همشهری آنلاین – گروه سیاسی: از طرح موضوع «حمایت روسیه از کریدور زنگزور» گرفته تا تغییر موضع مسکو در قبال همکاری‌ها با ایران در حوزه راهگذر شمال – جنوب و بحث اخیر ارسال موشک‌های بالستیک ایرانی به روسیه، مهم‌ترین موضوع‌های مطرح شده درباره روابط راهبردی ایران و روسیه بوده‌است.
با وجود اینکه مقام‌های ایرانی طی سال‌های اخیر بارها موضع شفاف ایران درباره جنگ در اوکراین و همکاری‌های نظامی - دفاعی با روسیه را تشریح کرده‌اند، اما استمرار موج‌سازی‌ها و خبرسازی‌ها از طراحی ویژه غربی‌ها برای تحت‌تاثیر قرار دادن مناسبات راهبردی تهران – مسکو حکایت دارد. این در حالی است که در جریان سفر اخیر دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی ایران به روسیه و دیدار علی‌اکبر احمدیان با رئیس‌جمهور این کشور، ولادیمیر پوتین بر توسعه همکاری‌های راهبردی دوطرف تاکید کرد.
واقعیت ماجرای موضع روسیه درباره «زنگزور»
یک کارشناس مسائل روسیه در گفت‌وگو با همشهری آنلاین با بیان اینکه همزمان با ۴ هفته فضاسازی‌های غربی با محوریت ایجاد اختلال در روابط تهران و مسکو، سفر اخیر احمدیان به روسیه دربردارنده نکات مهمی بود که باید به‌صورت ویژه مورد بررسی قرار گیرد، گفت: یکی از نکات مهم این سفر، که در دیدار احمدیان با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه مطرح شد، این بود که پوتین به‌صراحت اعلام کرد امروز همگان در نظام بین‌الملل، ایران و روسیه را دو متحد می‌دانند.
روح‌الله مدبر افزود: چنین تاکیدی، آب سردی بود بر پیکر همه غرب‌گرایان و جریان‌هایی که می‌کوشیدند با فضاسازی‌های گسترده، این‌گونه القا کنند که مناسبات تهران – مسکو با اختلال مواجه شده‌است. باید به این نکته واقف بود که مسیر تبلیغاتی اختلاف‌افکنی در روابط ایران و روسیه، ازسوی شبکه منسجمی مدیریت و هدایت می‌شود و همواره فعال است.
وی با بیان اینکه طی هفته‌های اخیر شاهد بودیم براساس یک تفسیر غلط از بخشی از سخنان رئیس‌جمهور روسیه و همچنین برخی مقام‌های وزارت امورخارجه این کشور، رسانه‌های غرب‌گرا کوشیدند القا کنند روس‌ها معتقدند محور «زنگزور» باید ایجاد شود و دراین زمینه با ترکیه و جمهوری‌آذربایجان نیز به تفاهم رسیده‌اند، اظهارکرد: این درحالی بود که این موضوع به‌هیچ‌عنوان مطرح نبود و روسیه بحث ایجاد یک اتوبان مواصلاتی بین نخجوان و باکو را مطرح کرده بود و کلمه «زنگزور» در هیچ‌یک از سخنان مقام‌های روس مطرح نشده بود.
مدبر تصریح کرد: نگاه روس‌ها درباره این اتوبان با طرحی که ترکیه و جمهوری‌آذربایجان درباره محور «زنگزور» مطرح می‌کنند، بسیار متفاوت است. دراین راستا هم بود که ترکیه از مواضع روسیه عصبانی شد و در مقابل ادعاهایی را درباره کریمه مطرح کرد.
سناریوهایی که در دستورکار قرار گرفت
این کارشناس مسائل روسیه ادامه داد: در چنین شرایطی، برخی کوشیدند با انتشار بخش‌های تحریف شده‌ای از سخنان مقام‌های روسیه، فضای سنگین تبلیغاتی علیه همکاری‌های تهران – مسکو به‌وجود آورند. در ادامه چنین رویکردی هم بود که دولت‌های غربی طی روزهای اخیر از طرح دروغین «ارسال موشک‌های بالستیک کوتاه برد ایرانی به روسیه» رونمایی کردند؛ طرحی که رهبری آن برعهده انگلیس بود و با هماهنگی آمریکا این مسیر را به پیش راند و حمایت تروئیکای اروپایی نیز به‌دنبال داشت و به اعمال تحریم‌هایی علیه شرکت‌های هواپیمایی ایران انجامید.
