همشهری آنلاین - گروه سیاسی: انتقاد ایران از روسیه بر سر ماجرای حمایت از احداث کریدور زنگزور و قطع ارتباط ایران با ارمنستان ابعاد جهانی پیدا کرد.
پایگاه روزنامه گاردین انگلیس در مطلبی به قلم پاتریک وینتور سردبیر بخش دیپلماتیک این روزنامه نوشت که شرایط تعامل ایران با روسیه در دوره دولت اصلاح‌طلبان متفاوت شده است.
در بخش‌هایی از این مطلب آمده است:
دولت اصلاح‌طلب جدید ایران به روسیه نسبت به جانبداری از آذربایجان در مناقشه مرزی هشدار داده است، زیرا نگرانی‌ها در تهران در مورد روابط این کشور با مسکو ادامه دارد.
این مجادله اگر دولت تازه منتخب ایران به‌عنوان بخشی از تلاش خود برای ایجاد توازن مجدد در سیاست خارجی خود به دنبال اتخاذ مواضع سخت‌گیرانه‌تری نسبت به مسکو باشد، پیامدهای ژئوپلیتیک گسترده‌تری به دنبال خواهد داشت.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، پس از آن که مسکو به دلیل درخواست‌های آذربایجان برای ایجاد یک کریدور زمینی در امتداد مرز ارمنستان و ایران که تهران نگران است دسترسی‌اش به اروپا و جهان محدود شود، کنار آذربایجان قرار گرفت، این اقدام غیرمعمول را سرزنش کرد.
عراقچی گفته که صلح، امنیت و ثبات منطقه‌ای نه‌تنها یک اولویت، بلکه ستون امنیت ملی ما است. هر گونه تهدید از شمال، جنوب، شرق یا غرب برای تمامیت ارضی همسایگان ما یا ترسیم مجدد مرزها کاملا غیرقابل قبول و خط قرمز برای ایران است.
اظهارات عراقچی اشاره آشکاری به تصمیم مسکو برای حمایت از درخواست آذربایجان برای باز کردن کریدور شرق به غرب از طریق ارمنستان به منطقه نخجوان در ارمنستان غربی بود.
بحثی در تهران درباره درایت حفظ ارتباطات نزدیک با مسکو در جریان است. لحن توئیت «خط قرمز» عراقچی نشان می‌دهد که او می‌خواهد درخواست خود را برای یک سیاست متعادل‌تر شرق-غرب نشان دهد که بخش مهمی از محتوای مبارزات انتخاباتی موفق مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور جدید ایران هم بوده است.
ایران اوایل این هفته همچنین الکسی ددوف سفیر روسیه را برای ابراز ناخرسندی از موضع مسکو احضار کرد و گفت که نمی‌خواهد با تشویق مسکو درگیری در مرزهایش ایجاد شود.
احمد نادری از نمایندگان مجلس گفت: عدم پاسخگویی مناسب به روس‌ها در موارد اقدامات قبلی علیه منافع ملی ایران باعث گستاخی مضاعف آنها شده است. باید به آنها فهماند که همکاری استراتژیک به معنای چشم‌پوشی از منافع نیست.
حشمت‌الله فلاحت پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ایران، هشدار داد که موضع مسکو در مورد کریدور زنگزور ممکن است یک حمله پیشگیرانه از سوی پوتین برای جلوگیری از امکان ایجاد کانال‌های ارتباطی بین دولت جدید ایران و آمریکا باشد.
محسن رضایی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: رفتار دولتمردان روسیه درباره گذرگاه زنگزور و جزایر سه گانه ایران، به هیچ وجه قابل قبول نیست و با اظهار دوستی آنها و روابط راهبردی با ایران، در تناقض آشکار است. این ابهامات را باید برطرف کنند.
بودجه دفاعی نظامی آذربایجان بیش از ۳ برابر بودجه ارمنستان است و باکو در سپتامبر ۲۰۲۳ با بازپس گیری اراضی اشغالی در قره باغ کوهستانی در عرض ۲۴ ساعت، برتری نظامی خود را نشان داد.
آذربایجان در مقاطع مختلف تهدید کرده است که در صورت لزوم این کریدور را به زور ایجاد خواهد کرد که احتمالاً باعث ایجاد جنگ بیشتر با ارمنستان خواهد شد.
روسیه و ایران قرار است توافقنامه همکاری راهبردی جدیدی امضا کنند، اما محتوا هنوز برای بحث باز است و تنش‌هایی در داخل دولت ایران بر سر بهای دیپلماتیک تعمیق اتحاد نظامی با روسیه وجود دارد که شاهد استفاده از پهپادهای ساخت ایران در خدمت روسیه و علیه اوکراین بوده است.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، در سفر اخیر ولادیمیر پوتین به باکو گفت که مسکو از این کریدور حمایت می‌کند و ارمنستان در حال خرابکاری در توافقنامه سازش روسیه برای افتتاح آن است.
ایران از لحاظ تاریخی با تلاش‌های آذربایجان و ترکیه برای ایجاد به اصطلاح کریدور زنگزور بین آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان مخالف بوده است، زیرا چنین کریدوری که از جنوبی‌ترین استان ارمنستان می‌گذرد، ممکن است دسترسی ایران به ارمنستان و سپس اروپا را قطع کند.
نظر شما