این مسئله شاید سفر اخیر 6 نفر از مقام‌های جنوب سودان را به دعوت و هزینه‌های یک شرکت نفتی چین توجیه کند. از آنها در این سفر با تشریفات بسیار و صرف هزینه زیاد پذیرایی شد. آکوئک‌تین‌دینگ، یکی از مقام‌های جنوب سودان در این رابطه می‌گوید: چینی‌ها می‌خواهند روابط جدیدی با ما، قبل از ارتباط مستقیم با خارطوم داشته باشند.
جنوب سودان هفته آینده شاهد برگزاری یک همه‌پرسی درباره استقلال این منطقه خواهد بود و این احتمال وجود دارد که بزرگ‌ترین کشور آفریقا به 2بخش تقسیم شود. منابع نفت جنوب سودان تاکنون از سوی دولت مستقر در خارطوم کنترل می‌شد اما درصورت تأیید جدایی جنوب در همه‌پرسی ژانویه، این منابع در اختیار دولت منطقه جنوب، مستقر در شهر جوبا قرار خواهد گرفت.
سودان پس از نیجریه و آنگولا سومین تولید‌کننده بزرگ نفت آفریقا به حساب می‌آید. در سال گذشته این کشور روزانه 490هزار بشکه نفت تولید کرد تا تولید نفت این کشور نسبت به سال 2006 افزایشی 50درصدی داشته باشد. چین به همین خاطر علاقه بسیاری به سرمایه‌گذاری نفتی در این کشور دارد و به همین خاطر در ماه‌های اخیر و در آستانه برگزاری همه‌پرسی، در تلاش برای بهبود روابط خود با مقام‌های شمال و جنوب سودان به صورت همزمان بوده است.
تأسیسات کنسرسیوم پترودار در شهر پالوئیچ یکی از نمادهای نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری چین در سودان است. شهر پالوئیچ تقریبا در مرکز سودان و در نزدیکی مرز شمال و جنوب این کشور قرار دارد و در این تأسیسات مدیران و ناظران چینی به همراه کارگران سودانی در حالی که یونیوفرم‌های آبی و قرمز پوشیده‌اند، فعالیت می‌کنند. شرکت نفت چین، 41درصد سهام پترودار را در اختیار دارد و یک شرکت چینی دیگر هم دارنده 6درصد سهام این کنسرسیوم است. دولت سودان هم تنها 8 درصد سهام این کنسرسیوم را در اختیار دارد. نفت عامل اصلی درآمد جنوب سودان است.
آمارها نشان می‌دهد که در سال 2010 درآمد حاصل از منابع نفت این منطقه4.4 میلیارد دلار بوده است که 98درصد درآمد جنوب سودان را تشکیل می‌دهد. منابع نفت این منطقه عامل اصلی اختلاف‌ها بین شمال و جنوب سودان به حساب می‌آید؛ اما همین مسئله می‌تواند این دو منطقه را در کنار هم قرار دهد. در اوایل ماه گذشته وزرای دفاع و نفت هر دو منطقه شمال و جنوب، در منطقه مرکزی این کشور با هم دیدار کردند. در این نشست دو طرف توافق کردند که نیروهایشان به صورت مشترک امنیت تأسیسات نفتی را قبل و بعد از همه‌پرسی 9ژانویه تأمین کنند.
واقعیت این است که شرکت‌های نفتی مانند پترودار میلیاردها دلار برای صادرات نفت جنوب به بندر دریای سرخ در شمال سودان به وسیله خط لوله‌ای 1400کیلومتری هزینه کرده‌اند، به همین خاطر شرکت‌هایی که روابطی نزدیک با دولت خارطوم دارند همچنان نفوذ خود را در جنوب این کشور حفظ خواهند کرد. چین اما از زمانی که جنگ داخلی نیروهای شمال و جنوب در سال 2005 به پایان رسید تلاش کرده است که روابط نزدیک خود را با دو طرف گسترش دهد. دولت چین اکنون درواقع رابطه خود را به شکل سه جانبه میان پکن، خارطوم و جوبا تبدیل کرده است.
مقام‌های چینی حاضر در سودان اعتقاد دارند که منافع مشترک خارطوم و جوبا و علاقه‌مندی آنها به تشکیل 2دولت با همکاری نزدیک در جنوب و شمال این کشور، مقام‌های ارشد دولت چین را قانع کرده است که آنها می‌توانند روابط نزدیکی با هر دوطرف داشته باشند. سفیر چین در سودان می‌گوید: ما مطمئن هستیم که می‌توانیم با هر دو طرف همکاری نزدیکی بر اساس یک رابطه برد- برد داشته باشیم.
مقام‌های دولت چین از سال 2008 در واقع با افتتاح کنسولگری خود در جوبا روی استقلال این منطقه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. در ماه اکتبر هم نماینده ارشد چین از شهر مرکزی جنوب سودان دیدار کرد و ده‌ها نفر از مقام‌های این منطقه هم در ماه‌های اخیر راهی پکن شده‌اند. مردم سودان با وجود منابع گسترده نفتی این کشور در وضعیت نامناسبی زندگی می‌کنند.
پکن با گسترش استخراج نفت، درآمد کلانی از این کشور خواهد داشت اما چینی‌ها اکنون به‌دنبال القای این مسئله هستند که حضور آنها در سودان نه به خاطر نفع خودشان بلکه برای نفع مردم سودان و زندگی بهتر آنهاست. منابع نفتی مهم‌ترین ثروت سودان به حساب می‌آید و چینی‌ها برای حضور بلند مدت در این کشور با هر وضعیت سیاسی که پیش بیاید برنامه‌ریزی کرده‌اند.
آسوشیتدپرس
ترجمه: محمد کرباسی