ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و آلمان (۱+۵) توافق کردند که دور دیگری از مذاکرات در مسکو، در ۱۸ و ۱۹ ژوئن (۲۹ و ۳۰ خرداد) برگزار شود.
شبکه پرس تی‌وی با محمد مرندی، استاد دانشگاه تهران در این باره گفت‌وگو کرده است.
- پرس تی‌وی: برخی منابع غربی می‌گویند که گروه ۱+۵ به ایران در قبال (جلوگیری از) تحریم‌های آینده، پیشنهاد تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصد اورانیوم را داده است. این یک پیشنهاد عادلانه است؟ فکر می‌کنید تهران آن را بپذیرد؟
قطعا نه. این تفکر واهی قدرت‌های غربی است و معتقد هستم که این نشان می‌دهد قدرت‌های غربی در دیدگاهشان نسبت به کشورهای غیرغربی غیرمنطقی هستند. ظاهرا آن‌ها فکر می‌کنند که کشورهای دیگر باید از خواسته‌های آن‌ها اطاعت کنند و جهان را به شهروندان درجه یک و درجه دو تقسیم می‌کنند. ایران نخواهد پذیرفت که یک کشوری با شهروندان درجه دو باشد و بنابراین آن‌چه ایران از همان ابتدا گفته، این است که به دنبال حقوق برابر است؛ حقوقی که به اصطلاح آن‌ها کشورهای توسعه یافته اقتصادی دارند ادامه خواهد داد. ایران آن حقوق را خواهد خواست. اشتون پیشتر با این در دور نخست مذاکرات استانبول هنگامی که گفت ۱+۵ حقوق ایران را در چارچوب ان‌پی‌تی پذیرفته، موافقت کرده است.
این دقیقا چیزی است که ایران می‌خواهد و این شامل غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم است.
- پرس تی‌وی: نگاهی به گذشته بیاندازیم. با توجه به بیانیه تهران می‌دانیم که گروه ۱+۵ توافقات خود با ایران را که مورد توافق برزیل و ترکیه نیز بود به دستور امریکا نقض کرد. به نظر شما ۱+۵ این بار در مذاکرات فعلی جدی است؟
تمام مشکل همین است. ایرانی‌ها از همان آغاز حتی قصد نداشتند که دست به غنی سازی اورانیوم ۲۰ درصد بزنند. قصد داشتند آن را وارد کنند. اما قدرت‌های غربی سعی کردند که از دستیابی ایران به این سوخت جلوگیری کرده و جان صدها هزار بیمار ایرانی را در خطر بیاندازند. آن‌ها با جان مردم ایران بازی می‌کردند. ایران، برای این‌که به غرب نشان دهد که تسلیم نمی‌شود و اجازه نمی‌دهد که مردم این کشور گروگان گرفته شوند، گفت که ما خود اورانیوم را غنی خواهیم کرد. آن‌ها این کار را کردند و یک سرمایه گذاری کردند. آن‌ها (ایرانی‌ها) اورانیوم با غنای ۲۰ درصد تولید کردند و همچنین میله‌های سوختی ساختند که همین دیروز در رآکتور تهران نصب شدند. این یک سرمایه‌گذاری بزرگ به نمایندگی از مردم ایران است و دلیلی وجود ندارد که ایرانی‌ها از آن دست بکشند. و ایرانی‌ها در چارچوب ان‌پی‌تی، حق غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصد و ۵ درصد را دارند. هیچ تفاوتی بین آن دو نیست.
در پایان، آن‌چه ایرانی‌ها می‌خواهند حقوقشان در چارچوب ان‌پی‌تی (پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی) و لغو تمام تحریم‌ها است. قدرت‌های غربی قطعا سرسخت خواهند بود اما مردم ایران حقوقی دارند. آن‌ها فداکاری‌های زیادی کرده و به عنوان یک کشور مستقل و غیروابسته از حقوق خود دست نخواهند کشید.