اظهاراتی که نشان می‌دهد هنوز تصویر درستی از روند پیشرفت این بیماری در ایران وجود ندارد.
دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته مراقبت و درمان ایدز وزارت بهداشت در این زمینه با هشدار نسبت به کاهش سن ابتلا به HIV در کشور و همچنین افزایش میزان ابتلای زنان به ایسنا گفت: پرداختن به آموزش بهداشت جنسی به‌ویژه در میان جوانان بسیار حائز اهمیت است.
وی با استناد به آمار جمع‌آوری شده از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور افزود: تا اول مهر سال88 در مجموع 20 هزار و 130 نفر مبتلا به HIV/AIDS (افرادی که ویروس این بیماری وارد بدنشان شده است)، در کشور شناسایی شدهاند که از این تعداد تاکنون 2 هزار و 97 نفر مبتلا به ایدز تمام‌عیار شناسایی شده و 3 هزار و 409 نفر نیز به‌دلیل این بیماری جان خود را از دست داده‌اند.
مردانی ادامه داد: علل ابتلا به HIV در بین تمام مواردی که از سال 1365 تاکنون در کشور به ثبت رسیده به‌ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد (4/69 درصد) رابطه جنسی (5/8 درصد)، دریافت خون و فراورده‌های خونی (2/1 درصد) و انتقال از مادر به کودک (6/0درصد) بوده است.
راه انتقال در9/19 درصد از این گروه نامشخص مانده است. اما اعتقاد بر آن است که این درصد به‌علت حجب و حیا، رابطه جنسی را کتمان می‌کنند؛ بنابراین می‌توان گفت که نزدیک 27 تا 28 درصد موارد ایدز ممکن است به‌دلیل روابط جنسی باشد.
آسیب‌پذیری دختران
دکتر مردانی با بیان اینکه میزان ابتلای زنان به این بیماری نیز بالاتر رفته و در میان زنان جوان، دختران نسبت به این بیماری آسیب‌پذیرتر شدهاند، گفت که این امر نشان از تغییر اپیدمیولوژیک HIV از اعتیاد تزریقی به رابطه جنسی است؛
بنابراین پرداختن به آموزش جنسی بسیار حائز اهمیت است؛ چرا که 10 سال گذشته اولویت ایدز، کاهش آسیب در معتادان تزریقی بود، اما اکنون باید اولویت‌ها به سمت آموزش گروه‌های در معرض خطر به‌ویژه جوان‌ها در روابط جنسی باشد.
در همین حال دکتر مینو محرز رئیس مرکز تحقیقات ایدز وزارت بهداشت گفت: با توجه به کنترل ایدز در بین معتادان تزریقی، اکنون شایع‌ترین علت ابتلا به ویروس ایدز در کشور روابط جنسی است و در حال حاضر راه انتقال ایدز در کشور بیشتر به سمت روابط نامشروع جنسی رفته است که باید در این زمینه تحقیقات زیادی انجام شود.
موج سوم ایدز تأیید نمی‌شود
این در حالی است که دکتر حسن امامی رضوی معاون سلامت وزارت بهداشت با تأیید حدود 60 هزار فرد ناشناخته مبتلا به ویروس ایدز در کشور گفت: آمارها، موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی را تأیید نمی‌کند.
وی افزود: آخرین آمار رسمی مبتلایان شناخته شده به ویروس ایدز در کشور 20 هزار و 130 نفر است که 69 درصد آنها از طریق اعتیاد تزریقی به این ویروس مبتلا شدهاند، 93 درصد آنها مرد هستند، 2 هزار و 97 نفر این افراد به مرحله بروز بیماری ایدز رسیده‌اند و از سال 65 تاکنون نیز 3 هزار و 409 نفر بر اثر این بیماری در کشور جان باخته‌اند. حدود 3/13 درصد معتادان تزریقی نیز آلوده به ویروس ایدز هستند.
امامی ادامه داد: تخمین میزان واقعی مبتلایان به ویروس ایدز در کشور براساس فرمول سازمان بهداشت جهانی این است که 4 برابر آمار رسمی تعداد واقعی مبتلایان است؛ بنابراین حدود 80 هزار فرد مبتلا به این ویروس در کشور وجود دارد که حدود 60 هزار نفر آنها ناقلان ناشناخته این بیماری هستند.
امامی رضوی گفت: وزارت بهداشت متولی درمان بیماران مبتلا به ایدز در کشوراست که در این زمینه موفق بوده است. همچنین مراکز درمان ایدز در کشور رو به گسترش است و سرم‌تراپی و سم‌زدایی از معتادان در مراکز مورد تأیید وزارت بهداشت انجام می‌شود و داروهای ضدویروس درمان این بیماری نیز معمولاً به میزان مورد نیاز در اختیار مراکز درمانی است و کمبود دارو در این مراکز را قبول نداریم.
وی ادامه داد: مبارزه کامل با گسترش این بیماری در کشور نیازمند همکاری همه دستگاه‌های مسئول ازجمله بهزیستی و ستاد مبارزه با مواد‌مخدر است وآموزش به تمامی گروه‌های خطر با کمک این دستگاه‌ها باید به‌مراتب بیشتر شود و وزارت بهداشت نیز برای انجام کامل مسئولیت خود نیازمند افزایش اعتبار است و بودجه برنامه کنترل ایدز در وزارت بهداشت باید حداقل3 برابر شود.
رفتارهای پرخطر
معاون وزیر بهداشت به فارس گفت: با وجود اینکه موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی را تأیید نمی‌کنیم اما رفتارهای پر خطر در بین جوانان وجود دارد. این افراد باید آموزش‌های لازم را برای مراقبت از خود ببینند، در مرحله اول باید افرادی که رفتارهای‌پرخطر جنسی دارند به سمت ازدواج هدایت شوند.
زنانی که نیازمالی‌دارند نیز باید شغل مناسب پیدا کنند و انجام این کار در حیطه مسئولیت وزارت بهداشت نیست و در مرحله نهایی تمامی افرادی که رفتار پر خطر دارند باید بیاموزند که از وسایل پیشگیری استفاده کنند تا خطر انتقال ویروس ایدز از بین برود.
امامی رضوی ادامه داد: مهم‌ترین برنامه وزارت بهداشت برای کنترل این بیماری همان برنامه استراتژیک کنترل ایدز است که اساس آن بر آموزش و اطلاع رسانی به گروه‌ها و افراد دارای رفتار پر خطر مانند، معتادان تزریقی و زنان و مردان دارای چند شریک جنسی است.
این آموزش‌ها از طریق مراکز مشاوره در مراکز استان‌ها، همکاری روحانیان و افراد ذینفوذ در شهرهای مختلف، قانونگذاران و مشارکت خانواده‌ها از روش‌های مختلف ازجمله مجلات خانوادگی و آموزش در زندان‌ها و سربازخانه‌ها در حال پیگیری است.
وی گفت: مراکز نظام مراقبت زیستی- رفتاری نیز در استان‌های مختلف برای آموزش خوشه‌ای جمعیت در مناطق دارای رفتار پر خطر در سراسر کشور که وظیفه آموزش مردم را به‌عهده دارند در حال گسترش است و فعلا در 13 دانشگاه علوم پزشکی دایر شدهاند، مراکز DIC یا درمان گذری اعتیاد نیز سرنگ و وسایل پیشگیری را در کنار آموزش در اختیار معتادان تزریقی قرار می‌دهند.
کنترل ایدزدرمعتادان
دکتر حسن امامی رضوی معاون وزیر بهداشت درباره موج سوم ایدز از طریق روابط جنسی توضیح داد: آمارهای وزارت بهداشت موج سوم گسترش بیماری ایدز را از طریق روابط جنسی تأیید نمی‌کند، بخشی از افزایش موارد ابتلا از طریق روابط جنسی به‌علت کاهش موارد ابتلا از طریق اعتیاد تزریقی و کنترل این بیماری در بین افراد معتاد با آموزش و ارائه سرنگ و کاندوم رایگان است و به معنای گسترش این بیماری از طریق روابط جنسی نیست.