مقدمات بسیاری به زعم مسئولان فراهم شد. رایزنیها صورت گرفت تا آنگلوساکسونها این اثر تاریخی فرهنگ و سرزمینمان را به ما امانت دهند و ما در محفظه شیشهای که آنها برایش تدارک دیده بودند، این سفالینه تاریخی را به تماشا بنشینیم.
القصه، انگلیسیها منشور را تحویل ندادند و بهانه تراشیدند. مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری کشور نیز از این خلف وعده ناراحت شدند تا بیانیه پشت بیانیه صادر شود که چنین میکنیم و چنان میشود. با این همه باز هم منشور به ایران نیامد. الغرض؛ بعد از همه فرازوفرودها، ماه گذشته، حمید بقایی، رئیس سازمان میراث فرهنگی اعلام کرد که ایران بهدلیل تحویلندادن منشور کورش از سوی موزه بریتانیا 300هزار دلار غرامت درخواست کرده است. این نکته را از یاد نبرید.
بقایی اواخر فروردین ماه نیز خبر از اختصاص 300میلیارد ریال برای بازسازی و مرمت بناهای تاریخی داده است؛ بناهایی که به گفته کارشناسان و مسئولان، تمام وسعت ایران را تبدیل به موزهای بیبدیل کرده است. شما نیز بهخوبی میدانید که بناهای تاریخی بسیاری در گوشه و کنار کشور وجود دارند که بهدلیل آنچه کمبود اعتبار نامیده میشود در معرض تخریب هستند. محوطههای تاریخی زیادی نیز وجود دارند که بهدلیل کمبود اعتبار، فصلهای کاوش آنها به زردی گراییده و منتظر بهارند. غیر از اینها دستاندازی سودجویان به محوطههای تاریخی و بناهای قدیمی برای اینکه ساختمانی جدید روی آنها بسازند را نیز نباید فراموش کرد. اینها همه بخشی از مشکلات بناها و محوطههای تاریخی کشور ماست.
اما اوایل آذرماه سال گذشته بود که ما نظر کارشناسان را درباره ورود منشور کورش به ایران جویا شدیم و این نظرات در قالب گزارشی منتشر شد. کارشناسان و اساتید رشتههای باستانشناسی و مرمت نظراتی را ارائه کردند که واکنش تند مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری کشور را بهدنبال داشت. در آن گزارش استاد محمود ماهرالنقش بهعنوان یکی از پیشکسوتان رشته مرمت با اشاره به حفظ آثار موجود در کشور گفته بود: در حال حاضر باید برای حفظ آثار فعلی تلاش کنیم. هفته گذشته سفری به کرمان، ماهان، یزد، اردستان و یکی دو شهر دیگر داشتم. متأسفانه هرجا که رفتم تخریبهای زیادی را دیدم. باید بودجه را صرف حفظ این آثارکنیم.
حالا پس از گذشت حدود یکسال از نیامدن منشور کورش و تلاشهای سازمان میراث فرهنگی برای دریافت غرامت 300هزاردلاری از موزه بریتانیا و البته اختصاص 300میلیارد ریال برای بازسازی و مرمت بناهای تاریخی به این نکته میاندیشم که آیا میتوانستیم همان هزینهای که برای آوردن منشور کورش شد و البته منشور به ایران نیامد و همچنین غرامت 300 هزار دلاری را درصورت دریافت برای مرمت بناهای تاریخی هزینه کنیم؟