اخبار منتشر شده در سال‌های 2002 تا 2009 در رسانه‌های آمریکایی در مورد برنامه هسته ای ایران در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران بررسی شد

در این تحقیق که در دانشکده مطالعات جهان  دانشگاه تهران توسط آقای یاسر نوروزی و به سرپرستی دکتر سید محمد مرندی انجام شده است، اخبار منتشر شده توسط دو رسانه فاکس نیوز و سی ان ان در طول سال‌های 2002 تا 2009  به روش تحلیل محتوی مورد ارزیابی قرار گرفت.

در این تحقیق که بر روی اخبار منتشر شده بر روی صفحه اینترنتی این دو رسانه در مورد برنامه هسته‌ای ایران انجام شده است، در مجموع 1163 خبر جمع آوری و تحلیل شد. برخی ار نتایج بدست آمده از تحقیق اخیر به این شرح است:

رسانه فاکس نیوز در طول 8 سال 617 و سی ان ان 546 خبر در مورد برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرده اشت. به عبارت دیگر فاکس هر 5.3 روز یک بار خبر جدیدی در مورد برنامه هسته‌ای ایران منتشر کرده است.

این آمار برای سی ان ان یک خبر به ازای هر 5.7 روز بوده است. بیشترین حجم اخبار مربوط به سال 2006 بوده که در آن به طور متوسط هر 3.3 روز یکبار خبر جدیدی در مورد برنامه هسته‌ای ایران انتشار یافته است.

این نرخ در سال 2009 به یک خبر در هر 6 روز کاهش یافته و به نظر می‌رسد در دو سال اخیر این نرخ باز هم کمتر شده باشد. بنابراین در مجموع در سال‌های اخیر از علاقه بینندگان آمریکایی به پیگیری برنامه هسته‌ای ایران و اخبار آن تا حد زیادی کاسته شده است.

بررسی اخیر نشان می‌دهد که همبستگی بین تاریخ انتشار اخبار این دو رسانه (ضریب R) برابر 66% است. این عدد اگر چه بزرگ است ولی در هر صورت فرضیه همبستگی بین این دو رسانه را تایید یا رد نمی‌کند.

در 7 سال از مجموع 8 سال مورد بررسی در هر دو رسانه فاکس نیوز و سی ان ان پرکاربردترین کلمات کلماتی با مفهوم بمب یا سلاح هسته‌ای بوده است.

در رسانه سی ان ان در سال 2008 پرکاربرد ترین مسائل موارد اقتصادی و تحریم و ... بوده است. همچنین در سال 2009 پرکاربردترین موضوع وضعیت و عکس‌العمل دولت اسرائیل در مورد برنامه هسته‌ای ایران بوده است.

در مجموع در هر دو رسانه اخیر در 60% از مواقع، سازمان بین‌المللی انرژی اتمی را مرجع ذی صلاح برای داوری در مورد پرونده اتمی ایران دانسته‌اند. همچنین در حالی که در سال‌های اولیه این مناقشه تاکید اصلی بر استفاده از قطعنامه‌های شورای امنیت بر ضد ایران بوده است، این روند در سال های اخیر به سمت استفاده از تحریم‌ها سوق پیدا کرده است.

یک مورد جالب دیگر آن است که از دو رسانه اخیر تنها سی ان ان، آن هم فقط یکبار در سال 2003 به گزینه نظامی برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران پرداخته است و در مجموع به نظر می‌رسد که هر دو رسانه به دلایلی از بزرگنمایی این راه حل اجتناب کرده‌اند.

از دیدگاه کاربردهای مختلف انرژی هسته‌ای، هر دو رسانه در اخبار مربوط به ایران به شدت بر کاربردهای نظامی تمرکز داشته‌اند. از مقایسه کلمات به کار رفته برای کاربردهای نظامی (سلاح، بمب و ...) با کلمات توصیف کننده کاربردهای تجاری (برق اتمی، کاربردهای پزشکی، کشاورزی و ... ) مشخص می‌گردد که توجه به کاربردهای نظامی بین 80 تا 90% و توجه به جنبه‌های غیرنظامی تنها 5 تا 20% بوده است.

از نکات جالب دیگر آن است که بررسی اخبار مشترک که به نوعی به موضوع اسرائیل هم می پرداخته است، می‌توان به این نتیجه گیری رسید که این دو رسانه به هیچ وجه به مخفی نگهداشتن موضوع سلاح‌های هسته ای اسرائیل توجهی نداشته‌اند.

به عبارت دیگر به نظر می‌رسد که پیش فرض اصلی هر دو رسانه آن بوده است که مخاطب آنها وجود سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل و حتی لزوم آنها را پذیرفته است و در نتیجه هیچ لزومی برای مخفی کردن این مسئله یا حتی توجیه آن وجود ندارد.

بررسی منابعی که در اخبار مربوط به ایران از آنها یاد شده است نیز جالب می‌باشد.

رسانه سی ان ان در مجموع 546 خبر خود 37 بار به منبع خبر اشاره کرده است از این میان 2 منبع با جزئیات کافی توضیح داده شده اند، 9 مورد به سازمان‌های اطلاعاتی غربی، 2 مورد منابع آگاه دولتی (بدون ذکر نام)، 5 مورد گروه‌های اپوزسیون ایرانی و بقیه موارد منابع "بدون ذکر نام" بوده‌اند.

به همین ترتیب رسانه فاکس نیوز در مجموع 617 خبر منتشر شده به 32 منبع اشاره کرده که از این میان 3 مورد گروه‌های اپوزسیون ایرانی، 4 مورد منابعی در دولت یا ارتش اسرائیل، 4 مورد سرویس‌های اطلاعاتی غربی و بقیه منابع ناشناس بوده‌اند.
همچنین این تحقیق نشان می‌دهد که در مجموع ارتباط بسیار اندکی بین شعارهای و موضع گیری‌های دولتمردان ایرانی و اخبار منتشر شده در مورد برنامه هسته‌ای ایران وجود داشته است.

در واقع بر خلاف تصور رایج، رسانه‌های اخیر در اخبار مربوط به برنامه هسته‌ای ایران کمتر به موضع‌گیری دولتمردان ایرانی در مورد سایر کشورها پرداخته‌اند.

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها