همشهری آنلاین: سطح رطوبت پاسارگاد به 30 درجه رسیده‌ است که این رطوبت مخرب می‌تواند عوارض جدی در تخریب این بنای تاریخی داشته باشد

به گزارش مهر، معمولا در اردیبهشت هوای استان فارس رو به گرمی رفته و از رطوبت کاسته می‌شود، اما اگر این روزها با یک رطوبت سنج ساده به پاسارگاد بروید و به درجه رطوبتی که ثبت می‌شود نگاه کنید نشانگری را خواهید دید که روی درجه 30 توقف می‌کند.

سه سال پس از مخالفت‌های فراوان کارشناسان و دوستداران میراث فرهنگی با احداث و آبگیری سد سیوند معلوم می‌شود که واکنش‌ها چندان هم بی‌دلیل نبوده است چرا که بالا رفتن میزان رطوبت بهترین زمینه را برای تخریب بناهای سنگی محوطه‌های تاریخی تخت جمشید و پاسارگاد فراهم می‌کند. اکنون در آخرین سال دهه هشتاد خورشیدی و اواسط دومین ماه فصل بهار نشانگر رطوبت سنج در کنار آرامگاه کوروش روی عدد 30 می‌ایستد یعنی رطوبت این محوطه تاریخی به شکل خطرناکی بالا رفته است.
 
پیش از راه اندازی سد سیوند درجه رطوبت این منطقه در نهایت به 12 تا 15 درجه می‌رسید اما اکنون این میزان به دو برابر اندازه پیشین جهش کرده است. این در حالی است که میزان رطوبت در شهرهای بندری مانند بوشهر و بندرعباس در روزهای شرجی 40 تا 45 درجه است. آنگونه که کارشناسان می‌گویند رطوبت بالا برای بناهای سنگی از مضرترین عوامل تخریب است، عاملی که دست کم در معمولی‌ترین حالت موجب رشد گلسنگها و تخریب سنگهای هر بنایی خواهد شد.

امیرعباس عروجی استاد مرکز آموزش عالی سازمان میراث فرهنگی در این رابطه اعلام می‌کند: افزایش رطوبت در خاک و هوای محوطه‌های باستانی در کنار فقدان مراقبت‌های کارشناسی و علمی موجب رشد گلسنگ بر سنگهای تاریخی و در نتیجه تخریب آن می‌شود.  

عروجی همچنین در رابطه با رطوبت موجود در هوای محوطه‌های تاریخی هخامنشی استان فارس نیز معتقد است: سد سیوند، افزایش سطح زمین‌های کشاورزی اطراف محوطه‌های تاریخی و بازدیدهای فراوان مردمی از جمله اصلی‌ترین عوامل افزایش رطوبت در این منطقه و در نتیجه عاملی برای رشد گلسنگها است. آنگونه که این استاد مرکز آموزش عالی سازمان میراث فرهنگی به آثار تخریبی رطوبت بر بناهای تاریخی اشاره می‌کند در شمال ایران هیچ بنای سنگی مربوط به زمان‌های گذشته وجود ندارد چرا که همه بر اثر رطوبت بالا و هجوم گلسنگها به خاک تبدیل شده‌اند، اگر رطوبت دیگر مناطق تاریخی کنترل نشده و مراقبت‌های فیزیکی و علمی از بناهای باستانی صورت نگیرد اثر بسیار مخربی به بار خواهد گذاشت.

پریسا محمدی، میکروبیولوژیست نیز که تحقیقات و پژوهش‌های فراوانی بر روی آثار تاریخی انجام داده پیش از این در گفتگویی با مهر در رابطه با آثار تخریبی رطوبت بر بناهای باستانی گفته بود: از بهترین و اصلیترین راهکارهای کاستن از سطح تخریب بناهای تاریخی استان فارس که از جنس سنگ ساخته شده اند کم کردن از میزان رطوبت هوای منطقه است، این در حالی است که احداث سد سیوند رطوبت منطقه را به میزان زیادی افزایش خواهد داد.
 
عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا افزوده بود: مخالفت‌ها با احداث سد سیوند مربوط به زیر آب رفتن آثار باستانی نیست، بلکه باید توجه داشت که با راه اندازی این سد اکوسیستم منطقه تغییر پیدا می‌کند و تغییر اکوسیستم، افزایش رطوبت، ظهور و حضور گیاهان جدید و مهاجرت جانوران به این منطقه خطر تخریب و فرسودگی زیستی آثار را بالا می‌برد.