شهری که چه در زمان اشغال در آغازین روزهای جنگ و چه زمان آزادی، برگ‌های زرینی به خاطرات نبرد مقدس دلاورمردان کشورمان افزود. با اینکه به‌رغم گذشت سال‌ها از پایان جنگ، هنوز آنطور که باید و شاید کار بازسازی در این شهر به انجام نرسیده اما تلاش‌های زیادی برای بازسازی زیرساخت‌های مربوط به توسعه خرمشهر آغاز شده است. به گزاش ایسنا این بندر سابقه طولانی در تجارت دریایی داشته و ساخت و بهره‌برداری از اسکله‌های ویژه پذیرش کشتی‌های اقیانوس‌پیما در بندر خرمشهر از ابتدای سال 1300شمسی شروع شده و این فعالیت‌ها در زمان جنگ جهانی دوم و پس از آن به اوج خود رسید. در سال‌های قبل از انقلاب اسلامی بندر خرمشهر با داشتن 20اسکله یکی از بزرگ‌ترین بنادر کشور به‌حساب می‌آمد؛ به‌طوری که در سال 1356چهار میلیون تن کالا از طریق این بندر به کشور وارد می‌شد.
اما پس از وقوع جنگ، بخش زیادی از زیرساخت‌ها و تاسیسات این بندر خسارت دید؛ در حال حاضر کلیه زیرساخت‌های قبل از جنگ اعم از اسکله‌ها، انبارها و محوطه‌ها با هدف ارتقا و بهبود خدمات بندری و دریایی بازسازی شده یا درحال بازسازی است. امسال بازسازی اسکله هشت و 9در راستای بازسازی اسکله‌ها و زیرساخت‌ها در دستور کار بندر قرار گرفت که بازسازی اسکله هشت تمام و بازسازی اسکله 9آغاز شده است. اسکله‌ها باید هر چند سال یک‌بار مورد بازسازی قرار گیرند. مغروقه‌هایی از زمان جنگ در محدوده این بندر جای گرفته و وجود دارند که امسال 11فروند مغروقه از آب خارج و شناورسازی شده و تاکنون تعداد مغروقه‌های خارج شده از آن به حدود 30فروند می‌رسد. تعداد زیادی مغروقه از زمان جنگ در کارون وجود دارد که تعداد آنها به بیش از 70 فروند می‌رسد. بندرخرمشهر در قلب منطقه آزاد تجاری - صنعتی اروند قرار دارد و با استقرار این بندر در این منطقه، شرایط برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی بیش از پیش فراهم شده است.
بازسازی اساسی خطوط ریلی
راه‌آهن سراسری ایران نیز از طریق اهواز به بندر خرمشهر متصل می‌شود. بندر خرمشهر با توجه به مشکلات موجود در ارسال کالا به عراق مناسب‌ترین گزینه برای ترانزیت کالا به این کشور است. این بندر به‌دلیل نزدیکی به بنادر عراق و فاصله 15کیلومتری تا گذرگاه مرزی شلمچه بندری منحصربه‌فرد است. به‌دلیل اینکه خطوط ریلی بندر خرمشهر فرسوده و قابل استفاده نیست، قرار است دو خط ریلی یک کیلومتری به جای خطوط قدیمی ساخته شود. در حال حاضر خطوط قدیمی جمع‌آوری شده و با ساخت راه‌آهن جدید بندر خرمشهر به راه‌آهن سراسری وصل خواهد شد. بنا بر پیش‌بینی‌ها این خط در دهه فجر امسال به بهره‌برداری می‌رسد.
لایروبی اروندرود نیازمند عزمی بین‌المللی
لایروبی یکی از مهم‌ترین نیازهای بندر است. در حال حاضر عمق آب اروندرود 4/2 متر است و کشتی‌ها در همین عمق تردد می‌کنند و این مسئله همواره مشکل‌زا بوده است. آب اروند از چند حوضه آبی شامل دجله، فرات و کارون تأمین می‌شود و نیاز به لایروبی دارد. این رودخانه بین‌المللی و مرزی مشترک میان ایران و عراق است و باید این پروژه با مشارکت و همکاری دو جانبه طرفین عراقی و ایرانی اجرا شود.
هزینه انجام عملیات لایروبی بسیار زیاد است و اجرای آن عزمی بین‌المللی می‌خواهد؛ اگر چه از سالیان گذشته مسئله لایروبی اروند مطرح شده اما با تمام پیگیری‌ها هنوز نتیجه دلخواه به‌دست نیامده است. درصورت انجام لایروبی، کشتی‌های بزرگ‌تری می‌توانند وارد بندر شده و این امر به رونق بیشتر بندر کمک می‌کند. با توجه به پیگیری‌های صورت گرفته، کار مشترکی توسط طرفین عراقی و ایرانی تحت عنوان عملیات هیدروگرافی (آب‌نگاری) اروند در مدت 1/5 سال انجام شده است.
همچنین برای لایروبی باید کمیته مشترکی تحت عنوان «سی‌‌وی‌‌سی» در ایران و عراق و در زمانبندی مشخصی در دو کشور تشکیل شود. این کمیته عملیات لایروبی، تعمیر، سرویس و نگهداری چراغ‌های دریایی، عملیات تجسس و نجات، سرقت‌های دریایی و امنیت آب‌ها را کنترل و تأمین می‌کند. تشکیل این کمیته در دست اقدام است و کارشناسان این بندر امیدوارند امسال راه‌اندازی شود، البته تمام اروند نیاز به لایروبی ندارد و نقاط مورد نظر در سطح بندر پراکنده هستند.
بالابودن پتانسیل ساخت سکوهای دریایی
به‌دلیل پایین بودن ارتقاع جزر و مد در بندر خرمشهر پتانسیل بسیار خوبی در ساخت سکوهای دریایی وجود دارد. ارتفاع جزر و مد در بندر خرمشهر 2/1 متر یا کمتر است. این موضوع موجب می‌شود سکوها به راحتی ساخته و بارگیری شود. جزر و مد و تغییرات آب و هوایی در روند فعالیت بنادر دیگر اختلالاتی ایجاد می‌کند، درصورتی‌که در بندرخرمشهر این تغییرات تأثیر خاصی در روند فعالیت‌ها ندارد. از سوی دیگر ظرفیت‌های گردشگری، تفریحی و توریستی و زمین‌های وسیع پس‌کرانه بندر از دیگر ظرفیت‌های دست نخورده‌ای است که هنوز از آنها استفاده نشده است. بندر خرمشهر از بندرهای با ظرفیت کشور بوده و هست که باید با برقراری تعامل همه‌جانبه ارگان‌ها در خرمشهر از ظرفیت‌های این بندر آنگونه که شایسته است، استفاده کرد.