دکتر رسول دیناروند، معاون غذا و داروی وزارت بهداشت در نشست اخیر خود با خبرنگاران گفت: در حال حاضر امنیت غذایی در کشور به کمتر از 14 درصد میرسد و 19 درصد مردم دنیا نیز از امنیت غذایی برخوردار نیستند.
وی افزود: امسال موفق نشدیم وضعیت امنیت غذایی را در کشور بهبود بخشیم، درعین حال هماکنون وضعیت نگران کنندهای نداریم.
وی گفت: امنیت غذایی به چالش بزرگی در کشور تبدیل شده که در این وضعیت اجازه ورود غذای ناسالم به چرخه غذایی کشور وجود ندارد.
این درحالی است که دکتر محمدباقر لاریجانی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران روز گذشته در گشایش این کنگره، نقش کلیدی دانش و مهارتهای تغذیهای در ارتقای سلامت جامعه را بهعنوان یکی از حقوق اساسی در بطن آموزههای دینی و قانون اساسی کشوردانست و افزود: برای دستیابی به توسعه همه جانبه و پایدار باید نیروهای متخصص در تمام گرایشهای مورد نیاز از سطح مولکولی تا بالینی و سیاستگذاری ملی، منطقهای، بینالمللی و همکاری و هماهنگی جدی این نیروها با یکدیگر صورت گیرد.
وی گفت: بیش از ۴۰ سال از تربیت نیروی متخصص تغذیه در کشور میگذرد و جا دارد با گسترش زمینههای تخصصی و فعالیتهای چندرشتهای و چند بخشی با نگرش و تعهد ملی برای رفع مشکلات و مسائل تغذیهای و بسط مرزهای دانش تغذیه اقدام شود.
وی با بیان اینکه ضرورت علمگرایی خلاقانه همگام با عملگرایی عالمانه توسط رهبر انقلاب در قالب شعار پرمعنای نوآوری و شکوفایی اعلام شده است، گفت: ضمن حرکت به سوی مرزهای دانش تغذیه باید زمینه کاربردی شدن تلاشهای نوآورانه سالهای اخیر در زمینه آموزش، پژوهش و اجرا را فراهم کرد که بیتردید این کنگره کوششی در این راستا است.
براساس این گزارش دکتر دیناروند با اعلام اینکه برخی از سیاستهای غلط، امنیت غذایی کشور را خدشهدار کرده است، تصریح کرد: اختصاص یارانه برای دسترسی مردم به کالاهای اساسی درحالی تصویب شد که میزان بالای اسیدهای چرب ترانس در روغن خوراکی از سیاستهای غلط دولت بود که به تصویب رسید.
دیناروند با اشاره به اینکه اسید چرب ترانس یک عامل بسیار خطرناک در حوزه تغذیه و سلامتمحوری است، اظهار داشت: در راستای حذف و کاهش اسیدهای چرب ترانس 4 سال گذشته کمتر از 20درصد، پارسال کمتر از 40درصد و امسال کمتر از 50درصد از میزان اسیدهای چرب ترانس روغنهای خوراکی حذف شد.
وی با بیان اینکه وزارت بهداشت در دوره جدید به موضوع سلامتمحوری نگاه ایمنی دارد، گفت: درحال حاضر سرانه اسیدهای چرب ترانس را در کوپن و یارانه توزیعی بین دستگاهها و ارگانهای دولتی بسیار محدود کردهایم.
معاون غذا و داروی وزارت بهداشت با اعلام اینکه امنیت غذایی بدون توجه به ایمنی آن، مشکلات عدیدهای برای سیستم سلامتی کشور ایجاد کرده است، گفت: سال گذشته 38 درصد از مرگومیرها بهعلت بیماریهای قلبی و عروقی ثبت شد که بدون شک بار زیاد این بیماریها بهعلت مواد غذایی موجود در کشور است.
گرسنگی پنهان در کشور
مدیر مؤسسه تغذیه، سلامت و توسعه کشور و عضو هیأت علمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که دارای اپیدمیولوژی تغذیه است با اشاره به اهمیت امنیت غذایی در جامعه به همشهری گفت: باید توجه بیشتری روی تغذیه زنان و مادران باردار و کودکان صورت گیرد.
دکتر «ربابه شیخالاسلام» افزود: با اینکه از نظر سازمانهای بهداشت جهانی در کشور ما امنیت غذایی وجود دارد اما در کشور ما و بسیاری از کشورهای مرفه با نوعی گرسنگی پنهان مواجه هستیم که شامل کمبود آهن، روی و برخی ویتامینها و ریزمغذیها میشود که باید با برنامهریزی در جهت رفع آنها اقدام شود.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۱/۵ میلیارد زن و کودک در جهان دارای کم خونی و فقر آهن هستند، تصریح کرد: در کشور ما فقر آهن بهخصوص در بین زنان و کودکان وجود دارد و دولت باید برای این اقشار یارانه درنظر بگیرد همانگونه که در کشوری مثل آمریکا به گروه زنان بیسرپرست، مادران باردار و کودکان یارانه پرداخت میشود.
