جهان در سال 2009

سالی که جهان با بحران اقتصادی، بیماری آنفلوانزا و ادامه چند جنگ و البته تغییر قدرت در کشور آمریکا رو‌به‌رو شد.

بحران اقتصادی که دوران اوج خود را پشت سر گذاشته، در ماه‌های آینده همچنان جهان را درگیر خود خواهد کرد. بیماری آنفلوانزای نوع آ به گفته کارشناسان اندکی فروکش کرده اما همچنان سایه وحشتناک خود را بر  همه نقاط دنیا حفظ کرده‌است. افغانستان و پاکستان در آتش جنگ می‌سوزند. عراق در انتظار یک انتخابات سرنوشت‌ساز، سال 2009 را به پایان برد.

اما جهان در پایان سال 2009 بر خلاف ابتدای این سال، از اوبامازدگی خارج شد. این عبارتی است که در ماه‌های نخست سال 2009 در توصیف احساسات و هیجانات گسترده مردم نقاط مختلف جهان به خاطر به قدرت رسیدن یک سیاه‌پوست متفاوت در کاخ سفید به کار برده می‌شد. باراک اوباما در حالی در آخرین ماه سال 2009 جایزه صلح نوبل را  مقابل دوربین‌های تلویزیونی دریافت کرد که هواپیماهای آمریکایی وارد یک جنگ جدید در یمن شده‌اند.

ژانویه: اوباما در کاخ سفید سوگند یاد کرد

20 ژانویه: باراک اوباما رسما به‌عنوان چهل و چهارمین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا سوگند یاد کرد. جان رابرتز،  قاضی دادگاه عالی آمریکا مراسم سوگند اوباما را درحالی اجرا کرد که طی آن اوباما حتی قسمتی از سوگند خود را هم فراموش کرد. اوباما، با استفاده از انجیل مراسم تحلیف لینکلن به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور سیاه‌پوست ایالات متحده آمریکا سوگند خورد. در مراسم تحلیف او، حدود 2 میلیون نفر در اطراف بنای یادبود لینکلن و محوطه کنگره آمریکا حضور داشتند. روز 21 ژانویه هم مجلس سنا انتخاب هیلاری کلینتون را به‌عنوان وزیرامور خارجه ایالات متحده به تصویب رساند.

14 ژانویه: موافقت پارلمان ونزوئلا با تغییر قانون اساسی در مورد زمان ریاست‌جمهوری مادام العمر.

19 ژانویه: توافق دوجانبه روسیه و اوکراین بعد از تنش 19 روزه در مورد گاز متان.

فوریه: نتانیاهو نخست‌وزیر شد

10 فوریه: درجریان انتخابات سراسری دررژیم صهیونیستی، حزب کادیما با رهبری لیونی
28 کرسی و لیکود به رهبری نتانیاهو 27 کرسی پارلمان را تصاحب کردند. کادیما اعلام کرد به یک ائتلاف راست افراطی نخواهد پیوست و درصورت لزوم به حزب مخالف دولت تبدیل خواهد شد. بیستم این ماه پرز، رئیس رژیم‌صهیونیستی، بنیامین نتانیاهو را مامور تشکیل دولت ائتلافی جدید کرد. روز 31 مارس هم نخست‌وزیر جدید از کنست رأی اعتماد گرفت. بنیامین نتانیاهو از افراطی‌ترین و بحث‌برانگیزترین رهبران اسرائیل در تاریخ 60 ساله رژیم صهیونیستی محسوب می‌شود. او که در سال 1996 به مقام نخست‌وزیری اسرائیل رسید  جوان‌ترین فردی بود که به این مقام دست یافته بود.

6 فوریه: تبرئه شدن قادر خان، پدر بمب اتمی پاکستان از اتهام فروش این تکنولوژی به کشورهای دیگر.

7 فوریه: آتش سوزی در جنگل‌های جنوب شرقی استرالیا. در عرض 20 روز 210 نفر در اثر این آتش سوزی‌ها جان خود را از دست داده و صدها نفر زخمی شدند.

11 فوریه: مورگان تساوانگیرای، رهبر سابق اپوزیسیون زیمبابوه به مقام نخست‌وزیری این کشور انتخاب شد و رابرت موگابه کماکان رئیس‌جمهور باقی ماند.

مارس: حکم بازداشت عمرالبشیر صادر شد

در روز 4مارس دادگاه لاهه حکم بازداشت عمرالبشیر رئیس‌جمهوری سودان را به اتهام جنایات جنگی و جرائم ضد‌بشری صادر کرد. این نخستین حکم بازداشتی بود که دادگاه بین‌المللی کیفری از زمان تأسیس خود در سال 2002 میلادی علیه رئیس‌جمهوری یک کشور صادر می‌کرد. این درحالی بود که کشورهای عربی و آفریقایی پیش‌تر درباره صدور حکم بازداشت البشیر هشدار داده و آن را تهدیدی برای روند صلح در منطقه دارفور می‌دانستند.

2 مارس: طارق عزیز، نخست‌وزیر سابق عراق به‌دلیل فقدان مدارک کافی از اتهام دخالت در فاجعه قتل شیعیان در سال 1999 تبرئه شد. 11 مارس عزیز به 15 سال حبس به خاطر قتل 42 بازرگان در سال 1992 محکوم شد.

9 مارس: موافقت وزرای امور خارجه ناتو با از سرگیری روابط با مسکو.

11 مارس: دانش‌آموز آلمانی در یکی از دبیرستان‌های منطقه وینندن این کشور به سوی دیگر دانش‌آموزان تیراندازی کرد و 9تن از آنان و 3معلم را کشت. او درجریان تعقیب و گریز با پلیس  3نفر دیگر را هم از پا درآورد و سپس به زندگی خود خاتمه داد.

آوریل: تصویب بودجه مقابله با بحران اقتصادی

در روز دوم آوریل در لندن رهبران گروه بیست طرحی تازه برای شکوفایی اقتصادی دنیا تصویب کردند. این طرح با اختصاص بودجه 1000 میلیارد دلاری و ایجاد قوانین سختگیرانه تازه برای پایان دوره بحران اقتصادی به تصویب رسید.

16 آوریل: در هند ائتلاف تحت رهبری سونیا گاندی در انتخابات پارلمانی پیروز شد. 22همین ماه مانموهان سینگ برای دومین دوره نخست‌وزیری خود سوگند یاد کرد.

18 آوریل: درگیری میان قبایل ایالات جونگلی در 2روز 177 کشته و 300 زخمی برجای گذاشت.

می: پایان شورش ببرهای تامیل در سریلانکا

18 می: ‌دولت سریلانکا از شکست نهایی جدایی طلبان تامیل و کشته شدن رهبر آنها خبر داد. در این روز مقاومت شورشیان مسلح تامیل که در محاصره نیروهای دولتی بودند به طور کامل در هم شکسته و ولوپیلای پرابهاکاران، رهبر سازمان ببرهای آزادیبخش تامیل، در جریان این نبرد کشته شد. ببرها اعلام کردند که بین 2 تا 3 هزار غیرنظامی را در جریان عملیات خود کشته بودند.

8 می: آغاز سفر یک هفته‌ای پاپ بندیکت شانزدهم به سرزمین‌های اشغالی. پاپ در بازدید از تل آویو در سخنرانی خود اعلام کرد که زمان پایان جنگ و درگیری در این مناطق فرا رسیده است.

اول می: استعفای سخنگوی مجلس عوام انگلیس به‌دلیل رسوایی ناشی از سوءاستفاده اعضای پارلمان این کشور از بودجه عمومی برای استفاده شخصی.

ژوئن: شیوع آنفلوانزای خوکی

11 ژوئن: در پی شیوع گسترده آنفلوانزای خوکی در جهان و افزایش تلفات آمار آن، بنابر تصمیم اتخاذ شده در جلسه کارشناسان ویژه سازمان بهداشت جهانی در ژنو سوئیس، درجه هشدار و احتمال ابتلا به این بیماری از درجه 3 به درجه 4 ارتقا یافت.آنفلوانزای خوکی از نوع H1N1 است که قبلاً هم وجود داشته و همه‌گیری جهانی آنفلوانزا در سال‌های 1918 و 1919 نیز به‌علت شیوع همین نوع آنفلوانزا بوده‌است. نوع جدید آنفلوانزا که در سال 2009 در مکزیک و آمریکا کشف شد ترکیبی از ویروس‌های آنفلوانزای خوکی، انسانی و حاد پرندگان است.