مدبر افزود: نکته اینجاست که همه این سناریوها، در چارچوب همان پروژه‌ای قابل تعریف است که حدود ۴ هفته قبل کلید خورد و کوشید فضای همکاری‌های تهران – مسکو را به مسیر تازه‌ای هدایت کند و با ادعاهای دروغین درباره بارگیری و حمل موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد ایرانی به روسیه از طریق خزر همراه شد؛ ادعاهایی که اگرچه بررسی‌های فنی و تخصصی به‌وضوح از دروغ بودن آنها پرده برمی‌دارد، اما هدف نهایی طرف غربی از طرح چنین ادعاهایی، اخلال در مسیر کریدور شمال – جنوب است.
وی با تاکید بر اینکه سفر اخیر دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران به روسیه و دیدار وی با پوتین، دربردارنده نکات ویژه‌ای است، عنوان کرد: از جمله نکات مطرح، این است که پوتین در این دیدار تاکید کرد مسکو در راه‌اندازی راهگذر شمال – جنوب عزم جزمی دارد. این موضوع بارها مورد تاکید روس‌ها قرار گرفته‌است.
مدبر ادامه داد: در ماجرای کریدور زنگزور نیز چنین رویکردی قابل مشاهده است و غربی‌ها کوشیدند با بزرگ‌نمایی این موضوع، در مناسبات تهران – مسکو اخلال ایجاد کنند.
۳ دلیل دروغ بودن تازه‌ترین ادعاهای ضدایرانی
این کارشناس مسائل روسیه درباره ادعای ارسال موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد ایرانی به مقصد روسیه نیز گفت: اخیرا رسانه‌ها و دولت‌های غربی با فضاسازی‌های پرحجمی، در حال خبرسازی درباره این موضوع هستند و با انتشار برخی تصاویر ماهواره‌ای، سعی در القای آن به افکارعمومی جهان دارند، اما نکات مهمی دراین زمینه وجود دارد که ثابت می‌کند این ادعاها دروغ و ساختگی است.
مدبر با بیان اینکه برخی رسانه‌های غربی تصویری از یک کشتی روس منتشر کردند که در بندر «اولیا» آستاراخان روسیه در حال تخلیه کانیترهایی است که ادعا شد حاوی موشک‌های بالستیک ایرانی است، افزود: نکته نخست این است که «اولیا» آستاراخان، بندری است که بیشتر محصولات کشاورزی و محصولاتی بر پایه صنایع ساختمانی در آن تخلیه می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه این بندر دارای سیلوهای بزرگ غلات و سردخانه است، ادامه داد: کشتی‌های ایرانی که به این بندر می‌روند بیشتر حامل سبزی، صیفی، کیوی، گوجه‌فرنگی و محصولاتی از این دست هستند. بنابراین غربی‌ها کانتینرهای حاوی محصولات کشاورزی را موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد جا می‌زنند.
مدبر تصریح کرد: نکته دوم این است که به‌دلیل سطح ارتفاع آبی که دراین بندر وجود دارد، کشتی ویژه نظامی حمل‌کننده تسلیحات با آن وزن خاص، قابلیت پهلوگیری و تخلیه بار دراین بندر ندارد. ازسوی دیگر به‌طورکلی روش حرکت کشتی‌ای که حامل تسلیحات موشکی باشد، نوع کشتی و نوع تجهیزات روی آن بسیار متفاوت است. در واقع نگهداری، بارگیری و حمل تسلیحات موشکی شرایط ویژه‌ای می‌طلبد که در کشتی و بندر ادعایی در گزارش‌های غربی وجود ندارد.
پشت‌پرده فضاسازی‌های انگلیسی
این کارشناس مسائل روسیه با تاکید بر اینکه همه اینها بر دروغ بودن ادعاهای غربی صحه می‌گذارد و براین اساس هم بود که برخی بخش‌های سازمان‌ملل نیز عنوان کردند اسناد ادعایی قابل استناد نیست، گفت: اما اینکه چرا انگلیسی‌ها در ادعاهای خود نام بندر «اولیا» آستاراخان در روسیه را مطرح می‌کنند نیز جالب توجه است.
مدبر افزود: موضوع این است بندر «اولیا» یکی از گذرگاه‌های اصلی راهگذر شمال – جنوب است و برقرارکننده ارتباط بنادر ایران و روسیه و همچنین مسیر اصلی ترانزیتی ایران در راهگذر ترانزیتی شمال – جنوب به‌شمار می‌رود و این کشتی‌ها ازسوی ایران از طرف روس اجاره شده‌است.
