به گزارش همشهری آنلاین، دستگاه لنفاوی شما شبکهای از اندامها، عروق و بافتها است که با هم کار میکنند تا یک مایع بیرنگ و آبکی (لنف) را به دستگاه گردش خون (جریان خون شما) بازگردانند.
اجزای اصلی دستگاه لنفاوی عبارتاند از
یک -لنف: مایعی شفاف و بیرنگ حاوی گلبولهای سفید، پروتئینها و لیپیدها.
دو- عروق لنفاوی: شبکهای از لولههای نازک که لنف را در سراسر بدن حمل میکند و به آنها سپیدرگ هم گفته میشود.
سه-.غدد یا گرههای لنفاوی: ساختارهای کوچک لوبیایی شکل که در امتداد عروق لنفاوی قرار دارند که لنف را پالایش میکنند و عوامل آسیبرسان را به دام میاندازند.
چهار- اندامهای لنفاوی: شامل طحال، تیموس، لوزهها و آدنوئیدها میشود.
دستگاه لنفاوی چه کاری انجام میدهد؟
هر روز حدود ۲۰ لیتر پلاسما (بخش مایع خون شما) از منافذ ریز دیواره نازک مویرگهای شما خارج میشود. مانند آبی که از یک اسفنج خارج میشود. این مایع کجا می رود؟ اکسیژن و مواد مغذی را به بافتهای اطراف هر مویرگ میرساند. بافتها با گرسنگی تمام مواد مغذی را جذب میکنند و در عین حال مواد زائدی را به جا میگذارند (مثل نوزادی که غذایش را تمام میکند اما پشتهای از کهنههای آلوده باقی میگذارد).
برای پلاسما پاک کردن این مواد زائد کاری ندارد- مواد زائد را گردآوری میکند و سپس به همان روشی که آمده است، با جریان یافتن از طریق منافذ دیوارههای مویرگ به جریان خون شما برمیگردد.
هر روز حدود ۱۷ لیتر پلاسما از این طریق به جریان خون شما باز میگردد. از آنجایی که در ابتدا ۲۰ لیتر از دیواره های مویرگ شما خارج میشود، این بدان معناست که ۳ لیتر هنوز در بافت های بدن شما پرسه میزند. اینجاست که دستگاه لنفاوی شما وارد عمل میشود. مویرگهای لنفاوی کوچک این مایع باقی مانده را از بافت های شما میگیرند. نام این مایع در طول سفرش تغییر میکند: اکنون به جای پلاسما، لنف نامیده میشود.
مویرگهای لنفاوی شما لنف را به لوله های بزرگتری به نام عروق لنفاوی منتقل میکنند این رگها لنف را تا زمانی که در نهایت به یکی از دو مجرای اصلی در قسمت بالایی سینه شما برسد، نگه میدارند.
این دو مجرای اصلی مجرای لنفاوی راست و مجرای قفسه سینه نامیده میشوند و کمی شبیه به رمپ بزرگراه هستند. آنها نهایتا در وریدهای بزرگی به نام وریدهای زیرترقوهای ادغام میشوند و لنف را در آنها خالی میکنند. از آنجا، لنف شما دوباره وارد جریان خون شما میشود و می تواند دوباره در بدن شما جریان یابد.
وظایف کلیدی سیستم لنفاوی
یک- تعادل مایعات: دستگاه لنفاوی مایع بینابینی اضافی در میان سلولهای بافتها را جمعآوری میکند و به جریان خون بازمیگرداند.
دو- دفاع دستگاه ایمنی: غدد لنفاوی گلبولهای سفید خون (لنفوسیتها) را برای مبارزه با عفونتها تولید و توزیع میکند. مایع لنف از غدد لنفاوی میگذرد و عوامل آسیبزا شناور در آن در این غدد بوسیله لنفوسیتها به دام انداخته میشوند.
سه-جذب و انتقال چربی: مجاری لنفاوی در جدار روده چربیهای رژیم غذایی را از روده کوچک جذب میکند و سپس این چربیها را به جریان خون منتقل میکنند و از تعادل مواد مغذی حمایت میکنند.
چهار- حذف مواد زائد: دستگاه لنفاوی مواد زائد سلولی، سموم و سایر مواد زائد را از بافت ها جمعآوری و آنها را بوسیله غدد لنفاوی فیلتر میکند.
پنج- تعادل پروتئین:مجاری لنفاوی پروتئینهایی که از مویرگهای خون نشت میکنند، را بازیافت میکند. جریان لنفاوی این پروتئینها را به جریان خون بازمیگرداند و فشار انکوتیک (نوعی خاص از فشار اسمزی که ناشی از وجود پروتئینها است) مناسب خون را حفظ میکند.
شش- تنظیم حجم خون: دستگاه لنفاوی با بازگرداندن لنف به جریان خون، به حفظ حجم ثابت خون کمک میکند.
هفت- تعادل هورمونی: انتقال هورمون ها از طریق مایع لنف و جریان لنفاوی، به عملکرد سیستم غدد درون ریز کمک میکند.
سیستم لنفاوی با انجام همه این اعمال به حفظ یک محیط داخلی پایدار در بدن یا هومئوستاز کمک میکند.