میپرسم چرا ماسک دهانت را برنمیداری؟ میگوید: هوا آلوده است و من که دچار بیماری هستم نمیتوانم بهراحتی تنفس کنم.
برخی از روزها هنگامی که به آسمان بالای سرمان نگاه میکنیم به جای آبی آسمان رنگ تیره و خاکستری چشمهای ما را خیره میکند و گردو غبار موجود در هوا تا عمق ریههایمان نفوذ میکند و نفس کشیدن را برایمان مشکل. به این فکر میافتیم که این همه خاک موجود در هوا از کجا آمده که باعث آلودگی هوا تابه این حد شده است؟ما که در شهری کوچک با هوای تمیز که هنوز دود ماشینها به نسبت دیگر شهرها آن را آلوده نکرده زندگی میکنیم چرا هوای شهر در برخی از روزهای سال به این آلودگی است؟
وجود ذرات معلق گردوغبار و خاک در هوا در برخی از شهرهای کشورمان به حدی زیاد است که بیرون آمدن از خانه را برای افراد ناممکن میسازد. بهراستی باید دانست سرمنشأ این ذرات معلق در هوا از کجا است و چه عللی باعث ایجاد آن میشود.به گفته برخی از مسئولان منشأ این ریزگردها بیابانها، کویرها و باتلاقهای خشک شده کشور عراق است که در طول سال با وزش باد و یا توفانهای بزرگ، شنها و خاکهای زمین بهصورت معلق در هوا به حرکت درمیآیند و پدیدهای به نام ریزگرد را در کشور مان شاهد میشویم. اما علت این پدیده در استان اردبیل چیست و از کجا شروع میشود؟
رها شدن زمینهای زیرکشت پس از برداشت محصول
محمدعلی ظهیری، کارشناس محیط زیست در پاسخ این سؤال به خبرنگار ما میگوید: در شهرستان اردبیل وجود ریزگردها میتواند دو علت داشته باشد؛ یکی از آنها علت داخلی و دیگری علت خارجی. علت داخلی را میتوان زمینهای زیرکشت دانست، بهطوری که این زمینها در فصل کاشت به زیرکشت انواع محصولات از قبیل گندم، جو و سیبزمینی میرود ولی متأسفانه بعد از برداشت محصولات زمینهای زیرکشت رفته عاری از هرگونه پوشش گیاهی میشود و نیز در برخی مواقع کشاورزان با سوزاندن کاههای موجود روی زمین بیشتر به این موضوع دامن میزنند و چون شهرستان اردبیل جزو شهرهای بادخیز کشور است ذرات گرد و خاک به راحتی در هوا به پرواز در میآیند و اما علت دوم یا همان علت خارجی که بهصورت سراسری است، باتلاقها و تالابهای خشک شده کشور عراق است که با وزش توفان و باد ذرات خاک به صورت معلق در هوا به سمت ایران به حرکت درمیآید و برخی از استانهای کشورمان را دربرمیگیرد.
ظهیری در ادامه میگوید: بیشتر پدیده ریزگرد در نیمه اول سال در کشور رخ میدهد؛ چون در نیمه اول سال تابش نور خورشید بهطور مستقیم و طول روزها بیشتر از نیمه دوم سال است، تابش مضاعف نور خورشید باعث خشکتر شدن تالابها میشود و اما در شهرستان اردبیل بیشتر در مرکز استان شاهد ریزگرد هستیم و هر چقدر از غرب کشور دورتر شویم کمتر با این پدیده برخورد خواهیم داشت.وی در مورد میزان آلودگی هوا میافزاید: اندازه این ریزگردها یک، 2/5 و 10میکرون است که حساسترین آن 2/5میکرون است و ما این آمار را توسط دستگاهی به نام دستگاه سنجش آلایندههای هوا که در موزه تاریخ طبیعی استان مستقر کردهایم بهطور دقیق اندازهگیری میکنیم. در کل شهرستان اردبیل بهدلیل گران قیمت بودن آن فقط یک دستگاه موجود است.کارشناس محیطزیست استان اردبیل همچنین میگوید: در طول چند روز اخیر هوای استان بهدلیل وارد شدن این ریزگردها بین ناسالم و بسیار ناسالم بوده که ما در این مواقع به افراد مسن و کودکان توصیه میکنیم که از تردد در فضاهای عمومی و سطح شهر خودداری کنند تا دچار آسیبهای تنفسی و مخاطی نشوند.