اولین قانونی که در ایران درخصوص شرکت های بیمه به تصویب رسید قانون مربوط به ثبت شرکت ها مصوب دوم آذر ۱۳۱۰ است که در ماده ۸ آن شرکت های بیمه اعم از ایرانی و خارجی را تابع نظام نامهای دانست که از طرف وزارت عدلیه تنظیم میشود.
تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران در ۱۵ آبان ۱۳۱۴ و تصویب قانون بیمه در 7 اردیبهشت ۱۳۱۶ را باید نقطه آغاز تحولات بازار بیمه کشور دانست. با تصویب این قانون حدود ۱۰ شرکت بیمه خارجی شعب و نمایندگیهای خود در ایران را ثبت کردند.
در سال ۱۳۲۹ نخستین شرکت بیمه خصوصی ایرانی به نام بیمه شرق تاسیس شد و پس از آن در دهههای بعد تعداد دیگری از شرکتهای بیمه خصوصی ایرانی و یا با سرمایه گذاری مشترک ایرانی و خارجی در ایران آغاز به فعالیت کردند.
نظارت و بیمهگری توامان شرکت سهامی بیمه ایران در بازار بیمه موجب شد که سیاستگذاران به دنبال تفکیک تصدی از سیاستگذاری و نظارت در بازار بیمه باشند و با تاسیس بیمه مرکزی تحولات صنعت بیمه شتاب بیشتری گرفت.
قانون تأسیس بیمه مرکزى ایران و بیمهگرى در ۳۰ خرداد ۱۳۵۰ در ۷۷ ماده به تصویب رسید و نحوه فعالیت و عملیات بیمه را در مورد شرکتهاى داخلى و خارجى ترسیم نمود.
ماده (۱ ) این قانون اعلام کرده است:
به منظور تنظیم و تعمیم و هدایت امر بیمه در ایران و حمایت بیمهگذاران و بیمهشدگان و صاحبان حقوق آنها و همچنین بهمنظور اعمال نظارت بر این فعالیت، مؤسسهاى به نام بیمه مرکزى طبق مقررات این قانون با اهداف زیر تأسیس مىگردد.
- تنظیم بازار بیمه کشور و هدایت آن از طریق تصویب آییننامهها و مقررات
- توسعه و تعمیم بیمههای بازرگانی
- اعطای مجوز تأسیس شرکتها و شبکه کارگزاری و نظارت بر فعالیت شرکتهای بیمهای به نمایندگی از دولت در بازار
- انجام امور اتکایی اجباری برای مؤسسات بیمهای
- قبولی و واگذاری بیمههای اتکایی با مؤسسات داخلی و خارجی
اهم وظایف و اختیارات بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران:
- تهیه آییننامهها و مقررات برای حسن اجرای امر بیمه
- تهیه اطلاعات لازم از عملکرد مؤسسات بیمه فعال در بازار بیمه ایران
- انجام بیمههای اتکایی اجباری
- قبول یا واگذاری بیمههای اتکایی به مؤسسات بیمه داخلی یا خارجی
- اداره صندوق تأمین خسارتهای بدنی و تنظیم آییننامه آن
- ارشاد، هدایت ونظارت برمؤسسات بیمه و حمایت از آنها برایحفظ سلامت بازار بیمه
- تنظیم امور نمایندگی و دلالی بیمه و نظارت بر امور بیمه اتکایی.