گروه دانش و سلامت- زهرا رفیعی: محلول پیروکسید هیدروژن (غلظت کمتر از هشت درصد) یا آب ژاول مایعی همپایه با وایتکس است که این روزها علاوه بر خاصیت سفید کردن پارچه‌ها و ضد‌عفونی کردن حمام و دستشویی شایعه استفاده از آن در مواد خوراکی مثل شیر هم شنیده می‌شود.

تازگی‌ها وزارت بهداشت به وزارت نیرو پیشنهاد داده است که از آب ژاول به جای کلر درفرایند تصفیه آب شرب تهران استفاده کند. غلامرضا شقاقی، رئیس اداره بهداشت آب و فاضلاب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این باره به ایسنا گفت:‌ مردم نگران وجود وایتکس در آب نباشند چراکه مواد تصفیه‌کننده به‌کارگرفته شده برای آب‌های آشامیدنی کاملا سالم و ایمن هستند. ترکیب وایتکس نیز از همان آب ژاول است اما درصد خلوص آن متفاوت از آب ژاول‌های مورد استفاده در آب‌های آشامیدنی است. آب ژاول در حقیقت از ترکیبات کلر است که نوع مایع آن برای آب آشامیدنی استفاده می‌شود. آب ژاول مورد استفاده برای آب آشامیدنی حتما باید دارای «تأییدیه خوراکی» باشد.

سال گذشته خبر استفاده از وایتکس در استخر‌ها واکنش‌های زیادی به‌دنبال داشت به‌طوری که بسیار از متخصصان پوست، مو وتغذیه هشدار دادند که آب استخرها از آنجا که با دهان در تماس است باید خاصیت آب آشامیدنی را داشته باشد. وایتکس و مواد مشابه آن اگرچه برای گندزدایی به‌کار می‌روند ولی هیچ‌وقت برای تصفیه آب استخر مناسب نیستند ضمن اینکه به هیچ وجه مشخص نیست که چه میزان از آن برای تصفیه آب استفاده می‌شود. آنها تأکید کردند که ریختن وایتکس در آب استخرها باعث تنگی نفس، ناراحتی‌های چشمی و حتی خونریزی دستگاه گوارش شناگران می‌شود.

در ادامه ماجرا دکتر کاظم ندافی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: ماده مؤثره اصلی وایتکس هیپوکلرید سدیم، آب و هیدرو اکسید سدیم است که ماده آخر برای سفیدکردن لباس و... به‌کار می‌رود، لذا از نظر کلی وایتکس با هیپوکلرید سدیم تفاوت چندانی ندارد و اگر به آب استخر اضافه شود همان اثری را دارد که هیپوکلرید سدیم دارد.

باید درنظر داشت که وایتکس گران‌تر از هیپوکلرید سدیم است و هیچ عقل سلیمی از وایتکس برای گندزدایی آب استفاده نمی‌کند لذا ضمن اینکه تفاوتی بین عملکرد این دو ماده نیست فکر نمی‌کنیم هیچ استخری برای ضدعفونی آب به سراغ وایتکس برود.

اگر 20قطره هیپوکلرید سدیم پنج درصد یا وایتکس را به یک لیتر آب اضافه کنیم این آب ضدعفونی شده و بنابراین اگر وایتکس استاندارد به جای کلر برای ضد‌عفونی استفاده شود اشکالی ندارد و فقط PH آب ممکن است به‌خاطر هیدرواکسید سدیم بالا رود که باید کنترل شود.مدیر نظارت بر بهداشت آبفای تهران اعلام کرد که آب ژاول، جایگزین گاز کلر برای تصفیه آب تهران شد.

احمد مشیری تأکید کرد که برای نخستین بار بحث استفاده از آب ژاول برای تصفیه آب استان تهران توسط بنده مطرح شد و باید اذعان شود که به هیچ وجه آب ژاول برای انسان‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کند.ظاهرا آب ژاول مورد استفاده برای تصفیه آب تهران دارای نشان استاندارد از مؤسسه تحقیقات صنعتی ایران با شماره 8394 است که به تأیید 20نفر از متخصصان رشته‌های شیمی، داروسازی و دکتری شیمی کاربردی رسیده است.

وی درباره جایگزینی این ماده با گاز کلر به فارس گفت: گاز کلر دارای 99.9درصد خلوص گاز کلر تحت فشار در مخزن‌های 1000کیلویی است که به نوعی این گازهای کلر را به بمب کلر تشبیه کرده‌اند و بسیار هم خطرناک است.اظهارات وی در حالی است که انفجار لوله‌ها و یا مخازن حاوی گاز کلر اتفاقی نیست که زیاد رخ داده باشد و به‌نظر می‌رسد در این مورد باید قیاس درستی با مضرات وایتکس در دراز مدت کرد.

وزارت بهداشت معتقد است که اگر غلظت ترکیبات آب ژاول درست باشد هیچ فرقی با کلر نمی‌کند. کاظم ندافی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت گفت: از سال‌ها قبل به‌علت مسائل ایمنی وزارت بهداشت به وزارت نیرو ابلاغ کرد که به جای گاز کلر از سایر ترکیبات کلر(مانند آب ژاول) برای تصفیه و گندزدایی آب در مناطق مسکونی و شهری استفاده شود.

علت آن هم این است که گاز کلر خطر انفجار دارد اما سایر ترکیبات کلر که به‌صورت مایع است، این خطر را ندارد به همین علت در تصفیه‌خانه‌های شهری یا جاهایی که در شهرها و نزدیک مناطق مسکونی کلرزنی آب وجود دارد باید به جای کلر از سایر ترکیبات مایع آن استفاده شود.

منبع: همشهری آنلاین