به گزارش همشهری آنلاین شرکت بیوتکنولوژی آلمانی بیونتک که قبلا با ساخت واکسن کرونا بر اساس فناوری mRNA به شهرت رسید، اکنون برای نخستین بار واکسنی به نام BTN۱۱۶ برای ایمنیدرمانی نوعی از سرطان ریه – سرطان ریه غیر سلول کوچک (NSCLC)- طراحی کرده است.
واکسن BTN۱۱۶ وارد مرحله اول کارآزمایی بالینی در ۲۴ مکان در هفت کشور ازجمله آمریکا و انگلیس شده است و درنهایت ۱۲۰ بیمار وارد آن خواهند شد.
هفته پیش یک مرد ۶۷ ساله اهل لندن مبتلا به سرطان ریه غیر سلول کوچک به نام «یانوش راز» نخستین فردی شد که یک دوز از این واکسن درمانی را دریافت کرد. او پس از دچار شدن به علائم تنفسی که فکر میکرد مربوط به آسم باشد، دچار سرطان ریه تشخیص داده شد. هنگامی برای یک مشکل دیگر از قفسه سینه او سیتیاسکن انجام دادند، توموری در ریه راست او کشف شد.
این واکسن دستگاه ایمنی بیمار را «آموزش میدهد» تا به سرطان ریه از نوع غیر سلول کوچک مقابله کند که حدود ۸۵ درصد موارد تشخیص دادهشده سرطان ریه در جهان را تشکیل میدهد.
سرطان ریه بیش از هر نوع سرطان دیگری در جهان در هرسال باعث مرگ بیماران میشود و میزان بقای پنجساله آن حدود ۲۵ درصد است.
با پیشرفت کارآزمایی، محققان اثربخشی واکسن را در پیشگیری از عود سرطان ریه ارزیابی خواهند کرد.
نتایج مثبت در کارآزمایی بالینی این واکسن میتواند راه را برای تبدیل شدن واکسنهای سرطان استفادهکننده از فناوری mRNA را به یک گزینه درمانی استاندارد برای سرطان تبدیل کند.
ایمنیدرمانی مکمل سایر روشهای درمان سرطان
اگرچه شیمیدرمانی میتواند به بیماران مبتلا به سرطان ریه از نوع غیر سلول کوچک (NSCLC) بهخصوص اگر هنوز منتشر نشده باشد، کمک کند، اما مشکلاتی را هم به همراه دارد.
شیمیدرمانی اغلب باید همراه با راهبردهای درمانی دیگر مانند جراحی و پرتودرمانی به کار گرفته شود و درنتیجه برنامه درمانی وقتگیر، پرهزینه و طاقتفرسا خواهد بود. از طرف دیگر شیمیدرمانی همچنین سلولهای سالم و غیر سرطانی را هم هدف قرار میدهد و درنتیجه منجر به آسیب اندامها، تحلیل رفتن استخوانها، حالت تهوع و سایر عوارض جانبی نگرانکننده میشود.
این واکسن دستگاه ایمنی بیمار را «آموزش میدهد» تا به سرطان ریه از نوع غیر سلول کوچک مقابله کند که حدود ۸۵ درصد موارد تشخیص دادهشده سرطان ریه در جهان را تشکیل میدهد.
اگرچه فناوری mRNA دههها در دست توسعه بوده است، اما موفقیت واکسنهای کرونا باعث شهرت آن شد و اثربخشی خود را در مبارزه با ویروسها ثابت کرد.
این فناوری از مولکولهایی به نام mRNA یا امآرانای پیامبر یا پیامرسان که به طور طبیعی هم درون سلولها موجود هستند، برای برای ارائه دستورالعمل هایی به بدن برای تولید پروتئینهایی معین استفاده میکند.
این پروتئینها در مورد واکسن کرونا آنتیژنهای سطحی ویروس (شاخکهای ویروس) بودند و ساخته شدن آنها در بدن دستگاه ایمنی را آماده هدف قرار دادن ویروس میکرد. بهعبارتدیگر این واکسن نقش پیشگیری دارد. در مورد سرطانها این پروتئینها آنتیژنهای موجود در سطح سلولهای سرطانی هستند و فعال شدن دستگاه ایمنی میتواند به نابودی سلولهای سرطانی در بدن بیمار بینجامد. در این مورد واکسن نقش درمانی دارد.
راه درازی در پیش است
برخلاف واکسن کرونا که فقط به یک تا دو تزریق نیاز دارد، درمان سرطان ریه با واکسن BTN۱۱۶ شامل تزریق دوزهای متعدد است. این واکسن هر هفته به مدت شش هفته متوالی و سپس هر سه هفته به مدت ۵۴ هفته در این کارآزمایی بالینی به بیماران تزریق میشود.
درصورتیکه فاز یک یا مرحله اول کارآزمایی بالینی واکسن BTN۱۱۶ موفق باشد، پیشبینی میشود که این واکسن در سال ۲۰۲۵ وارد مرحله دوم کارآزمایی بالینی شود.
بنابراین هنوز راه درازی در پیش است.
بیشتر بخوانید: