نمایشگاه غذای پاک در فرهنگسرای سلامت در شرق تهران جایی بود برای به یادآوردن طعم واقعی و خاطره‌انگیز میوه‌ها و غذاها. جایی که انگور مزه آب قند نمی‌دهد، جایی که انگور، انگور است و سیب، سیب. باید چشید تا باور کرد. نمایشگاه غذای پاک اواخر‌مهرماه در فرهنگسرای سلامت برگزار شد تا یک‌بار دیگر دور شدن از روند طبیعی زندگی را با به نمایش گذاشتن محصولات پاک، به یادمان بیاورد!
در روزگاری که بیش از هر زمان دیگر، دخالت انسان در طبیعت، ابعاد گسترده‌تری پیدا می‌کند و صد‌البته نسل‌های بعدی باید تاوانش را بپردازند، بازگشت به ریشه‌ها و روند طبیعی زندگی، می‌تواند موثر واقع شود و مرهمی باشد بر زخم‌های زمان.فرهنگسرای سلامت در این راستا، مدت‌هاست نمایشگاه‌های غذای سالم و همایش‌هایی را با حضور اساتید و دوست‌داران طبیعت برگزار می‌کند.
دکتر محمدجواد امیری، رییس فرهنگسرای سلامت با اشاره به رویکرد سازمان فرهنگی و‌هنری شهرداری تهران در مورد زندگی شهروندی و تغذیه سالم، درباره نمایشگاه‌های غذای سالم می‌گوید: «برای آشناکردن شهروندان با روش‌های ارگانیک تولید محصولات غذایی و جا گرفتن این نوع محصولات در سبد خانواده‌ها، نمایشگاه و همایش‌هایی در این زمینه را مدتی است به طور مداوم برگزار می‌کنیم تا شهروندان عزیز توجه بیشتری به بحث تغذیه و اهمیت سالم بودن غذا داشته باشند».
دکتر امیری در توضیح ارگانیک بودن محصولات ارایه‌شده در این جشنواره به همشهری‌زندگی می‌گوید: «تمام محصولات این نمایشگاه به روش مدیریت تولید و حفاظت از محصولات کشاورزی یا IPM (integrated prodaction & protection manogement تولید شده‌اند. در این روش تولیدکنندگان محصولات غذایی از کمترین میزان سم و کودهای شیمیایی استفاده می‌کنند و در مقابل به روش‌های طبیعی و استفاده از کودهای حیوانی و شکارچیان طبیعی به جای مواد شیمیایی رایج می‌پردازند».
رییس فرهنگسرای سلامت به برگزاری همایش‌های علمی و تخصصی با حضور اساتید دانشگاه و دست‌اندرکاران تولید این نوع از مواد‌غذایی در حاشیه نمایشگاه اشاره می‌کند و می‌گوید: «با توجه به این‌که رژیم‌های غذایی سالم چون میوه‌خواری یا گیاه‌خواری روز‌به‌روز مورد‌توجه بیشتر قرار می‌گیرد، در این نمایشگاه هم شاهد استقبال خوب مردم و علاقه‌مندان بودیم و حتی با برخی مدرسه‌های منطقه نیز هماهنگی‌هایی شد تا دانش‌‌آموزان با این نوع محصولات و غذاهای سالم بیشتر آشنا شوند».
دکتر امیری هدف دیگر این نوع نمایشگاه را ترغیب کشاورزان و تولیدکنندگان برای ادامه کار عنوان می‌کند و می‌گوید: «تولید محصول به شیوه IPM به آگاهی و تلاش بیشتری نیاز دارد و هر‌چند با کیفیت بالایی همراه است، اما هزینه بیشتری دارد و تولید در هکتار این نوع محصولات کمتر است؛ اما سالم‌بودن این نوع محصولات و اثری که بر زندگی سالم شهروندان می‌توانند داشته‌باشند، باید بیشتر مورد‌توجه قرار گیرد».
دکتر امیری به مصرف سرانه آفت‌کش‌ها در ایران اشاره می‌کند و می‌گوید: «در هر هکتار اراضی کشاورزی ایران 146کیلوگرم آفت‌کش استفاده می‌شود که این رقم در اروپا 70کیلوگرم و در آمریکا حدود 80کیلوگرم است. این فاجعه‌ای برای طبیعت ایران به حساب می‌آید که دولت برای رهایی ایرانیان از چنین روند خطرناکی باید به سمت حمایت از تولید غذای سالم حرکت کند».
رییس فرهنگسرای سلامت از آمادگی این فرهنگسرا برای برگزاری نمایشگاه‌ها و همایش‌های غذای سالم در تمام پارک‌ها و فرهنگسراهای دیگر در طول سال خبر می‌دهد و به همشهری‌زندگی می‌گوید: «امیدوارم رسانه‌ها نیز با توجه بیشتر به مقوله غذای سالم و نقشی که می‌تواند در سلامت جامعه و محیط‌زیست ما داشته باشد، به فرهنگ‌سازی در این زمینه بپردازند. مصرف غذای سالم هر‌چند ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد، اما در پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها موثر است».
مهندس اخگر: به دنبال اشاعه فرهنگ غذای پاک‌هستیم
آقای‌اخگر، مهندسی گیاه‌پزشکی‌اش را سال1352 از دانشگاه تهران دریافت کرده و پای ثابت اکثر همایش‌ها و سمین ارهایی است که به غذای سالم مرتبط است. او به طور مفصل در مورد تاثیر بد استفاده از مواد غذایی ناسالم و رژیم‌های نامطلوب رایج در فرهنگ غذایی کشورمان توضیحاتی می‌دهد و می‌گوید:
«سال‌هاست گیاه‌خوار هستم و سعی دارم در چنین همایش‌ها و نمایشگاه‌هایی، تجربه‌هایم را در اختیار دیگران قرار دهم و از فواید غذای سالم بگویم». مهندس اخگر که جمع حاضر در نمایشگاه او را با نام مهربان صدا می‌زنند، با اشاره به آثار سوء‌استفاده از کودها و سموم شیمیایی در تولید محصولات غذایی می‌گوید:
«باید تمام دست‌اندرکاران، رسانه‌ها و دوست‌داران طبیعت در اشاعه فرهنگ تغذیه پاک، یکدیگر را یاری کنند تا کمتر شاهد رواج بیماری‌های مختلف گوارشی، قلبی و... در بین مردم باشیم». او سال‌هاست در مازندران به تولید محصولات پاک مشغول است.
از فیلم‌سازی تا غذای سالم!
حسن محمدی، دبیر اجرایی نمایشگاه غذای سالم است. او با آن‌که فارغ‌التحصیل یکی از گرایش‌های رشته هنر است و پیش از این به ساختن فیلم مشغول بوده، حالا فعالیت در زمینه غذای پاک را دغدغه اصلی خود می‌داند و به همشهری‌زندگی می‌گوید: «تا‌کنون 13همایش را در این زمینه و با کمک کانون‌های مردمی در شهرهای مختلف برگزار کرده‌ایم و سعی داریم غذاهای پاک و روش‌های تولید IPM را بیشتر به مردم بشناسانیم».
دبیر اجرایی جشنواره غذای سالم در مورد استقبال شهروندان و تولیدکنندگان از چنین نمایشگاه‌هایی می‌گوید: «با برگزاری هر کدام از این نمایشگاه‌ها و همایش‌ها، استقبال و آگاهی شهروندان بیشتر و تولیدکنندگان نیز برای فعالیت در این زمینه مشتاق‌تر می‌شوند». محمدی از تلاش برخی شرکت‌های تولیدکننده برای تولید سوسیس و کالباس گیاهی خبر می‌دهد و فعالیت در این زمینه را امیدوارکننده عنوان می‌کند.
بدون حمایت دولت!
نبود حمایت‌های دولتی از تولیدکنندگان محصولات کشاورزی پاک، از نظر خانم رنجبرزاده بزرگ‌ترین مشکل پیش‌روی این نوع تولید است. این تولیدکننده خرما و محصولات مشتق از آن، در کرمان به فعالیت مشغول است و از سال 1383 تا کنون با روش IPM به تولید می‌پردازد. این کارشناس کشاورزی می‌گوید:
«با استفاده از روش‌های مبارزه طبیعی با آفات و با به کارگیری کودهای طبیعی، سعی کرده‌ایم تا محصولات سالمی را ارایه کنیم. کیفیت بالای محصول به‌دست‌آمده و مشتقاتی چون شیره، حلوا، شکلات صبحانه، لواشک، سرکه و شیرینی‌های محلی که با خرماهای تولید‌شده به‌دست می‌آید باعث شده تا از نتیجه کار تا‌حدودی راضی باشیم».
او درباره تفاوت قیمت محصولات پاک تولید‌شده به روش IPM با دیگر محصولات رایج نیز می‌گوید: «شاید تفاوت قیمت حدود 10درصد باشد، اما در همین نمایشگاه، بسیاری با چشیدن و اطمینان یافتن از کیفیت بالای محصولات و سلامت آن‌ها، تمام محصول ارایه‌شده ما در نمایشگاه را خریده‌اند و بسیاری نیز عضو بانک اطلاعاتی این نمایشگاه شده و از چنین محصولاتی استقبال کردند».
80درصد کاهش مصرف سم
علی‌اصغر موسویان، 8سال است در فریدونکنار مازندران به تولید برنج با روش IPM می‌پردازد.
موسویان در مورد روش تولید برنج سالم به همشهری‌زندگی می‌گوید: «ما در این مدت توانسته‌ایم استفاده از کودهای شیمیایی را به یک‌سوم کاهش دهیم و از سموم شیمیایی نیز 80درصد کمتر استفاده کنیم؛ برای از بین بردن علف‌های هرز از اردک استفاده کرده‌ایم و با کمک عنکبوت توانسته‌ایم آفتی چون ساقه‌خور را کنترل کنیم».
او با اشاره به آثار مطلوب تولید به این شیوه می‌گوید: «بسیاری از تعاونی‌ها و کشاورزان منطقه نیز با دیدن اثرات مفید این شیوه به روش IPM روی آورده‌اند که جای خوشحالی دارد. با تمام مزایا و فوایدی که تولید محصولات سالم بر زندگی شهروندان و محیط‌زیست دارد، اما متاسفانه هنوز هیچ سازمانی به ما تاییدیه نداده است و حمایت دولتی از چنین تولیدکنندگانی وجود ندارد». موسویان در مورد میزان کشت محصول برنج سالم می‌گوید: «تعاونی کوچک ما با 15عضو، در 25هکتار از اراضی‌اش به تولید برنج با روش IPM می‌پردازد و سالیانه حدود 40تن برنج IPM برداشت می‌کنیم».
همشهری زندگی