وی در همین زمینه با انتقاد از تبلیغ موادی مانند چیپس و پفک در رسانه ملی اضافه کرد: نباید چیپس و پفک در کشور ما ارزانتر از شیر باشد و رسانه ملی نباید (در حالیکه بسیاری از مردم ما دارای فشار خون بالا هستند) با تبلیغ این محصولات، شوری را ترویج کند و باعث ایجاد فشار خون در سالهای بعد برای کودکان شود.
وی در همین زمینه با اشاره به لزوم هدفمند کردن یارانهها به نفع افراد محروم و زنان و کودکان ادامه داد: دولت نباید یارانه نان و یا روغن و سوخت را به افرادی بدهد که دارای تمکن مالی هستند بلکه این یارانهها باید در اختیار روستاییان و افراد محروم قرار گیرد تا آنان بهعلت عدمامکانات در روستاها به شهرها نیامده و حاشیهنشین نشوند که این خود معضل بزرگی برای جوامع شهری است.
دکتر شیخالاسلام در ادامه با اشاره به نقش سوء تغذیه در کاهش خلاقیت و رشد ذهنی و جسمی افراد گفت: سوء تغذیه میتواند بیماریها را افزایش داده و موجب کاهش فعالیتهای ذهنی و هوشی کودک شود.
مدیرکل سابق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اجرای برخی طرحها و دستاوردهای مؤثر در وزارت بهداشت یادآور شد: در سال ۱۳۷۷ طبق بررسیها، سوءتغذیه متوسط در کشور وجود داشت که در سال ۱۳۸۳ با دادن و اضافه کردن ریزمغذیها و ویتامینها و با آموزشهای لازم، سوء تغذیه در کشور کاهش یافت.
وی با بیان اینکه هنوز زنان و کودکان ما در بسیاری از ریزمغذیها و ویتامینها با کمبود مواجه هستند، گفت: طبق بررسیها هماکنون در زمینه ویتامین A در برخی استانها کمبود وجود دارد و یا اینکه در حال حاضر در ۱۵ درصد زنان باردار کمبود ویتامین A وجود دارد.
وی همچنین افزود: در استانهای جنوبی ۷۰ درصد کودکان زیر 2سال کمبود روی دارند که باید درخصوص رفع این نیازها کار شود.
دکتر شیخالاسلام در ادامه با اشاره به عدمامنیت غذایی در جهان خاطرنشان کرد: در آستانه قرن جدید، ۸۴۰ میلیون انسان از غذای کافی محرومند که ۷۹۷ میلیون آنها در کشورهای در حال توسعه بهسر میبرند و نیمی از آنها در معرض مرگ هستند.
دکتر شیخالاسلام با بیان اینکه طبق آمارها، روزانه ۲۴ هزار کودک بر اثر گرسنگی جان خود را از دست میدهند یادآور شد: در سالهای اخیر بهعلت افزایش قیمت جهانی گندم و برنج، روند فقر در کشورهای فقیر جهان و همچنین کشورهای در حال توسعه ادامه دارد بهطوری که تخمین زده میشود تا 2سال آینده 100میلیون نفر مجددا مبتلا به فقر شوند.
وزیر بهداشت هم از سوءتغذیه در ایران گله دارد
وزیر بهداشت با بیان اینکه کمبودهای انرژی و مواد مغذی، پیامدهای نامطلوب جسمی و روانی در سطح جامعه را بهدنبال دارد، گفت: ارتقای تغذیه باید شکلی پایدار به خود بگیرد.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پیامی به مناسبت دهمین کنگره انجمن تغذیه ایران اظهار کرد: بررسیهای وزارت بهداشت نشان میدهد که سوءتغذیه کمخوری مسئله قابل توجهی است.
از طرف دیگر، چاقی و سوءتغذیه ناشی از پرخوری هم بهطور شایع در کشور وجود دارد که زمینهساز بسیاری از بیماریهاست؛ بنابراین باید بهطور جدی به برنامههای پیشگیری و کنترل سوءتغذیه توجه شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز با بیان اینکه حدود یکپنجم جمعیت کشور دچار ناامنی غذایی بوده و دسترسی به غذای کافی ندارند، گفت: این در حالی است که حدود 30درصد جمعیت کشور چاق هستند و بیماریهای غیرواگیر شایع و مرتبط با تغذیه، نگرانیهایی را بهطور جدی مطرح کرده است.