کاهش سهمیههای خودروهای شخصی، ارائه لایحه تامین بودجه برای واردات بنزین و ادامه شرایط موجود و بلاتکلیفی 3 راهی است که پیش پای دولت است.
با تاخیر بررسی لایحه هدفمند کردن یارانهها هنوز مشخص نیست که وزارت نفت و ستاد مدیریت حملونقل و سوخت کشور در مورد سهمیه بندی بنزین و چگونگی تداوم آنچه سیاستی را دنبال خواهند کرد.
این شرایط با توجه به بحران صنایع خودروسازی کشور و زیان مالی ایران خودرو به چالش چند جانبهای برای اقتصاد کشور تبدیل شده و این در حالی است که احتمال تحریم فروش بنزین به ایران از سوی برخی کشورهای غربی نیز وجود دارد.چندی پیش در کمیسیون ویژه بررسی طرح تحول اقتصادی مجلس که لایحه هدفمند شدن یارانهها را در دست بررسی داشت، قیمت بنزین و گازوئیل بهترتیب 250 و 80 تومان درنظر گرفته شد که آغاز پیادهسازی آن پس از ابلاغ به دولت، در برنامه پنجم توسعه خواهد بود و
به گفته نمایندگان، از آنجا که قیمت بنزین و گازوئیل بهصورت واحد تعیین و آزاد شده است، سهمیهبندی حذف خواهد شد.
به گزارش ایسنا این مسئله ابتدا با استقبال کارشناسان مواجه شد. آنان افزایش پلهای قیمت حاملهای انرژی را با توجه به اینکه تا سال1390 قرار است یارانههای انرژی حذف شوند مثبت ارزیابی کرده و معتقد بودند این کار اثرات تورمی کمتری نسبت به آزادسازی یکباره دارد.
البته قیمتهای پیشنهادی کمیسیون ویژه مجلس چندان به مذاق دولت خوش نیامد، چرا که از ابتدای ارائه لایحه هدفمند شدن یارانه بر آزادسازی یکباره قیمت حاملهای انرژی تاکید داشت. از آن سو نمایندگان مجلس نیز تقریبا نظر کارشناسان انرژی را مورد تایید قرار داده و معتقد بودند اثر آزادسازی یکباره با قیمت حدود 400تومان برای هر لیتر بنزین ورمزاست.
جدای از مسئله قیمت بنزین، بحث سهمیههای آن طی ششماهه دوم امسال یکی از چالشهای جدی پیش روی دولت و مردم است.بهدنبال حذف لایحه هدفمند شدن یارانهها از بودجه 1388، مجلس در آخرین روزهای سال گذشته تصمیم گرفت تا دولت را موظف کند که بنزین تولید داخل را با قیمت هر لیتر 100تومان و بهصورت سهمیهای و بنزین وارداتی را با قیمت تمام شده عرضه کند. بر این اساس، قانون بودجه سال1388 عنوان کرده است که میزان سهمیه بنزین باید از تولید داخلی مشخص شود و از طرف دیگر عنوان میکند که بنزین وارداتی فقط باید به قیمت آزاد عرضه شود.
اما نکته قابل توجه این است که تولید روزانه بنزین در پالایشگاههای موجود چیزی حدود 45 میلیون لیتر است. از سوی دیگر میانگین مصرف روزانه بنزین در کشور رقمی بیش از 65 میلیون لیتر است که این رقم در تابستان امسال به بیش از 72میلیون لیتر نیز رسیده است.
بنابراین اگر حالت خوشبینانه را درنظر بگیریم، کشور روزانه به بیش از 20میلیون لیتر بنزین وارداتی نیاز دارد که با توجه به اینکه قرار نیست مجلس بودجهای را در این رابطه برای واردات در اختیار دولت قرار دهد، دولت مکلف شده که بنزین وارداتی را به نرخ آزاد یعنی 400تومان عرضه کند؛ این در حالی است که میزان استقبال از بنزین آزاد روزانه چیزی معادل 2 تا 3میلیون لیتر بوده است و این بدان معنی است که در بهترین حالت دولت روزانه به 17میلیون لیتر از بنزین وارداتی خود که میبایست آزاد عرضه کند، یارانه ارائه میکند. شاید به همین دلیل باشد که عنوان میشود میزان سهمیهای که در اختیار مردم قرار گرفته، بیشتر از نیاز آنهاست؛ چرا که استقبالی از بنزین آزاد نشده است.