مهدی رحمانی: اختراع فن چاپ در حقیقت به قرن‌ها پیش از گوتنبرگ، که نامش به عنوان مخترع چاپ در تاریخ ثبت شده است، باز می‌گردد.

 به گونه‌ای که «آسوریان» چند هزار سال قبل از میلاد مسیح بر خشت‌هایی از گل رُس مهر می‌زدند، اما استعمال حروف قابل انتقال از سال‌‌های 1051 میلادی در چین آغاز و حروف هم از گل ‌رُس ساخته می‌شد، تا این ‌که در سال 1440 میلادی گوتنبرگ ظاهرا بدون اطلاع از کار چینی‌ها، حروف قابل انتقال را اختراع کرد و برای هر یک از حروف الفبا یک حرف جداگانه به کار برد.

1 - «کتابخانه ملی جمهوری چک» قدیمی‌ترین کتابخانه فعال در جهان است و پیشینه آن به سال 1366میلادی باز می‌گردد. اما از آنجا که بخشی از این کتابخانه با کتابخانه دانشگاه چارلز مشترک است، می‌توان برای آن منشأ کهن‌تری قائل شد. از این‌رو برخی تاریخ آغاز به کار آن را سال 1348میلادی، یعنی هم‌زمان با تأسیس دانشگاه چارلز و کتابخانه آن می‌دانند.

 این کتابخانه دارای مجموعه عظیمی شامل پنج میلیون و هفتصد هزار جلد کتاب چاپی، 9 هزار نسخه خطی و سه هزار و 900 جلد کتاب چاپ قدیم است. این کتابخانه در ابتدای فعالیت از کتاب‌های خطی نگهداری می‌کرد. کتابخانه ملی چک از سال 1989 به عنوان مرکز شماره استاندارد بین‌المللی کتاب عمل می‌کند.

2 - «کتابخانه ملی جمهوری اتریش» در این فهرست دومین رتبه را دارد. این کتابخانه که در شهر «وین» فعال است از سال 1368میلادی به مخاطبان خود کتاب امانت می‌داد و امروز بعد از گذشت 638 سال، با مخزن عظیمی که دارد توجه کتابخوانان بسیاری را به خود جلب کرده است.

 در سال 1590 این کتابخانه دارای 9 هزار جلد کتاب بود و به تدریج به‌منزله بزرگترین کتابخانه اروپا، به مجموعه آن افزوده شد تا این که امروز بیش از دو میلیون و 884 هزار و 463 عنوان کتاب چاپی، 430 هزار و 883 عنوان نسخه‌های خطی، 380 هزار و 975 عنوان دست نوشته‌های نویسندگان و... را در خود جای داده است که در مجموع شش میلیون و 405 هزار و 579 جلد کتاب را شامل می‌شود.

3 - «کتابخانه ملی مارچیانا» که در کشور ایتالیا واقع است، عنوان سومین کتابخانه ملی قدیمی در جهان را به خود اختصاص داده است. این کتابخانه که سال  1468 میلادی به بهره‌برداری رسید، هنوز هم در شهر ونیز فعالیت دارد و به اعضای بی‌شمار خود کتاب امانت می‌دهد. 

4 - «کتابخانه ملی فرانسه» که 114سال بعد از کتابخانه جمهوری چک تاسیس شد، امروز در شهر پاریس به فعالیت مشغول است. این کتابخانه که در سال 1480 بنا نهاده شد، امروز بیش از 550 هزار جلد کتاب چاپی در قفسه‌های باز خود دارد و مخازن بسته این کتابخانه هم بیش از 10 میلیون جلد کتاب را در خود جای داده است.

موجودی کتابخانه ملی فرانسه تنها کتاب و نشریات ادواری نیست، بلکه نسخه‌های خطی، نقشه و طرح، منابع چاپی، نقاشی، عکس، سکه، مدال، موسیقی، مواد شنیداری و چندرسانه‌ای را نیز در بر می‌گیرد. قدیمی‌ترین نسخه فارسی موجود در این کتابخانه متعلق به حدود سال 509 هجری قمری و در زمینه پزشکی است.

5 - «کتابخانه ملی مالتا» که در کشور مالتا واقع در جنوب ایتالیا فعالیت دارد، امروز بعد از گذشت 451سال از آغاز فعالیت آن، ‌در فهرست قدیمی‌ترین کتابخانه‌های جهان رتبه پنجم را دارد.

6 - «کتابخانه ملی بلژیک» که ششمین کتابخانه ملی جهان از نظر قدمت است، در سال 1559 تاسیس شد.  هسته اصلی کتابخانه ملی در شهر بروکسل و با «کتابخانه دوک بورگاندی» پایه‌گذاری و در سال 1837 به ‌نام «کتابخانه سلطنتی بلژیک» تأسیس شد که نقش دوگانه (هم کتابخانه ملی و هم کتابخانه مرکزی تحقیقات) را به عهده داشت.

 در این کتابخانه سه میلیون و 362 هزار نسخه کتاب چاپی، 37 هزار نسخه کتاب خطی و مقدار قابل توجهی کتاب چاپی نایاب، عکس، نقشه، سکه و مدال و مواد صوتی نگهداری می‌شود.

7 - «کتابخانه ملی کرواسی» آخرین مورد در فهرست «7تایی‌های» امروز است. این کتابخانه در سال 1606 در شهر زاگرب بنا نهاده شد.البته ادعا می‌شود که اولین کتابخانه ملی جهان در سال 307 قبل از میلاد مسیح در اسکندریه مصر و به وسیله شاه «پتولمی اول» ساخته شد و در این کتابخانه بزرگ‌ترین گنجینه جهان از طومارها را گردآوری کرد. اما  بخشی از آن در تجاوز نظامی «مریس سزار» در سال 47 قبل از میلاد مسیح از بین رفت و در تجاوز اعراب در سال 642 میلادی نابود شد.