در این سرمقاله، نویسنده ضمن ابراز امیدواری از اینکه شرایط اقتصادی موجب فرونشاندن پارانویای راستگرایان آمریکا نسبت به چین شود، چنین نتیجهگیری میکند: خیزش چین قطعا موجب برخورد با ایالات متحده خواهد شد.
چند روز بعد، سرمقاله دیگری با ارجاع به مصاحبه ماه آوریل نشریه گلوبال تایمز، چنین تصریح کرد که چین میتواند تنهاترین قدرت در حال خیزش در طول تاریخ باشد.
البته سرمقالههای روزنامههای دولتی چین الزاما منعکسکننده تفکرات یا خطمشیهای حزب کمونیست نیستند اما در این مورد، سرمقالههای مورد اشاره نشان میدهند که مرگ اسامهبنلادن موجب شتاب بخشیدن به حضور دوباره آمریکا در کنار متحدان و شرکای خود در آسیا میشود؛ نکتهای که رهبران پکن را نگران میکند.
پس از حملات 11سپتامبر سال2001 و هنگامی که ایالات متحده نگاه و توجه خود را معطوف به تروریسم و خاورمیانه کرد، چین به معنای واقعی احساس آسودگی میکرد. رهبران و استراتژیستهای پکن تا همین اواخر بر این باور بودند که درگیری آمریکا در دو جنگ و اقتصاد تضعیف شده این کشور، فرصت مغتنمی را در اختیار چین قرار داده است تا نفوذ خود را در آسیا و فراتر از آن گسترش دهد. با این حال پکن میداند که توجه استراتژیک واشنگتن در نهایت به سوی شرق بازخواهد گشت و مرگ اسامه بنلادن نشانهای کوچک اما مهم از فرا رسیدن چنین روزی است. یک تحلیلگر سرشناس آکادمی علوم سیاسی چین در این باره میگوید: نوک نیزه آمریکا بهزودی به سوی پکن گرفته خواهد شد.
بهنظر میرسد تمرکز رهبران چین روی ایالات متحده، حالت وسواسگونه و همهگیری یافته است. بررسی یکصد مقاله ارائه شده از سوی محققان آکادمی علوم سیاسی چین و نیز مؤسسات تحقیقاتی رسمی در سراسر این کشور نشان میدهد که موضوع چهار پنجم این مقالات درباره آمریکا بوده است. در این مقالات عمدتا تلاش شده است تا درک بهتری از نظام و ارزشهای اخلاقی ایالات متحده به دست داده شود و اینکه چگونه میتوان قدرت و نفوذ واشنگتن را محدود، منحرف یا متعهد کرد یا آن را کاهش داد. مضمون بسیاری از این مقالات میتواند به درک بهتر تفکر کنونی رهبران پکن کمک کند.
یک نکته در این باره، آن است که پکن شرایط جهان را با نگاهی نو واقعگرا بررسی میکند. استراتژیستهای پکن بر این باورند که در جهان امروز این نحوه توزیع قدرت است که برخوردهای آینده را تعیین میکند. چین مدتهاست رقابت با واشنگتن را امری اجتنابناپذیر میداند و سناریوهای استراتژیک خود را در این زمینه طراحی کرده است. به باور رهبران چین، تنش کنونی بین دو قدرت را میتوان مهار کرد، اما تنش بین یک قدرت تثبیت شده (آمریکا) و یک قدرت در حال خیزش (چین) هرگز رفع نخواهد شد. تنش بین چین و آمریکا از دیدگاه رهبران پکن، غیرقابل اجتناب است.
صاحبنظران چینی، ایالات متحده را ابرقدرت منحصر به فردی میدانند که نه تنها بیوقفه بهدنبال کسب و حفظ قدرتش است، بلکه تلاش میکند ارزشهای دمکراتیک خود را نیز گسترش دهد. این موضوع بهخصوص مایه نگرانی جدی رهبران مستبد پکن است، چه آنان بر این باورند که آمریکا مادامی که حزب کمونیست به شکلی انحصاری زمام امور را در چین در اختیار داشته باشد، به سختی رهبری گستردهتر پکن را در سطح جهانی خواهند پذیرفت. ایده اتحاد دمکراسیهای سناتور جان مککین ممکن است هیچگاه بهصورت رسمی تحقق نیابد اما پکن بر این باور است که این اتحاد پیش از این، حداقل در آسیا شامل هند، ژاپن و کرهجنوبی، شکل گرفته است.
فارین افیرز