همشهری آنلاین: پدافند هوایی وظیفه محافظت از منابع و ثروت‌ها و دارایی‌های زمینی و دریایی را در مقابل حملات هوایی بر عهده دارد.


در این حملات مهمات از نقطه‌ای حمل شده و روی تانک‌ها، کامیون‌ها، جاده‌ها، فرودگاه‌ها، نفرات، کارخانه‌ها و کشتی‌ها و هرچیزی که توان نیروهای نظامی را در ادامه نبرد تضمین کند، فروریخته می‌شود.

هواپیماهای سرنشین‌دار و بدون سرنشین، موشک‌های هوا به سطح و سطح به سطح انواع مختلف تهدیدات هوایی هستند و در مقابل آنها انواع سامانه‌های پدافند هوایی توپخانه‌ای و موشکی به کار گرفته می‌شوند.

موشک‌ها و گلوله‌های توپ به منظور انهدام تهدیدات به سمت آنها پرتاب می‌شوند و آنها را با برخورد گلوله یا ترکش‌های انفجاری و یا مواجهه با شوک فشار بالای گذرا نابود می‌کنند.

در واقع برای انهدام هدف سه روش وجود دارد: موشک‌های سطح به هوا یا گلوله‌ها مستقیماً به هدف اصابت کنند، ترکش‌های پرتاب شده از سرجنگی که توسط موشک یا گلوله به نزدیکی هدف آورده شده است به آن اصابت کند، فشار ناشی از سرجنگی‌های موج‌زا به بدنه هدف اعمال شود.

در نتیجه هر یک از این روش‌ها سطوح انهدام هدف رقم خواهد خورد که شامل فروپاشی بلادرنگ، خارج شدن از کنترل پس از مدتی، لغو مأموریت و بازگشت به پایگاه است.

انواع اهداف و تهدیدات هوایی

هواپیماهای جنگنده، موشک‌های هوا به سطح بخصوص موشک های کروز و دورایستا، هواگردهای بدون سرنشین، بالگردها، موشک‌های سطح به سطح شامل کروز، بالستیک تاکتیکی کوتاه برد، میانبرد و دوربرد(که هر یک ویژگی‌های پروازی متفاوتی دارند) و هواپیماهای بمب افکن، آواکس، سوخت رسان و ترابری را باید از دسته‌های مختلف اهداف هوایی نام برد که برای مقابله با آنها سامانه‌های پدافند هوایی مختلفی نیز طراحی و ساخته شده است.

انواع سامانه‌های دفاع هوایی

به طور کلی تقسیم بندی مرسوم برای این سامانه‌ها بر اساس برد و ارتفاع قابل تأثیر به انجام رسیده که شامل کوتاه برد، میانبرد، دوربرد و بعضاً رده سامانه‌های پدافند هوایی راهبردی(استراتژیک) می‌شود.

سامانه های پدافند هوایی توپخانه‌ای (AAA: Anti Aircraft Artillary) به عنوان عمومی ترین نمونه در دسته سامانه‌های پدافند هوایی کوتاه برد تعدادی گلوله توپ را به سمت اهداف هوایی شلیک می‌کنند.

این سامانه ها معمولاً در بخش های دفاعی هم در دریا و هم در خشکی به عنوان دفاع نهایی استفاده شده و برای بردهای کمتر از چهار کیلومتر در برابر اهدافی با زوایای عرضی پایین و شتاب کم بسیار مؤثرند. این سلاح‌ها در بردهای کمتر از یک کیلومتر می توانند کاملاً کشنده باشند. در واقع نزدیک ترین حلقه دفاعی مستقر در اطراف هدف و آخرین حلقه برای دفاع از آن سامانه های کوتاه برد توپخانه ای هستند.

شاید در وهله اول به نظر برسد به علت محدودیت برد، سامانه‌های توپخانه‌ای ابزاری بیهوده باشند. با این وجود، بسیاری از موشک‌های هدایت شونده دارای یک کمینه برد هستند که در آن محدوده به علت تأخیر زمان مسلح شدن فیوز و نیاز به رسیدن موشک به سرعت کافی برای ایجاد شدن نیروهای آیرودینامیکی روی سطوح و در نتیجه امکان کنترل آیرودینامیکی، غیر مؤثر هستند.

موشک‌های سطح به هوا همچنین در برابر اهدافی که در ارتفاع پایین پرواز می کنند تا حدی دچار مشکل هستند. توپهای ضد هوایی این فضای خالی را که موشک در آن مؤثر نیست می توانند پر کنند.

به علاوه توپهای ضدهوایی تک مأموریتی و مهمات آن در مقایسه با موشک‌های هدایت شونده سطح به هوا ارزان تر هستند. در نتیجه در مقایسه با موشک‌های هدایت شونده با یک بودجه معین، برای دفاع نهایی از یک منطقه می توان توپ‌های ضدهوایی بیشتری بکار برد.
گلوله های توپ به طور معمول مسیر بالستیکی را بدون هدایت طی می کنند. تنها پارامتری که این مسیر پروازی را کنترل می کند زوایای هدفگیری سمت و ارتفاع توپ می باشد. این زوایا بر اساس اطلاعات مختصری درباره موقعیت، سرعت و شتاب هدف محاسبه می‌شوند. همچنین شرایط جوی، سرعت اولیه گلوله، وزن گلوله و نیروی پسای آن نیز در تعیین این زوایا نقش دارند.

منبع مورد استفاده برای این مدخل

منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها