چندشغله‌های امروز و دیروز دولت

در اواخر دولت نهم و پس از آن در دولت دهم اما همه این اظهارات کم‌کم فراموش شدند و برخی از نزدیکان رئیس‌جمهور پست‌های بسیاری را از آن خود کردند تا جایی که تعداد پست‌های برخی از آنها از تعداد انگشتان دست نیز بیشتر شد.

اسفندیار رحیم‌مشایی، رئیس دفتر سابق محمود احمدی‌نژاد و رئیس دبیرخانه جنبش عدم‌تعهد این روزها، رکورددار تعدد شغل در دولت است. بیش از ۱۵ عنوان برای مشایی قابل شمارش است؛ ازجمله رئیس دفتر رئیس‌جمهوری، سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری، نمایندگی ویژه رئیس‌جمهوری جهت تصمیم‌گیری در مورد نحوه اجرای اختیارات هیأت وزیران در امور نفت، ریاست شورای هماهنگی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، ریاست گروه مشاوران جوان ریاست‌جمهوری، مسئولیت انتصاب مدیرعامل صندوق مهر امام رضا، مسئولیت کنترل و نظارت مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست‌جمهوری، نماینده تام‌الاختیار رئیس‌جمهوری در ستاد مرکزی راهیان نور، رئیس کارگروه زیارت و فرهنگ رضوی، عضویت در شورای فرهنگی دولت، رئیس کمیته ‏عالی در مورد طرح خط لوله گاز ایران- پاکستان- هند، نمایندگی رئیس‌جمهوری در شورای نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، جانشین رئیس‌جمهوری در شورای‌عالی ایرانیان خارج از کشور، رئیس مرکز مطالعات جهانی شدن، عضو کمیسیون اقتصادی دولت، عضویت در کارگروه حمایت از تولید و... هر چند که وی به مرور زمان برخی از این پست‌ها را به دلایل مختلف ازجمله فشار سیاسیون و برخی اهداف انتخاباتی از دست داد اما درهرحال اسفندیار رحیم‌مشایی رکورددار پست‌های دولتی در طول تاریخ حیات دولت محمود احمدی‌نژاد تاکنون محسوب می‌شود.

مقام دوم را اما یار همیشگی اسفندیار رحیم‌مشایی، یعنی حمید بقایی در اختیار دارد. وی که اخیرا نیز حکمی از رئیس‌جمهور برای استخدام بی‌قید و شرط و خارج از ضوابط ۱۵۰۰ نفر به‌عنوان معاون اجرایی رئیس دولت دهم دریافت کرده، تا‌کنون پست‌های متعددی در دولت محمود احمدی‌نژاد داشته است. حمید بقایی که در دولت نهم عنوان قائم‌مقامی ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را داشت، بلافاصله پس از آغاز دولت دهم معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شد. معاونت رئیس‌جمهور در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، دبیری «شورای‌عالی مناطق آزاد کشور و ویژه اقتصادی»، مشاورت ویژه رئیس‌جمهور در امور آسیا، عضویت در کارگروه ترانزیت وزارت راه و ترابری، سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری و معاونت اجرایی رئیس‌جمهور، پست‌هایی است که تا‌کنون حمید بقایی در دولت محمود احمدی‌نژاد تجربه کرده است.

در این میان آنچه اخیرا خبرساز شده، پست‌های جدیدی است که غلامحسین الهام با بازگشت به دولت به‌دست آورده است. در تقسیم کار جدید در دولت دهم، او هم بار دیگر سخنگوی دولت شد، هم معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و هم نماینده رئیس‌جمهور در شورای نظارت بر سازمان صدا‌و‌سیما. او که پیش از این نیز عنوان «مشاور حقوقی رئیس‌جمهور» را به‌خود گرفته بود با احتساب عضویت در هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، در حال حاضر دارای پنج عنوان دولتی است. اگرچه براساس برخی تعاریف قانونی «مشاوره» شغل محسوب نمی‌شود اما اعطای این همه پست و مسئولیت به یک نفر، بار دیگر غلامحسین الهام را مفتخر به‌عنوان «ابوالمشاغل»ی در دولت محمود احمدی نژاد کرده است؛ عنوانی که در دولت نهم نیز از آن او بود. او که هم عضو هیأت علمی دانشگاه بود و هم عضو حقوق‌دان شورای نگهبان، ابتدا سخنگوی دولت نهم شد و بعد در جایگاه رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز قرار گرفت. او پس از درگذشت جمال کریمی راد جایگزین وی در وزارت دادگستری هم شد. پنج‌شغله بودن وی سبب شد تا نمایندگان مجالس هفتم و هشتم درصدد منع دوشغلگی اعضای شورای نگهبان به‌منظور حفظ بی‌طرفی آنها برآیند؛ قانونی که به‌رغم مخالفت شورای نگهبان با تأیید مجمع تشخیص مصلحت نظام روبه‌رو شد و الهام را به خداحافظی از دولت سوق داد. در واقع الهام، عضویت در شورای نگهبان را انتخاب کرد و از تمامی سمت‌های دیگر خود کناره رفت.

