8 سال از تدوین و تصویب نخستین طرح جامع کاهش آلودگی هوا در سال 78 با افق 10 ساله میگذرد، اما همچون بسیاری از طرحها تاکنون بیشتر در حد نوشتار باقی مانده به گونهای که حتی بخشهایی از اصلاحیه این طرح هنوز به تصویب هیأت دولت نرسیده است.
سهلانگاری مسئولان در حالی ادامه دارد که آلایندههای هوا مخصوصاً مونوکسیدکربن روز به روز هوای شهر را تاریکتر و سمیتر میکند و سالیانه حداقل 3 تا 7 هزار نفر از تهرانیها جان خود را به واسطه آلودگی هوای تهران از دست میدهند و عدهای نیز با سرطان دست و پنجه نرم میکنند.
با وجود آن که برخی از مسئولان معتقدند اجرای این طرح با موفقیت 50 درصدی به واسطه حذف سرب از بنزین و گوگردزدایی از گازوئیل همراه بوده اما به اعتقاد بسیاری دیگر، این طرح در کلیدیترین بخش خود که خروج خودروهای فرسوده است، تاکنون با شکست مواجه بوده است.
همین امر موجب شده که در حال حاضر بیش از 5/2میلیون خودروی بالای 10 سال که بر اساس استانداردهای جهانی فرسوده محسوب میشوند در کشور و بیش از همه در تهران تردد کنند و میزان بنزین مصرفی آنان (بر اساس گزارش سازمان بهینهسازی مصرف سوخت) در هر 100 کیلومتر 17 تا 43 لیتر باشد.
در چنین شرایطی آلودگی 67 روزه هوای تهرن طی 10 ماه گذشته نه تنها امر دور از انتظاری نیست، بلکه افزایش آن هم در صورت تداوم روند کند کنونی امری عادی است.
با وجود آن که مسئولان شرکت کنترل کیفیت هوای تهران کاهش تقریباً 17 روزه آلودگی هوای تهران طی سال جاری در مقایسه با آلودگی تقریباً 84 روزه شهر در سال گذشته را خروج تعدادی از خودروهای فرسوده مؤثر میدانند، اما بدون شک وزش باد و سرمای زودهنگام هوا در این کاهش بیش از خروج خودروهای فرسوده مؤثر بوده است، چرا که تعداد خودروهای فرسودهای که امسال از رده خارج شده است از مجموع 250 هزار خودروی فرسوده سهمیه سال جاری تنها 25 هزار خودرو بوده است.
بنابراین تا زمانی که توجه مسئولان به طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران به صورت منسجم و جامع نباشد و کلیه بندهای اصلاحیه این طرح (همچون مدیریت ترافیک و توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی متناسب با نیازهای روز نه بر اساس میزان کمبود بودجه و اختلاف نظرهای میان مسئولان) در دستگاهها و هیأت دولت به تصویب نرسد و اجرایی نشود، نمیتوان کاهش خسارت سالیانه کشور را از این بخش که بر اساس آمارهای بانک جهانی 8 میلیارد دلار است و بخش اعظم آن مربوط به تهران است، انتظار داشت.