وی اظهارکرد: در واقع هدف آنها این است که در این مسیر راهگذر شمال – جنوب و انعقاد قرارداد کشتی‌های ایرانی به‌بهانه‌های مختلف اخلال ایجاد کنند. بنابراین باید دانست که در پشت‌پرده طرح چنین ادعاهایی چه می‌گذرد.
تاکید ویژه پوتین به ایران چه بود؟
این کارشناس مسائل روسیه با تاکید بر اینکه پوتین در دیدار اخیر با دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی ایران مجدد تاکید کرد عزم روسیه برای راه‌اندازی راهگذر شمال – جنوب جزم است، اظهارکرد: غربی‌ها و همچنین برخی عناصر غرب‌گرا و خودباخته، اخلال در برنامه‌های مطرح در موضوع راهگذر شمال – جنوب را جزوی از برنامه‌های خود می‌دانند.
مدبر افزود: به‌صراحت اعلام می‌کنم باید مراقب بود که مبادا در تله رسانه‌ای غربی‌ها گرفتار شویم و فرصت تعمیق مناسبات ایران و روسیه را از دست بدهیم. در بحث کریدور «زنگزور» نیز چنین رویکردی ازسوی غربی‌ها پیگیری شد.
وی عنوان کرد: امروز در حالی که باید پیشبرد برنامه‌ها و اهداف در زمینه گسترش همکاری‌ها در چارچوب «بریکس» مورد توجه دستگاه سیاست‌خارجی کشور قرار داشته باشد، غربی‌ها تلاش می‌کنند با موج‌سازی‌های تبلیغاتی، شایعه‌سازی و دروغ پراکنی، ضمن اختلاف‌افکنی میان تهران و مسکو، اولویت بریکس را از دستورکار کشور خارج و فضا را به‌سوی اعمال فشاری اساسی به تیم دیپلماسی کشور هدایت کند تا بتوانند برنامه‌های خود را در راستای امتیازگیری از ایران به پیش ببرند و ما را از دو قدرت مهم جهان، یعنی روسیه و چین دور کند.
مدبر ادامه داد: در جریان سفر اخیر دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی ایران به روسیه، وزیر امورخارجه چین نیز با احمدیان گفت‌وگو کرد و از «ائتلاف چین، ایران و روسیه» در شرایط تازه نظم جهانی صحبت به میان آورد. در سفر دبیر شورای‌عالی امنیت ملی به بلاروس نیز بر لزوم شکل‌گیری ائتلاف دفاعی روسیه، ایران و بلاروس و انجام اقدام عملی دراین زمینه تاکید شد.
هدف اصلی غربی‌ها
این کارشناس مسائل روسیه با بیان اینکه هدف اصلی غربی‌ها این است که ایران و روسیه به اتئلاف دفاعی نرسند، اظهارکرد: بیانیه اخیر وزارت امورخارجه آمریکا اعتراف می‌کند که دلیل نگرانی غربی‌ها از همکاری‌های نظامی تهران و مسکو، افزایش توان بازدارنده ایران است.
مدبر افزود: امروز در حالی که غرب صنعت هوایی ایران را تحریم کرده‌است، روسیه درحال تحویل ۱۲ فروند هلیکوپتر مدرن و مجهز به ایران است. اینها نشان می‌دهد ادعاهای اخیر، پرژه‌هایی تبلیغاتی است و نباید وارد این بازی ضدایرانی غربی‌ها شد.
وی با تاکید بر اینکه طی سه‌ماه اخیر شاهد شدیدترین و تندترین مواضع ضدایرانی ازسوی انگلیسی‌ها بوده‌ایم و مقام‌های دولتی این کشور کار را به جایی رساندند که حتی ایران را تهدید به جنگ کردند، ادامه داد: سفیر سابق انگلیس هنگام خروج از کشور، دست به انجام اقدام‌های ضدامنیتی علیه ایران زد، اما برخی غرب‌گرایان و رسانه‌های آنها حتی مطلبی دراین زمینه منتشر نکردند.
مدبر اضافه‌کرد: همه اینها نشان می‌دهد ریشه همه فضاسازی‌های ضدایرانی اخیر، طراحی‌های محور انگلیس – آمریکا با هدف ایجاد اختلاف میان ایران و روسیه است؛ رویکردی که نشان‌دهنده نگرانی آنها از شکل‌گیری یک ائتلاف عمیق راهبردی چندبعدی اقتصادی، امنیتی و سیاسی در شرایط فعلی میان تهران و مسکو است.