با توجه به اینکه مدت عضویت سه‌نفر از اعضای حقوق‌دان شورای نگهبان در تاریخ ‌٢٥/٤/٨٩ به پایان رسیده بود، آیت‌الله صادق آملی‌لاریجانی رئیس قوه قضاییه، غلامحسین الهام و آیت‌الله کعبی را دوباره برای عضویت در جمع حقوق‌دان‌های شورای نگهبان به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد نداد تا فعالیت این دو نفر در شورای نگهبان پایان یابد. اما او بار دیگر در دولت دهم به حلقه نزدیکان رئیس‌جمهور بازگشت و باز هم لقب «ابوالمشاغل» به‌خود گرفت. اما الهام تنها دولتمردی نیست که برازنده چنین لقبی است؛ چهره‌های دیگری چون محمد علی‌آبادی هم از چندشغله‌های دولت نهم بوده‌اند که در دولت دهم به یک شغل بسنده کرده‌اند. علی‌آبادی که معاونت عمرانی شهرداری تهران در دوره احمدی‌نژاد را بر عهده داشت، در دولت نهم، معاون رئیس‌جمهور، رئیس سازمان تربیت‌بدنی، مشاور رئیس‎جمهور در امور زیربنایی و رئیس سازمان شیلات ایران بود. او در دولت دهم سرپرست وزارت نفت بود و پس از آنکه مجلسیان او را به‌عنوان وزیر این وزارتخانه نپذیرفتند، کرسی وزارت را به رستم قاسمی داد. او هم‌اکنون رئیس کمیته ملی المپیک است. ریاست همزمان او بر سازمان تربیت بدنی و کمیته المپیک در مقطعی باعث مناقشات او و سازمان بازرسی کل کشور شده بود.

علی سعیدلو، آخرین رئیس سازمان تربیت‌بدنی ایران بود که پیش‌تر معاونت اجرایی رئیس‌جمهور در دولت نهم و سرپرستی نهاد ریاست‌جمهوری را بر عهده داشت. علی سعیدلو، مرد راه و ساختمان، مرد ورزش و مرد سفرهای استانی به‌شمار می‌رفت که طی حکمی که از سوی محمود احمدی‌نژاد در دولت دهم دریافت کرد به‌عنوان معاون امور بین‌الملل رئیس‌جمهور منصوب شد. در واقع او سوم شهریور ۸۸ با حکمی از سوی احمدی‌نژاد، به سمت رئیس سازمان تربیت‌بدنی منصوب شد. با ادغام وزارت ورزش و جوانان در اواسط دولت دهم سعیدلو مدتی سمت رسمی در دولت نداشت تا اینکه مردادماه سال 90به‌عنوان معاون امور بین‌الملل رئیس‌جمهور معرفی شد. سعیدلو همزمان در کارگروه‌های مختلف دولتی عضویت دارد و در همه آنها نظر می‌دهد. او عضو اتاق معاونت اجرایی است که مشارکت زیادی در سفرهای استانی دولت نیز دارد. با این همه خودش هیچ‌کدام از اینها را شغل نمی‌داند.

مجتبی ثمره‌هاشمی هم کلاسی احمدی‌نژاد در دانشگاه علم و صنعت، هم درس وی در محضر آیت‌الله مصباح‌‌یزدی و رئیس ستاد انتخابات احمدی‌نژاد در دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نیز در دولت نهم در بر‌هه‌ای معاون سیاسی وزارت کشور و بعد هم مشاور ارشد رئیس‌جمهور بود اما هم‌اکنون دستیار ارشد رئیس‌جمهور است. کسانی چون محمدرضا رحیمی هم پله‌پله پست‌هایی چون معاونت پارلمانی، سخنگوی سیاسی دولت و معاون‌اولی دولت را طی کرده‌اند. اخیرا هم شایعه انتصاب وی به‌عنوان سرپرست وزارت کشور تکذیب شد.

اسامی برخی چندشغله​های دولت در جدول زیر قابل مشاهده است: