آشنایی با موتورسیکلت ATV-۵۰۰

این وسیله، یک موتورسیکلت چهارچرخ با موتور تک سیلندر با حجم ۵۰۰ سی سی، چهار زمانه و خنک شونده با مایع است.

ویژگی‌های مناسب ATV-۵۰۰، از جمله ابعاد کوچک، سرعت مناسب و تحرک بالا، قابلیت‌های حرکتی با پایداری بالا خصوصاً در ناهمواری‌ها (به دلیل استقرار وسیله بر چهار چرخ) کاربردهای متنوعی را برای آن فراهم نموده است.

امکان به کارگیری آن در واحدهای واکنش سریع و چابک گشتی رزمی موتوری، از جمله این قابلیت ها بوده که با توجه به فضای جنگ نامتقارن و تمایل فرماندهان، به چابک‌سازی یگان‌های عملیاتی، این وسیله به طور مناسبی نقش آفرین است.

بلیت حمل انواع تسلیحات نیمه سنگین همچون تیربار ۷.۶۲ م.م، راکت اندازهای سبک آرپی جی، خمپاره اندازهای کماندویی، حمل موشکهای دوش پرتاب سطح به هوا مانند موشک‌های میثاق و سهند و نیز ضدتانک مانند دراگون و مالیوتکا، تجهیزات ارتباطی و امدادی توسط ATV-۵۰۰ ممکن می‌باشد.

با توجه به وزن ۳۳۷ ک.گ. و ابعاد فیزیکی این موتورسیکلت، که طول ۲۱۲۰م.م.، ‌عرض۱۱۷۰م.م.، ارتفاع ۱۲۳۰م.م. امکان حمل چندین دستگاه از آن در انواع هواپیماهای ترابری موجود در کشور، مقدور است.

هواپیمای پرسابقه سی-۱۳۰ که یکی از پرکاربردترین هواپیماهای ترابری نظامی کشور می‌باشد، امکان حمل حدود ۱۲ دستگاه، ایلیوشین۷۶ نیز حدود ۲۷ دستگاه و نمونه ترابری هواپیمای ایران۱۴۰ مجهز به درب بارگیری رمپ حداقل بین ۶ تا ۹ دستگاه از این موتورسیکلت را دارند.

این وسیله به تعداد زیاد و با نمایش تنوع تجهیزات، در رژه‌های نظامی حضور یافته و به صورت عملیاتی در اختیار یگان‌های رزمی قرار گرفته است و به نظر می‌رسد با توجه به تاکید دکترین دفاعی ایران بر سرعت عمل و تحرک نیروها، این وسیله بتواند نقش مهمی در تقویت توان و سرعت پاسخگویی نیروهای زمینی کشورمان ایفا کند.

این موتورها ساخت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح است که با تولید انبوه در اختیار یگان های عملیاتی ارتش و سپاه قرار گرفته است. ATVها ابتدا با حضور پرتعداد در رژه ۲۹ فرورین سال ۸۹ به طور عمومی در معرض دید قرار گرفتند و از آن پس پای ثابت رژه های تهران و سایر شهرستان ها شدند به طوریکه در رژه ۳۱ شهریور در اکثر استان ها به تعداد زیاد حضور داشتند.

این وسیله به دلیل برخورداری قدرت تحرک بالا، پایداری حرکتی خوب و توانایی مناسب حمل بار در راهبردهای جدید نیروهای مسلح مورد توجه قرار گرفته و در رزمایش ها نیز حضور یافته است. ای-تی-وی برای درگیری‌های سبک و نیمه سنگین توأم با جابجایی سریع، خصوصاً در مناطق صعب العبور بسیار مناسب است. از این رو با ایجاد آرایش های تسلیحاتی مختلف جدید متناسب با مأموریت های متنوع زمینی این وسیله جای خود را بیش از پیش تثبیت نموده است.

• نمونه مسقف

ابن نمونه دارای انواع تجهیزات مخابراتی و یک تیربار PKM در جلو که برای اموری چون ارتباطات با مراکز فرماندهی و هماهنگی واحدهای عملیاتی در خط مقدم قابل به کارگیری است.

تیربار PKM با نرخ آتش ۶۵۰ تیر بر دقیقه به برد مؤثر ۱۵۰۰ و برد نهایی ۳۸۰۰ متر رسیده و ۷.۹ کیلوگرم جرم دارد.

