بر اساس آمار بانک جهانی از لحاظ رتبه تولید ناخالص داخلی لیبی در رده شصت و سوم جهان قرار دارد. ۲۰ کشور از ۲۷ عضو ناتو در ردهای بالاتر از لیبی در این فهرست جای گرفتهاند. واقعیت این است که وضعیت متحدان ناتو نسبت به لیبی خیلی خوب است. ۱۱عضو این سازمان در فهرست ۲۵کشوری هستند که بزرگترین اقتصادهای کره زمین را در اختیار دارند. حتی کشوری مانند رومانی نرخ تولید ناخالص داخلیاش دو برابر لیبی به حساب میآید که در میان کشورهای ناتو از لحاظ اقتصادی در رده شانزدهم قرار میگیرد.
بهتر است پا را فراتر بگذاریم. آمریکا بهعنوان یکی از اعضای ناتو هزینهای معادل کل تولید ناخالص داخلی لیبی را تنها صرف بخش تحقیق، توسعه، آزمایش و ارزشیابی وزارت دفاع خود میکند. اگر میخواهید بیشتر در جریان قرار بگیرید باید بدانید که بودجه دفاعی آمریکا بیشتر از ۹برابر تولید ناخالص داخلی لیبی است.
ارتش ۲۶کشور دیگر هم در ناتو حضور دارند. ۱۴کشور از این گروه بیشتر از بودجه 1/5 میلیارد دلاری نظامی لیبی در سال ۲۰۱۰ صرف هزینههای تسلیحاتی خود کردهاند. رقم بوجه دفاعی فرانسه و انگلیس به ۴۰ برابر این رقم میرسد.از زمان حملات ۱۱سپتامبر بودجه دفاعی آمریکا بیش از دوبرابر شده اما بودجه دیگر اعضای ناتو در همین دوره به صورت میانگین ۱۵درصد کاهش داشته است. در چنین شرایطی است که هزینه نظامی آمریکا بیش از سه برابر مجموع هزینههای دیگر اعضای ناتو شده است.
آمریکا در چنین شرایطی و با این بودجه نظامی خیلی سریع ، خود را از درگیریهای لیبی کنار کشید و سکان هدایت عملیات نظامی را به دیگر اعضای ناتو سپرد. این در حالی است که مقامهای کشورهای مختلف ناتو مانند انگلیس به تازگی با بحران اقتصادی روبهرو شدهاند و مجبور به اعلام کاهش بیشتر هزینههای نظامی خود شدند. همین حساب و کتابهاست که باعث نگرانی افراد مختلف برای « ناتو پس از لیبی» شده است. نوشتهها و مقالات آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو در ماههای اخیر به خوبی منعکسکننده این نگرانی است. دبیرکل ناتو به شیوههای مختلف نگرانی خود را از این کاهش ناهماهنگ بودجه اعلام کرده و وقایع لیبی را یک زنگ بیدارباش برای اعضای ناتو دانسته است. وی هماهنگی بیشتر میان اعضای اروپایی ناتو و ارتباط بهتر آنها با دیگر بازیگران جهانی را مهمترین راهحلی در این رابطه دانسته تا بحران اقتصادی اروپا به یک بحران امنیتی تبدیل نشود.
این گفته نشان میدهد که وقایع لیبی بهخوبی عدم هماهنگی اعضای ناتو و ضعف اعضای این سازمان در این رابطه را نشان داده است. جنگ در لیبی به خوبی نشان داد که ارتش بیشتر کشورهای اروپایی چقدر توخالی و پوچ هستند. این درگیری به خوبی مشخص کرد که بر خلاف تبلیغاتی که صورت میگیرد اعضای ناتو آن توان و بنیه لازم را برای ورود به نبرد حتی به صورت دستهجمعی هم ندارند. این نکته را هم در نظر داشته باشید که آمریکا با وجود کمرنگ کردن نقش خود همچنان حمایت از نیروهای ناتو را به ویژه در زمینههای اطلاعاتی با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین خود و سوخترسانی به جنگندههای این سازمان ادامه داد. واقعیت این است که ۱۰سال حضور در افغانستان دیگر نیرویی برای ناتو باقی نگذاشته است و نبرد لیبی به خوبی این مسئله را نمایان کرد.
The National Interest