در واقع در تمام کشورها اسکناس به صورت «تک» جمعآوری میشود و در ایران به صورت «جفت». اما جفت چیست؟ منظور از جفت، دو اسکناسی است که شماره سریال آنها (که معمولا در گوشههای اسکناس دیده میشود) دنبال هم باشند؛ مثلا اگر شماره یکی 271472، است دیگری 271473، باشد. یکی از دوستان میگفت وقتی این موضوع را به یکی از مجموعهداران خارجی گفتم با تعجب پرسید چرا؟ و من گفتم چون ایرانیها اینطور دوست دارند. البته مجموعهداران ایرانی هم از این قضیه دل خوشی ندارند چون قیمت اسکناس به صورت جفت، گاه سهیا چهار برابر قیمت آن به صورت تک است.
2 - اگر روزنامه، مجله، پول، تمبر و از این قبیل چیزها به دست شما برسد و به آن نگاه کنید و اشکالی در چاپش ببینید خواهید گفت «چه اشتباهی!». درست گفتهاید اما هیچ میدانید همین اشتباه در چاپ اسکناس، تمبر یا ضرب سکه، باعث بالا رفتن شدید ارزش آن اسکناس، تمبر یا سکه در دنیای مجموعهداری میشود؟ مثلا اگر تمبری چاپ شود که رنگهای آن خوب روی تمبر نخورده باشد و رنگها درهم فرورفته باشند، ارزش آن تمبر برای مجموعهداران بسیار بالا میرود. راستی به این نوع اشتباه ارور (error) میگویند.
3 - کلمهای به نام «استوکر» را شنیدهاید یا نه؟ خوب است بدانید این کلمه در دنیای مجموعهداری، معنای خاص خود را دارد. استوکر کسی است که وقتی حدس میزند پول، تمبر، پاکت سیگار و یا هر چیز دیگری که در بازار به وفور یافت میشود ممکن است در آینده کمیاب شود، فوری آستین بالا میزند و همه آن جنس را از بازار جمع میکند و آن جنس نایاب میشود؛ مثلا در مورد یک تمبر، استوکرها به این پیشبینی میرسند که این تمبر زیاد استفاده و باطل شده و بهتر است هرچه سریعتر تمبرهای باطل نشده و سالمی را که در بازار مانده بخرند و جمع کنند. در واقع استوکر در دنیای مجموعهداری همان محتکر در دنیای اقتصادی است!
4 - به اسکناسی که در دست دارید توجه کنید. هر جزء آن میتواند باعث ارزشمند یا کمارزش شدن آن شود؛ مثلا امضاهایی که وزیر امور اقتصادی و مدیرکل بانک مرکزی بر اسکناس میزنند، کلی در ارزشگذاری بر اسکناس، صاحبنقش هستند؛ شمارهای که در اسکناس هست هم همینطور؛ مثلا شمارهای که عدد کسری آن با مخرج 99باشد ارزش بیشتری دارد. ریز و درشت بودن شماره اسکناسها همینطور. حتما میخواهید بدانید مثلا امضا یا شماره یا... چه نقشی در ارزش اسکناس دارند؟ باید گفت توضیح آن حداقل سه صفحه از روزنامه را دربرمیگیرد. فقط بد نیست بدانید که دنیای مجموعهداری دنیای بیدروپیکری نیست و برای خود قواعد خاصی دارد.