• نمونه مجهز به نارنجک انداز خودکار ۳۰ میلیمتری رو به عقب و یک تیربار دوشکا رو به جلو

این نارنجک اندازها ۱۲ کیلوگرم جرم، برد ۱۰۰۰ تا ۱۷۳۰ متر و نرخ آتش ۵۰ تا ۴۲۰ شلیک در دقیقه(۷ شلیک در ثانیه) بسته به شرایط انتخاب شده دارند.

دوشکا هم که یکی از شناخته شده و قدرتمندترین تسلیحات پشتیبانی نیمه سنگین به حساب می آید دارای کالیبر ۱۲.۷ میلیمتر و قابلیت اجرای آتش علیه نفرات، خودروها و اهداف هوایی کم سرعت است.

این سلاح ۳۲.۳ کیلوگرمی نرخ آتش ۶۰۰ تیر بر دقیقه، برد مؤثر ۳۳۰۰ متر علیه اهداف زمینی، ۱۶۰۰ علیه اهداف هوایی و ۸۰۰ متر علیه اهداف زرهی سبک دارد. برد نهایی آن نیز به ۷۰۰۰ متر رسیده و بکارگیری گلوله های انفجاری تأثیری دوچندان به آن می دهد.

این دو سلاح برد و نرخ آتش مناسبی برای اجرای آتش پشتیبانی نیمه سنگین و تهاجم علیه نفرات، سنگرها و خودروهای دشمن در یک منطقه محدود دارند که در ترکیب با تحرک بالای ATV علاوه بر کاهش آسیب پذیری خود وسیله می تواند منطقه بزرگتری را نیز تحت پوشش قرار دهد. این نمونه را می توان با هدف اجرای آتش علیه اهداف نسبتآً محافظت شده دانست.

• نمونه مجهز به تیربار PKT کالیبر ۷.۶۲ و پرتابگر موشک ضدتانک توفان

موشک ضد تانک توفان که در نسل های مختلف با قابلیت های افزوده شده در کشور ساخته شده اند. از جمله موشک توفان-۵ با سرجنگی چند مرحله و قابلیت نفوذ بهتر در عمق زره.

همچنین موشک ضد بالگرد قائم نیز که از روی توفان ساخته شده از همین پرتابگر قابل شلیک است. این نمونه دارای مأموریت تخصصی ضدزره است.

• نوع توفان-۲ با سرجنگی دو مرحله ای

این نمونه دارای جرم ۱۹.۱ کیلوگرم است که ۴.۱ آن مربوط به مواد منفجره است. میزان نفوذ آن در زره بیش از ۷۵۰ میلیمتر، برد آن ۷۰ متر تا ۳۸۵۰ است.

احتمال اصابت آن به هدف ۹۵ درصد است که میزان بالایی است. نرخ شلیک آن به طور معمول ۲ تا ۳ شلیک در دقیقه است که البته بسته به مهارت نفرات بیشتر هم می تواند باشد.

موشک های ذخیره برای بارگذاری و شلیک مجدد نیز روی این ATV دیده می شود. سامانه ضدتانک توفان قابلیت شلیک در روز و شب را دارد.

تیربار PKT نیز ۱۰.۵ کیلوگرم جرم، برد مؤثر ۱۵۰۰ متر و برد نهایی ۴۰۰۰ متر و نرخ آتش ۷۰۰ تا ۸۰۰ گلوله بر دقیقه دارد.

تیربار در این وسیله برای برقراری حفاظت در برابر نیروی های دشمن مفید است تا فرصت برای بارگذاری مجدد موشک انداز فراهم شود. البته این تیربار قابلیت استفاده محدود علیه اهداف هوایی را نیز دارد.

• نمونه مجهز به راکت انداز اس-پی-جی-۹

این راکت انداز که کالیبر پرتابه آن ۷۳میلیمتر است قابلیت ضد نفر و ضد زره داشته و به صورت بومی در کشور تولید می‌شود.

برد گلوله ضدتانک آن ۱۳۰۰ متر با نفوذ تا ۴۰۰ میلیمتر، برد راکت ضد نفر آن ۴۵۰۰ متر و نرخ آتش آن تا ۴ شلیک بر دقیقه است.

جرم این سلاح کمتر از ۵۰ کیلوگرم بوده و قابلیت استفاده از دوربین های دید در شب نیز برای آن وجود دارد.

اس-پی-جی-۹ از جمله سلاح های بدون عقب نشینی است، از اینرو استفاده از آن روی ATV مشکلی به وجود نمی آورد.

