نقش هوش مصنوعی در درمان بیماری‌های قلبی، در کنگره تازه‌های قلب و عروق ارائه خواهد شد.