او تحصیل را از مکتب میرزا حسن شروع کرد و تا سالهای میانی عمر همیشه به تلاش وجهد در جهت کسب تجربه و دانش ادامه داد. او چندی نیز به دلیل علاقه بسیار در مدرسه کمالالملک به یادگیری مجسمهسازی پرداخت. لرزاده خود میگوید: «علاقه من به هنر به آنجا کشید که سر از شعبه مجسمهسازی مدرسه کمالالملک درآوردم.
یعنی پدر را راضی کردم که بروم مدرسه کمالالملک و آموزش ببینم. اصلاً یک نوع دلواپسی داشتم. انگار هیچ چیز راضیام نمیکرد. پنجههایم انگار میخواست چیزی مثل گل و خاک را بفشارد و به چیزی شکل بدهد که نمیدانستم چیست. شاید یک مجسمه و یا چیز دیگری فقط نوعی جوشش در درونم احساس میکردم.»
حسین لرزاده علاوه بر طراحی، 842 مسجد در سراسر کشور ساخت. سر در بانک بازرگانی میدان توپخانه، سردر مدرسه دارالفنون، گنبد کاخ مرمر، کاخ اختصاصی رامسر و تعداد دیگر ابنیه را در کارنامه خود دارد. از این رو معماری یکی از آن هنرهایی است که در ایران ریشهای ماندگار و همیشگی دارد و لرزاده از آن دست معمارانی است که با تکیه بر دانش معماری پیش از خود رو به جهان مدرن معماری دارد.
هرچند این روزها دیگر یاد و خاطرهای از معمارانی چون او با هویت اینجایی و شکیل در شهر نیست. حسین لرزاده معمار، چند سال قبل پس از یک قرن تلاش و زندگی در خانهای که خود طراحش بود واقع در خیابان بهار شیراز در بیمارستان تهران کلینیک چشم از جهان فرو بست تا جامعه فرهنگی ایران در سکوتی دیگر شاهد از دست دادن یکی از نوابغ خود باشد. و این همان خانهای است که قرار است به نام او خانه هنرمندان شماره 2 ایران شود.
یادبود هایی لرزاده
ویژگی دیگر در کار استاد لرزاده، اگر بیسابقه نباشد، کمسابقه است. به عنوان مثال سردر دارالفنون که طرح و عمل وی است، آنچنان با ساختمان اصلی پیوند زده شده که اصلاً تصور دارالفنون بدون این سردر، بعید مینماید.
یا سر در بانک شاهی میدان توپخانه که یک چهار کاسه را در درون خود جای داده و به عنوان ورودی حتی در مقایسه با آنچه که امروزه در چنین مواقعی به کار میبرند، نقشی بیبدیل و در عین حال غیرمتظاهرانه و ناگسستنی با خود بنای اصلی دارد. از بزرگترین و شاخصترین بنای یادبودی که استاد هم در طراحی و هم در ساخت آن نقش نخست را ایفا کرده، میتوان به مقبره فردوسی اشاره کرد.
این مقبره نخست توسط مرحوم آندره گدار پایهریزی شده و تا پله دوم نیز اجرا گردیده بود؛ اما طرحی که برایش در نظر گرفته شده بود، هرمی چون اهرام مصر بوده است. این طرح مورد قبول ذکا الملک فروغی رئیس انجمن آثار ملی، قرار نمیگیرد و قرار میشود که معماری ایرانی با طرحی باستانی آن را تکمیل کند.
به این ترتیب طرح آندره گدار به کشورش بازگردانده میشود. استاد لرزاده مأمور طراحی و ساخت مقبره حکیم فردوسی میشود و طی 2 سال طرح را اجرا و به اتمام میرساند. از آنجا که فردوسی شاعری شیعه مذهب است، استاد در سردابه مقبره یک چهار کاسه به نشانه ارکان اربعه شیعه برروی سنگ بنا میکند و سپس از طریق سوسنها، کناری به حجرات دیگر زیربنای یادبود مرتبط میسازد
همشهری محله - 7