• نمونه دارای پرتابگر چهارتایی راکت ۱۰۷ میلیمتری و یک تیربار PKM رو به جلو

راکت های ۱۰۷ میلیمتری حاصب که از روی مینی کاتیوشاها ساخته شده اند ۱۸.۹ کیلوگرم جرم، ۶۰۰ تا ۸۵۰۰ متر برد دارند.

جرم پرتابگر چهار تایی دست کم ۷۰ کیلوگرم است که با چهار راکت به حدود ۱۴۵ کیلوگرم می‌رسد.

بنابراین به نظر می رسد از نظر وزنی این ATV حامل سنگین ترین تجهیزات است خصوصاً تعدادی راکت ذخیره برای شلیک مجدد نیز در آن وجود دارد.

این سلاح برد و قدرت تخریب مناسبی در برابر اهداف غیر محافظت شده دشمن و پوشش یک منطقه کوچک دارد و حتی نمونه‌های تک لوله آن نیز برای کاربردهای زمینی ساخته شده است.

• نمونه دارای راکت‌انداز

این نمونه دارای پرتابگر دوتایی در پهلوها و یک تیربار PKT رو به جلو است که تجهیزات آن زیر تور استتار چندطیفی قرار می‌گیرد.

نحوه استقرار این راکت انداز با زاویه بسیار کم بالای افق به نحوی است که به نظر می رسد برای شلیک مستقیم مورد استفاده قرار خواهد گرفت نه شلیک منحنی مانند راکت انداز چهارتایی.

چنین چیدمانی برای مواردی چون اسکورت و یا گشت‌های شناسایی رزمی می تواند مفید باشد.

• نمونه ATV با ماهیت ضد زره

این نمونه دارای چهار پرتابگر موشک آی-رعد-تی و یک تیر بار PKM رو به جلو بود.

این موشک ها که دارای سرجنگی دو مرحه ای برای نفوذ به زره های واکنشی هستند در پرتابگرهای تکی روی یک سازه میله ای نصب شده اند بطوریکه دو موشک در بالا و دو موشک در پهلوهای این سازه قرار گرفته اند.

هر یک از این موشک ها بالغ بر ۱۱.۷ کیلوگرم جرم داشته و برد آن بین ۴۰۰ تا ۳۰۰۰ متر و میزان نفوذ آن در زره ها بیش از ۴۰۰ میلیمتر است.

این موشک ۰.۹۸ متری دارای هدایت نیمه اتوماتیک فرمان به خطر دید همچون موشک توفان بوده و بیشترین مدت پرواز آن ۲۷ ثانیه عنوان شده است.

• نمونه صیاد

نمونه ای از ATVها با استتار جنگلی خود وسیله و نفرات حامل یک نفر تک تیرانداز که صیاد نامیده شده سلاحی دوربرد با کالیبر ۱۲.۷ میلیمتر است.

این تفنگ قدرتمند دارای برد تخمینی بیش از ۱۰۰۰ متر است و به عنوان اسلحه ای برای اصابت دقیق و با قدرت تخریب و تأثیرگذاری بالا روی اهداف شناخته می شود.

همچنین یک نمونه از این موتورها با استتار بیابانی و آر-پی-جی-۲۹ و برخوردار از تورهای استتار چند طیفی وجود داشت.

راکت انداز آر-پی-جی-۲۹ که امروزه در داخل کشور ساخته می شود، دارای قابلیت شلیک در شب و روز علیه اهداف زرهی، سنگرها و استحکامات دشمن است.

قدرت بالای این سلاح در جنگ های اخیر و علیه بهترین تانک های غربی اثبات شده است و بکارگیری آن روی ATV باعث ایجاد یک واحد رزمی مهلک علیه یگان های زرهی دشمن می شود.

مجموعه تسلیحات روی این موتورها طیف نسبتاً کاملی از تجهیزات تدافعی و تهاجمی برای پشتیبانی از نفرات در همان خط مقدم درگیری هستند. خصوصاً ماهیت تخصصی برخی از این تجهیزات نشان دهنده رویکرد فرماندهان به استفاده از تمامی امکانات برای رویایی با تهدیدات مختلف به قوی ترین وجه ممکن را دارد.

توانایی ATVها در حرکت راحت و مطمئن در مناطق مختلف از کوهستان گرفته تا صحرا و جنگل، حمل و نقل هوایی راحت تعداد قابل توجهی از آنها در هواپیماهای ترابری کارایی این ادوات را بسیار بیشتر کرده و اثرگذاری تعداد کمی از این وسائل را در نبرد با دشمن پرتعداد با بهبود بقاپذیری رزمی بسیار بیشتر می‌نماید.

منبع مورد استفاده برای این مدخل