موشک ضدکشتی قادر از خانواده کروزها محسوب میشود. این موشک با برد ۲۰۰ کیلومتر است نسبت به کروز ضدکشتی برد بیشتری دارد.
اما قادر دارای ویژگیهای ممتازی است که مهمترین آنها پرواز در ارتفاع پایین و مقابله با شناورها و تجهیزات ساحلی دشمن با سطح مقطع راداری بسیار کم است.
البته بهلحاظ فنی قادر با کلاهک جنگی بسیار مخرب خود همواره ترسی را در دل شناورهای متخاصم میاندازد زیرا در آزمایش موفقیت آمیز بودن این کروز ضدکشتی، کلاهکی بهقدرت و وزن ۱۶ درصد وزن واقعی کلاهک جنگی توانست شناوری با طول ۶۳ متر را منهدم کند.
از مزایای دیگر قادر که قدرت استراتژیک نیروهای نظامی کشور را در مقابله با دشمن افزایش میدهد، میتوان به سکوی پرتاب این موشک اشاره کرد.
قادر را میتوان از روی شناورها، ساحل و حتی از روی هواپیماهای جنگی نیز شلیک کرد و این یعنی توانایی پرتاب این کروز ضدکشتی از زمین، دریا و هوا وجود دارد.
البته در این راستا مدتی قبل بود که اعلام شد مدل هواپایه قادر نیز طراحی شد که این امکان را به جنگندههای کشور میدهد تا اهدافی را در فاصله دورتر از ۲۰۰ کیلومتر هدف قرار دهند.
از پیشرفتهای این نمونه از موشکهای کروز کشور میتوان به سامانه خلبان خودکار دیجیتال، سامانه ناوبری با دقت بالا، امکان برنامهریزی موشک قبل از شلیک، رادار پیشرفته با قابلیت مقابله با جنگ الکترونیک، آمادهسازی و واکنش سریع موشک برای حمله به اهداف ساحلی علاوه بر هدفهای شناور اشاره کرد.
اما قادر از بسیاری جهات مشابه موشک نور است، بهطوری که با توجه به وزن و سر جنگی و اینکه ابعاد موشک چندان تغییر نکرده، احتمال میرود از همان موتور طلوع به کار رفته در کروز نور استفاده شده باشد.
قادر نسبت به کروز نور دارای ویژگیهای ممتازتری است که طول کشیده آن منظور نظر است.
جالب است که کروز ضدکشتی قادر دارای قابلیت برتر هدایت و کنترل است که نسبت به موشکهای کروز میانبرد دیگر در جهان بهتر و دقیقتر است.
بهطور کلی سیستم هدایت موشکها و کنترل مسیر آنها علاوه بر سیستم موقعیتیاب جهانی و سیستم هدایت لیزری در گروی سامانههای مکانیکی مانند باله و بالک استوار است که باعث پایداری خط سیر موشک در مسیر خود میشود.
در واقع کنترل این گروه از موشکها از روی بال صورت میگیرد؛ این نوع پیکربندی برخوردار از سطحی نسبتاً بزرگ است که در فاصله کمی از مرکز ثقل موشک قرار میگیرد.
در این نوع پیکربندی نیاز به یک مجموعه متعادلکننده در قسمت انتهایی بدنه موشک است. این نوع سیستم کنترل معمولاً در بسیاری از موشکها به کار گرفته میشود زیرا خصوصیات پاسخ سریع از لحاظ کنترل را دارد.
نیروی برا (لیفت) اثر تغییر زاویه سطوح کنترل فوراً تغییر میدهد و باعث مانور موشک میشود. "برآ"ی اضافی بر اثر تغییر زاویه حمله به وجود میآید.
محل نصب بال در طراحی موشک بسیار مهم است، بهویژه در حالتی که محدوده تغییر مکان مرکز ثقل در حالت پرتاب در آخرین لحظات و روشن بودن موتور زیاد باشد، این حالت رخ میدهد. ازاینرو سطوح بال را عموماً در محدوده بسیار نزدیکی از مرکز ثقل حالت پرتاب قرار میدهند و این بهعلت ایجاد تعادل استاتیکی مطلوب با داشتن ابعاد کوچک مجموعه دم است.
بنابراین اگر دقت کنیم متوجه میشویم که در کروزها مانند قادر یا نور دم کوچک و باله میانی بزرگ است.
اما آرایش عموم موشکهای کروز تکباله است اما در پیکربندی نوع تکباله علیرغم اینکه بالی با سطح و طول بیشتر وجود دارد پسای ایجادشده کمتر از طرح نوع صلیبی است.
اگرچه در این نوع موشکها برای مانور دادن مجبور به دوران موشک حول محور طولی هستیم اما پاسخ زمانی سریعتری را نیز شاهد خواهیم بود و از لحاظ سیستم هدایت دقت خوبی را ایجاد میکند.
در نتیجه به نکتهای میرسیم که احتمالاً کلید حل معمای علت بلندتر بودن ساختار موشک قادر نسبت به نور است و آن قابلیت کنترل و هدایتپذیری بهتر قادر نسبت به نور است.
همانطور که میدانیم روش دیگری که از آن برای کنترل استفاده میشود، طول کشیده موشک است؛ یعنی عاملی که باعث تفاضل فشار بین پایه و جریان آزاد است.
منطقه تفاضل فشار که بهصورت یک نیروی برآ ظاهر شده است خود بهعنوان بزرگترین مزیت این موشکهاست.
در نتیجه میتوان یکی از مهمترین علل افزایش طول قادر را هدایتپذیری بهتر آن نسبت به سامانههای کروز مشابه عنوان کرد.
البته علاوه بر مزایای بسیار موشکهای کروز، این سامانهها دارای معایبی هم هستند که نمونه بارز آنها ضعف در زمان مقابله با سامانههای جنگ الکترونیک است.
در جنگ الکترونیکی میتوان با ارسال پالسهای مخرب حاوی اطلاعات غلط (غیرحقیقی یا مجازی) آن را مورد هدف قرار داد، بدین صورت که بلندیها را پست و پستیها را ارتفاع نشان داد، اما بنا بر اظهار نظر مقامات دفاعی کشور کروز ضدکشتی قادر در برابر سامانههای مخرب الکترونیکی مقاوم است و قدرت هدفیابی آن نیز بسیار بالا است.
از ایرادات وارده به ساختار موشکهای کروز میتوان به این موضوع اشاره کرد که موشک کروز دارای دو بالچه قلابدار است که به آن امکان سُر خوردن و دوام بیشتر پروازی را میدهد، اما در صورت عبور از هدف بهعلت سرعت بالا و داشتن پایانه سوختی دائمسوز نمیتواند مسیر رفته را بازگردد، که این هم از ضعفهای آن است.
در برابر این تهدید نیز قادر تا حدودی بهعلت سقف پروازی بسیار پایین خود را بیمه کرده و باعث شده است که سامانههای راداری حتی پیشرفته نیز در شناسایی آن بهلطف انحنای کره زمین درمانده بمانند.
سامانههای راداری در برابر کروزهای متحرک در ارتفاع پایین تنها تا شعاع ۳۰ کیلومتری، آنهم با اتکا تنها به رادار مستقل کشتی قادر به شناسایی کروز هستند، در نتیجه با توجه به سرعت تقریباً بالای ۱۰۰۰ کیلومتر بر ساعتی کروزهای قادر و نور، تنها شناور متجاوز ۱۰۰ ثانیه برای مقابله یا ایجاد اخلال در سامانه هدفیابی موشک فرصت دارد.
بنابراین در صورتی که کروز ضدکشتی در فاصله کمی از هدف باشد فرصت ایجاد اختلال توسط اخلالگرهای الکترونیکی به حداقل میرسد.