اول ژوئن: یک فروند هواپیمای ایرباس متعلق به خطوط هوایی ایرفرانس که از ریودوژانیرو حرکت کرده و به سمت پاریس درحال حرکت بود، در اقیانوس اطلس سقوط کرد. درجریان این حادثه 228 نفر کشته شدند.

4 ژوئن: آغاز سفر اوباما در خاورمیانه. رئیس‌جمهور آمریکا در قاهره پیشنهاد گفت‌وگو با دنیای اسلام را مطرح کرد.

چهارم تا هفتم ژوئن: انتخابات پارلمانی اتحادیه اروپا انجام شد.

28 ژوئن: مانوئل زلایا، رئیس‌جمهوری هندوراس با کودتایی از سمت خود عزل شد و به کاستاریکا تبعید شد. به‌دنبال این واقعه هفته‌های متوالی در این کشوردرگیری رخ داد. 29 نوامبر پورفیریو لوبو در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور پیروز شد.

29 ژوئن: برنارد مدوف کلاهبردار بزرگ وال استریت به 150 سال حبس محکوم شد.

جولای: آغاز حملات ارتش یمن به شیعیان

ارتش یمن عملیات جدیدی را در شمال این کشور آغاز کرد که هدف آن مقابله با گروه حوثی اصلی‌ترین گروه شیعیان زیدی یمن بود. ارتش یمن چند سالی است که با این گروه درگیر است اما در این ماه اعلام شد که عملیاتی گسترده علیه مواضع این گروه در شمال یمن آغاز شده‌است. شیعیان زیدی این منطقه از تبعیض علیه خود از سوی حکومت یمن گلایه دارند. تحلیل‌گران هم بر این عقیده‌ هستند که دلیل این عملیات که همچنان با حضور کشورهای عرب منطقه مانند عربستان و اردن ادامه دارد، تحکیم قدرت رئیس‌جمهور یمن است.
 

آگوست: کرزی بار دیگر رئیس‌جمهور شد

20 آگوست: حامد کرزی با کسب 6/56  درصد آرا در انتخابات افغانستان پیروزشد. بعد از شمارش تقریبی آرا در 20اکتبر کمیسیون انتخابات آرای کرزی را 7/49 درصد اعلام و روز 17 نوامبر را برای انتخابات جدید تعیین کرد ولی با کناره‌گیری عبدالله عبدالله از دور دوم انتخابات به نشانه اعتراض، کمیسیون انتخابات با لغو انتخابات رسما حامد کرزی را رئیس‌جمهور جدید اعلام کرد و به این نتیجه رسید که حامد کرزی در دور دوم انتخابات رقیب نداشته و کرزی روز 12 نوامبر رسما برای دوره دوم ریاست‌جمهوری خود سوگند یاد کرد.

7 آگوست: طوفان مایاکوت در سواحل تایوان بیش از 600 کشته و بین 3تا 4 میلیارد دلار خسارت برجای گذاشت. این فاجعه بزرگ‌ترین بلای طبیعی در 50 سال اخیر این کشور محسوب می‌شد.

30 آگوست: حزب دمکرات در انتخابات ژاپن با شکست لیبرال دمکرات‌ها بعد از 54 سال حضور بی‌وقفه در رأس قدرت، به پیروزی رسید. 16 سپتامبر هاتویاما به‌عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور انتخاب شد.

سپتامبر: مرکل صدراعظم آلمان باقی ماند

27 سپتامبر: محافظه‌کاران با شکست سوسیال دمکرات‌ها در انتخابات آلمان پیروز شدند و 28 اکتبر آنگلا مرکل یک ماه پس از برگزاری انتخابات بوندستاگ ( پارلمان فدرال ) با کسب 323 رأی مثبت، 285 رأی منفی و 4 رأی ممتنع در پارلمان این کشور برای دومین بار صدراعظم و رئیس دولت جدید آلمان شد. مرکل که نخستین صدراعظم زن تاریخ آلمان محسوب می‌شود، در بوندستاگ، آرای احزاب دولت ائتلافی خود یعنی دمکرات مسیحی، دمکرات‌های آزاد و سوسیال مسیحی را به دست آورد.

3سپتامبر: در کندوز افغانستان یک افسر آلمانی ناتو دستور حمله‌ای علیه نیروهای طالبان را صادر می‌کند و درجریان این حمله 142 نفر که در میان آنها ده‌ها غیرنظامی وجود داشت جان خود را از دست دادند. به‌دلیل گسترش اعتراض‌ها در آلمان وزیر دفاع، یک مشاور او و رئیس ستاد ارشد ارتش استعفا دادند.

16 سپتامبر: پارلمان اروپا باروسو را برای یک دوره دیگر در نقش ریاست کمیسیون اروپا ابقا کرد.

اکتبر: اعطای نوبل صلح به باراک اوباما

9 اکتبر: کمیته نوبل باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا را به‌عنوان برنده جایزه صلح نوبل سال 2009 میلادی معرفی کرد.کمیته نوبل در بیانیه‌ای باراک اوبامای 48 ساله را به‌دلیل تلاش عظیم او برای تقویت دیپلماسی بین‌المللی و همکاری بین ملل به‌عنوان برنده جایزه صلح نوبل اعلام کرد. این اقدام تا حد زیادی به محبوبیت اوباما در داخل و خارج آمریکا ضربه وارد کرد. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که بخش زیادی از افکار عمومی جهان اوباما را لایق این جایزه نمی‌دانند.

17 اکتبر: حمله گسترده ارتش پاکستان به نیروهای طالبان در جنوب وزیرستان 250 هزار غیرنظامی را در این منطقه از خانه‌های خود فراری داد.

نوامبر: انتخاب رؤسای اروپا

در این ماه سرانجام هرمن ون رومپوی، نخست‌وزیر بلژیک به‌عنوان رئیس دائمی شورای اتحادیه اروپا انتخاب شد. انتخاب او درحالی صورت گرفت که مدت‌ها تونی بلر نخست‌وزیر سابق انگلیس از جمله کاندیداهای اصلی این پست محسوب می‌شد. کاترین آشتون انگلیسی، عضو مسئول تجارت در کمیسیون اتحادیه اروپا هم وزیر امور خارجه این اتحادیه معرفی شد.

7 نوامبر: مجلس آمریکا قانون اصلاحات بیمه درخواستی از سوی اوباما را تصویب کرد. اوباما این رویداد را یک رأی تاریخی خواند.

29 نوامبر: همه‌پرسی دررابطه با ممنوعیت احداث مناره‌های جدید در کشور سوئیس 2/57  درصد آرای موافق را کسب کرد.

دسامبر: ناکامی در نشست کپنهاگ

19 دسامبر: اجلاس سازمان ملل در رابطه با محیط‌زیست در کپنهاگ با یک توافق نه چندان مطمئن سران این نشست به پایان رسید. نمایندگان 192 کشور در این اجلاس شرکت داشتند. اوباما این نشست را ناموفق دانست و چین در مورد نتایج آن ابراز خشنودی کرد. فعالان محیط‌زیست و سازمان‌های غیردولتی هم از مخالفان نتایج این نشست بودند.

اول دسامبر: باراک اوباما اعزام 30 هزار سرباز بیشتر به افغانستان را اعلام کرد و البته تضمین داد نیروهای کشورش تا جولای 2011 خاک افغانستان را ترک خواهند کرد. ناتو هم اعزام 7000 نیروی تازه از 25 کشور عضو ناتو را در سال 2010 به این کشور اعلام کرد.

25 دسامبر: در مراسم کریسمس با حضور پاپ در واتیکان، هنگامی که پاپ مشغول قدم گذاشتن در مسیر آغاز مراسم بود زنی با سرعت به طرف او رفت و با کشیدن لباسش او را به زمین زد. مقامات واتیکان می‌گویند که این زن بیماری روانی داشته و سال گذشته هم قصد حمله به پاپ را داشته‌است.

27 دسامبر: مقامات امنیتی آمریکا از دستگیری یک نیجریه‌ای خبر دادند که قصد انفجار مواد منفجره همراهش در یکی از خطوط هوایی آمریکا را داشته است. تحقیقات درباره این مرد و ارتباطش با القاعده ادامه دارد.