البته فکر ایجاد این سازمان در دى سال 1338 قوت گرفت و بنابراین با همت و کوشش سازمان صنایع و معادن، قانون تاسیس سازمان زمین‌شناسى کشور در 28 مرداد 1338 از تصویب مجلس‌هاى ملى و سنا گذشت و سازمان زمین‌شناسى و اکتشافات معدنى کشور رسما کار خود را از سال 1341 آغاز کرد.
علت قوت گرفتن فکر نیاز به وجود سازمان زمین شناسى به این دلیل بود که پیش از آغاز کار سازمان زمین‌شناسى کشور بیشتر بررسى‌هاى زمین‌شناسى به وسیله شرکت ملى نفت و دیگر شرکت‌هاى نفتى صورت مى‌گرفت.
چون کار شرکت‌هاى نفتى بیشتر جنبه اقتصادى نفت داشت و در حدود کشف و استخراج نفت و گاز دور مى‌زد، نیاز به مطالعات سیستماتیک زمین شناسى و اکتشاف کانى هاى ایران و تهیه نقشه‌هاى زمین شناسى کشور بیش از پیش احساس مى‌شد.
بنابراین با توجه به اصل بیست و هفتم متمم قانون اساسى ایران، مجوز تاسیس سازمان زمین‌شناسى براساس یک اساسنامه 8 ماده‌اى که خلاصه آن در زیر آمده صادر شد:
- مقرر گردید دولت به منظور انجام بررسى هاى زمین شناسى در سراسر کشور، جمع آورى کلیه کارهاى انجام شده در این زمینه و تهیه و تکمیل و انتشار نقشه‌هاى زمین شناسى ایران، سازمان واحدى به نام سازمان زمین‌شناسى کشور تاسیس نماید(ماده1).
- شورایى به نام شورایعالى زمین شناسى مرکب از نمایندگان دانشکاه تهران، شرکت ملى نفت ایران، سازمان برنامه و وزارت صنایع و معادن تشکیل گردد(ماده 2).
- رئیس سازمان از بین مهندسین با تجربه معدن یا زمین شناس و به مدت سه سال انتصاب گردد(ماده 3).
- سازمان زمین شناسى تحت نظارت وزارت صنایع و معادن مستقل عمل نماید (ماده 4).
- درآمدهاى سازمان از محل درآمدهاى وزارت صنایع و معدن، شرکت ملى نفت ایران و سازمان برنامه و همچنین از محل درآمد فروش انتشارات و خدمات تامین گردد (ماده 5).
- شرکت ها و موسسات دولتى و غیردولتى با سازمان زمین شناسى جهت ارائه و هماهنگى انجام کارهاى مشابه نظیر تهیه نقشه و یا گزارش زمین شناسى جهت ارائه و هماهنگى انجام کارهاى مشابه نظیر تهیه نقشه و یا گزارش زمین شناسى از نواحى مختلف کشور ارتباط داشته باشند. (ماده6).
- مقاطع زمین شناسى حفاریهایى که توسط شرکت ها، پیمانکاران و موسسات در زمینه حفر تونل، کانال ، چاه عمیق و گمانه براى معدن انجام مى گردد در اختیار سازمان زمین شناسى قرار گیرد.(ماده 7)
- وزارت صنایع و معادن این قانون را به اجرا درآورد (ماده 8).
در سال 1999، وظایف اکتشافى وزارت صنایع و معادن تماما به سازمان زمین شناسى و اکتشافات معدنى ایران محول گردید. بنابراین سازمان در حال حاضر مسئول مطالعات زمین شناسى کشور و ارزیابى اکتشافى منابع معدنى بجز هیدروکربورها مى‌باشد.
منبع: gsi.ir