نشست مدیران کل تبلیغات اسلامی استا‌ن‌ها
سوم اردیبهشت ماه نشست سراسری مدیران کل تبلیغات اسلامی استا‌ن‌ها با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی خاموشی و رئیس و معاونان سازمان دارالقرآن و مدیران کل تبلیغات اسلامی 31 استان کشور برگزار شد. خاموشی در این نشست گفت:هدف ما رسیدن به عزم ملیای که حضرت آقا بیان فرمودند و آن رسیدن به مرز 10 میلیون حافظ قرآن در سطح کشور است. یعنی در کشوری که همه مسلمانند یعنی هویت اسلامی شیعی و قرآنی دارند باید قرآن در متن زندگی روزمرهشان وارد شود.
خاموشی اقبال عمومی به ویژه نوجوانان به کتاب داستان راستان شهید مطهری را نمونهای برای فعالیت در این حوزه با داستان نویسی و رمان و ساخت سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی در این زمینه دانست و افزود: جلسات تفسیر قرآن در حد درک و فهم عموم مردم باید برگزار شود. معاونت فرهنگی دارالقرآن باید در این زمینه با بخشهای دیگر سازمان همکاری کند. شعار خانواده قرآنی با تشویق والدین برای آموزش فرزندانشان به قرآن باید حمایت شود؛ زیرا طیف وسیعی از خانوادهها و همسایگانشان را دربرمیگیرد.
در انتهای این نشست از سایت انجمن خیرین قرآنی رونمایی شد. همچنین بانک اطلاعات جامع قرآنی در این روز افتتاح شد که ثبت نامهای آزمونهای مربیان قرآنی و توضیح و گزارش نشستها هم توسط این سایت انجام می گیرد.
همایش اعجاز قرآن
نخستین همایش اعجاز قرآن چهارشنبه 13 اردیبهشت در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد. حجت الاسلام دکتر محمدعلی رضائی اصفهانی، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) العالمیة طی سخنانی به بررسی ابعاد در حال گسترش اعجاز قرآن پرداخت و گفت: هماوردی قرآن سابقه ای 1400 ساله دارد که در این قرون ابعاد مختلفی از اعجاز قرآن برای بشر کشف شده است. در پژوهشی که سال جاری انجام گرفت تاکنون به 81 وجه از اعجاز قرآن دست یافتیم که در منابع قرآن پژوهان به عنوان اعجاز قرآن مطرح شده است. از تحلیل مجموع ابعاد اعجاز قرآن از قرن 3 تا 9 به چهار نکته می توان اشاره کرد: اول تمام ابعاد اعجاز قرآن قابل برگشت به سه وجه اصلی یعنی وجه لفظی، محتوایی و علمی است.
وی به نظریه پردازی در وجوه اعجاز قرآن از منظر اندیشمندان قرون سیزدهم تا پانزدهم اشاره کرد و گفت: امام خمینی(ره) دو وجه معارف بلند عرفانی و بطون قرآن را از وجوه اعجاز قرآن می شمارد و علامه طباطبایی برای اولین بار به اعجاز سیاسی و اجتماعی قرآن اشاره می کند.
دکتر محمدمهدی تهرانچی، رئیس دانشگاه شهید بهشتی نیز گفت: ایجاد تمدن علمی قرن سوم تا پنجم در سرزمین‌های اسلامی مورد تأیید همه مورخان تاریخ علم است و این پیشرفت‌ها تأثیر قابل توجهی در ایجاد علم نوین داشته است. ما در یک گذرگاهی قرار داریم که جمهوری اسلامی ایران می خواهد تمدن بزرگ دیگری را پایه گذاری کند در این تحول اگر به قرآن و مکتب اهل بیت(ع)رجوع نکنیم آنچه به دست می آید چیزی فراتر از غربی‌ها نخواهد بود.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی تمدن بشری را مرهون قرآن خواند و گفت: بعد از افلاطون و ارسطو شاهد یک توقف هزار ساله در علوم تجربی هستیم که بشر مفتون یافته های خویش شد تا ظهور اسلام هیچ کار بزرگ تجربی صورت نگرفت و کل بحث تجربی بشر تا قبل از افلاطون و ارسطو است.
حجت الاسلام سیدمحمد سادات منصوری، رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی سازمان تبلیغات اسلامی هم در این نشست به ارائه سخن پرداخت و گفت: قرآن کریم کلام الهی و معجزه جاودان پیامبر گرامی اسلام(ص) و مهمترین و اصیل ترین سندی است که در طول تاریخ در اختیار مسلمانان قرار داشته است. به جرأت می توان گفت بخش بزرگی از فرهنگ اصیل اسلام و تمدن اسلامی مدیون این کتاب عظیم و مقدس است.
وی افزود: از دوران اولیه ظهور قرآن کریم، دانشمندان زیادی در صدد اثبات معجزه بودن آن و در نتیجه اثبات وحیانی بودنش برآمدند. محصول این تلاش‌ها کتابهای زیادی بود که در موضوع اثبات اعجاز قرآن و جنبه های گوناگون آن به نگارش درآمد.
وی با اشاره به نمونه‌هایی از شبهه‌پراکنی‌های مخالفان که در قرآن کریم به آن پاسخ داده شده تأکید کرد: به تعبیر قرآن برخی از این شبهات «سنت جاریه» کافران و مشرکان بوده است، به طوری که هر پیامبری که بر آنان نازل می شد همین گونه سخنان را بر زبان جاری می‌ساختند. از این رو تعجبی ندارد اگر می بینیم که شبیه چنین سخنانی تا به امروز نیز بر علیه پیامبر اسلام(ص) و قرآن کریم زده شود.
همایش ملی هنر و تمدن شیعی
همایش ملی هنر و تمدن شیعی، 10 اردیبهشت ماه در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. دکتر اعوانی یکی از سخنرانان این همایش با بیان اینکه هنر شیعی مبتنی بر ولایت است؛ به تفاوت هنر شیعی با هنر جدید پرداخت و گفت: هنر آن طور که در جهان امروز اتفاق افتاده با علم جدید همراه است، اما از حکمت الهی جداست و در واقع امروز هم علم و هم هنر از حکمت بریده است و اگر علوم با حکمت الهی پیوند میخوردند اسلامی می شدند.
دکتر ولایتی سخنران دیگر این همایش به تبیین تفکر شیعه در شکل دهی هنر اسلامی پرداخت و گفت: در بررسی سیر اجزاء مختلف تشکیل دهنده فرهنگ و تمدن اسلامی از همه دیر رس تر از نظر تکاملی «هنر» است.
وی در میان هنرهای اسلامی، معماری را از جامعیت بیشتری برخوردار دانست و به برجسته ترین معماری‌های اسلامی در طول تاریخ، اشاره کرد و گفت: میدان نقش جهان اصفهان در میان دیگر معماری های اسلامی گوهری درخشان است. مجموعه نقش جهان همراه دیگر آثار معماری اصفهان که از دوره صفویه بر جای مانده از کیفیت و جامعیت بی نظیری برخوردار است.
اجلاس ادیان و بیداری معاصر
اجلاس «ادیان و بیداری معاصر» با حضور اندیشمندانی از ایران، یونان، واتیکان، کانادا، هند، پاکستان، تایلند، لبنان، کره جنوبی، سودان و سوئیس 11 اردیبهشت ماه در تهران آغاز به کار کرد، محمد رضا دهشیری دبیر این اجلاس با اشاره به تبیین رسالت ادیان گفت: آگاهی بخشی در جامعه بشری برای رهنمود ساختن بشر به سمت سعادت و تعالی با اتکا به تعالیم معنوی است و گردهمایی امروز جرقه‌ای برای رسالت ادیان و وظیفه ادیان درباره بیداری است.
سخنران دیگر این اجلاس دکتر «باواجین» دبیرکل پارلمان رهبران ادیان آمریکا بوده که ضمن اظهار علاقه خود به ایران گفت: ایران دارای یک مسئله منحصر به فرد است و آن اینکه دین مسئله ثانویه نیست و من هم افتخار می کنم که یکی از فاکتورهای هویت من دینم است.
وی با اشاره به جنبش وال استریت گفت: واکنش ادیان نسبت به وال استریت چیست؟ چرا رهبران ادیان ساکت‌اند؟ آیا آنها تحت فشار سیاسی اند یا اینکه راضی نیستند این مسائل را مطرح کنند. چون جوانان فعال این حوزه به دنبال سؤالات خود هستند و کسی باید باشد تا به آنان پاسخگو باشد. ما به دنبال دیپلماسی دینی هستیم و هر روزه از رهبران دینی خواسته می شود که با دیپلماسی دینی ممزوج شوند و رهبران باید برخیزند و راهی برای خروج از تنش پیدا کنند. این رهبران دینی هستند که باید مسیر را به جوانان نشان دهند و من از رهبران ادیان می خواهم که مسیر درست را به جوانان نشان دهند.
گرامیداشت مقام شهید مطهری و هفته معلم
در این ماه برنامههای متعددی در پاسداشت و بزرگداشت شهیدآیت الله مطهری در سراسر کشور برگزارشد. از جمله هشتمین همایش جهانی حکمت مطهر که با حضور علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی و عزت الله ضرغامی رئیس سازمان صداو سیما و خانواده شهید مطهری و جمعی از اندیشمندان و متفکران خارجی و ایرانی در سالن همایشهای بین المللی صداو سیما سه شنبه 12 اردیبهشت همزمان با روز معلم و سالروز شهادت شهید مطهری برگزار شد.
لاریجانی در این همایش اظهارداشت: به فرموده امام(ره)، شهید مطهری ایدئولوگ انقلاب است، بنابراین اندیشه او نباید منحصر به این برنامهها و همایش‌ها شود، بلکه هر فرد مسلمان باید نسبتش با این مرد الهی را بداند. به دلیل اینکه در سالهای انقلاب مشغول کارهای اجرایی در قسمتهای مختلف سازمانی ازجمله در بخشهای امنیتی و قانونگذاری کشور بودهام این را دریافتم که حرکت کلی نظام با توجه به دیدگاههای که رهبران آن داشتند با اتکا و تعلق خاطری به اندیشههای شهید مطهری گره خورده است.
محکومیت قرآن سوزی در محافل جهانی
در پی استمرار توطئه‌های کفر جهانی علیه دنیای اسلام شاهد قرآن‌سوزی یک کشیش آمریکایی، بودیم سازمانها و گروه های اسلامی در سراسر جهان با صدور اطلاعیههایی، جسارت‌ها و اهانت‌های مکرر نسبت به ساحت مقدس قرآن کریم را که قطعاً با پشتیبانی و تحریک سردمداران آمریکایی و صهیونیستی صورت گرفته است، را شدیداً محکوم کردند.
نقد و بررسی آرای جان هیک
از جلسات «سلسله درس گفتارهایی در فلسفه دین»، آرای جان هیک با گفتارهایی از دکتر حمید رضا آیت اللهی، دکتر قاسم پورحسن، دکتر سید حسن حسینی، دکتر محمد سعیدی مهر و دکتر عباس علی زمانی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نقد و بررسی شد.
جان هاروود هیک John Hick فیلسوف دین و نظریه پرداز تکثرگرایی دینی، متولد 1922 است. او در دانشگاه ادینبورگ فلسفه خوانده و از دانشگاه آکسفرد دکتری فلسفه گرفت. هیک سه سال هم به عنوان کشیش خدمت کرد. او در ۱۹۶۷ به استادی دانشگاه بیرمنگام انتخاب شد. میان جان هیک و دکتر نصر در مورد پلورالیسم اختلاف نظرهایی وجود دارد و همواره محل بحث بوده است. هیک در نهم فوریه ۲۰۱۲ درگذشت.
دکتر حمیدرضا آیت اللهی در این نشست گفت: یک نگاهی در جامعه خود به جان هیک داریم و یک نگاهی هم در جامعه غربی به جان هیک وجود دارد؛ جان هیک در نظر بسیاری از افرادی که در فلسفه دین دگمهای مسیحی دارند فرد مقبولی نیست؛ علت اصلی این است که مسیحیان نمی توانند به این سادگی با پلورالیسم دینی هیک تلفیق ایجاد کنند.
وی با بیان اینکه از آنجا که تجسد، نظریه محوری مسیحیت است، بسیاری از مسیحیان دیدگاههای جان هیک را بر نمی تابند؛ افزود: جان هیک در تحلیل براهین اثبات وجود خدا تقریبا غالب براهین را دقیق نمی داند و فلسفه دین را به صورت تحلیلی پیش می برد و در انتها به نظریه ای در فلسفه دین می رسد که گویی به نگرش قاره ای نزدیک می شود. نکته مهم در آراء جان هیک این است که او با پلورالیسم دینی زمینه بحث بین ادیان مختلف را فراهم کرد؛ با اینکه دیدگاه پلورالیسم دینی هیک را قبول ندارم چون از نظر معرفت شناسی، وجودشناسی و پدیدارشناسی دارای اشکالاتی است، اما این وجه جان هیک که زمینه گفتگوی بین ادیان را فراهم کرد باید مورد توجه قرار گیرد.
در این نشست دکتر محمد سعیدی مهر، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس به تبیین دیدگاه جاودانگی و یا آخرت شناسی جان هیک پرداخت و گفت: جان هیک، فیلسوفی تحلیلی است و امروزه عمدتا مسأله عقلانیت مورد اهتمام فلاسفه تحلیلی قرار گرفته است، اما دیدگاههای آنها تفاوت اساسی با فلسفه های سنتی عقل گرا دارد.
وی در تشریح این تفاوت یادآور شد: فلسفه های سنتی عقل گرا مثل فلسفه اسلامی عمدتا در پی اقامه برهان و اثبات منطقی دیدگاهها هستند، اما چرخشی که در فلسفه تحلیلی در چند سال اخیر اتفاق افتاد این است که فلاسفه تحلیلی به دنبال اثبات منطقی نظریات خود نیستند، بلکه تلاش آنها بیشتر در جهت اثبات معقولیت است که آراء جان هیک و به ویژه نظریه جاودانگی او در همین چارچوب باید فهم شود.
این استاد فلسفه به تشریح مبانی نظریه هیک در حوزه فلسفه ذهن پرداخت و گفت: جان هیک آخرت شناسی خود را در دیدگاه خاصی در رابطه با نفس و بدن بنا کرده است. او معتقد است که انسان یک واحد یکپارچه روانی- فیزیکی است و بر اساس آن قائل به تفکیک ذهن و بدن نیست و از طرفی دیدگاه این همانی را نیز قبول ندارد. از ثمرات این دیدگاه این است که بین مغز و ذهن در عین وجود تعامل جدی، یک تعامل دو سویه است، اما هیک معتقد است که نابودی بدن که مغز نیز جزو آن است؛ منافاتی با بقای ذهن ندارد. در واقع نظریه آخرت شناسی هیک تناسبی با فلسفه ذهن به ویژه ذهن و بدن دارد.
دکتر قاسم پورحسن با بیان اینکه متأسفانه در ایران آرای جان هیک به درستی تبیین نشده است؛ گفت: در ایران به اشتباه از جان هیک به عنوان ناواقع گرای دین یاد می شود و این در حالی است که خودش طی صحبتی که داشته نسبت به این انحراف برداشت در ایران به شدت انتقاد کرده است. جان هیک بر واقع گرایی دین تأکید می کند و می گوید که من از متن خود دین، و نه بر اساس اذهان دینداران به پلورالیسم دینی(تکثرگرایی دین) دست یافتم.
وی به بحث «زبان دین» در دیدگاه جان هیک پرداخت و گفت: جان هیک زبان دین را هم شناختاری و هم صادق می داند و معتقد است که تمام مدعیات دینی دینداران اینگونه است اما نباید نظر هیک را با پلنتیگا یکی بدانیم. در واقع مانیفست جان هیک در زبان دین تا سال 2005 این است اما پس از آن نظریه ای در باب تجربه اصیل دینی مطرح می کند که به نظرم با دیدگاه اولیه او زاویه می گیرد.
دکتر پورحسن تأکید کرد: جان هیک به صراحت تفسیر نمادین، تفسیر اسطوره ای و تفسیر اخلاقی از دین را نادرست می داند و معتقد است که باید به تفسیر دینی «دین» روی آوریم. جان هیک تأکید می کند که از متن دین می تواند راههای مختلفی به نجات منتهی شود.
دکتر امیرعباس علی‌زمانی استاد دانشگاه تهران با توجه به کتاب «خدای عشق و مسئله شر» جان هیک به تبیین آرای این فیلسوف غربی پرداخت و گفت: جان هیک از جمله متفکرانی است که صادقانه به دنبال تبیین معقولی از دین در دنیای مدرن است. مسأله ای که هیک در کتابش به آن می پردازد در مورد علت وجود شر و رابطه آن با عشق خداوند به انسانهاست. در واقع تأکیدی که مسیحیت بر خدا دارد به عنوان خدای عشق با آنچه که از مسیحیت در جهان می بینیم، تعارض دارد. اگر خدا عاشق فرزندانش است باید این عشق در آفرینش تجلی پیدا کند در حالی که علائمی وجود دارد که این جهان را فاقد چنین عشقی نشان می دهد. اساس دیدگاه جان هیک بر دیدگاهی است که ایرنائوس بنیان نهاد. او از متألهان اصلی کلیساست که نگرش خاصی نسبت به انسان دارد که می توان آن را مثبت ارزیابی کرد.
وی به مسئله شر در دیدگاه جان هیک اشاره کرد و گفت: هیک برخلاف آگوستین "گناه اولیه" را اسطوره ای می داند و معتقد است که مسئله شر نه تنها برای مؤمنان اهمیت دارد و گاهی ایمانشان را از آنها می ستاند بلکه برای غیرمؤمنان هم مسئله شر مهم است. جان هیک معتقد است که هر امری در ارتباط با غایت و کاربردی که به کار می گیریم خیر یا شر است؛ مثل چاقوی تیز. هرچه در این جهان است وقتی آن را به خیر و شر توصیف می کنیم معمولا با یک مبنایی در ارتباط است.
کنگره امام عسکری(ع)
به همت اداره کل اوقاف و امور خیریه استان تهران و دفتر اعزام مبلغ دانشگاه امام صادق(ع)، مراسم اختتامیه کنگره ملی امام حسن عسکری(ع) عصر 17 اردیبهشت ماه در سالن همایشهای این دانشگاه با حضور آیت‌الله مهدوی کنی، آیت الله احمد احمدی و جمعی از اساتید دانشگاه و دانشجویان برگزار شد.
در ابتدای این همایش حجت الاسلام احمدیان، مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان تهران طی سخنان کوتاهی با بیان ضرورت برگزاری چنین کنگره هایی گفت: در اماکن و بقاع متبرکه استان تهران که بالغ بر 300 امامزاده هست کارهای فرهنگی مختلفی انجام می شود. در بیش از 70 تا 80 درصد این اماکن نمازهای سه گانه اقامه می شود. امسال نیز عزاداری ایام شهادت حضرت زهرا(س) و برنامه سوگواره یاس نبوی برگزار شد.
وی تأسیس دبیرخانه همایش ملی امام حسن عسکری(ع) و اجرای این همایش را از دیگر فعالیت های اداره متبوع خود اعلام کرد و افزود: 40 درصد موقوفات استان تهران مربوط به اهل بیت (ع) است که می توان از این بستر برای گسترش فرهنگ اهل بیت(ع) استفاده کرد.
در ادامه این مراسم، دکتر مجید معارف استاد دانشگاه تهران به ارائه مقاله خود پرداخت و طی سخنانی گفت: در دوره زندگی ائمه اطهار(ع) با توجه به فشاری که به اهل بیت(ع) بود مخصوصا از دوران امام صادق(ع) به بعد افرادی به عنوان پل‌های ارتباطی ما بین ائمه(ع) و مردم بودند که از آنها به سازمان وکالت می توان یاد کرد. در ادامه این مراسم پیام تصویری آیت الله جوادی آملی پخش شد که ایشان طی سخنانی با تشکر از برگزارکنندگان این همایش با بیان حدیثی از امام عسکری (ع) به تبیین آن پرداخت و گفت: 3 عنصر محوری در سفر انسان از این عالم به عالم دیگر مهم است؛ توشه، راحله و مقصد‌اندیشی یا مقصود‌اندیشی. ایشان تصریح کرد: تقوا مهم ترین عامل برای کسب توشه در این جهان است. خواندن نماز شب و شب زنده داری از عوامل ایجاد سبقت در راه و سرعت در راه است. اما باید یادمان باشد که اساس عبادت، تفکر و درایت است.
سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین سید مصطفی میرلوحی، دبیر علمی این همایش دیگر بخش این مراسم بود. وی با قرائت حدیث ثقلین به تبیین آن پرداخت و طی سخنانی گفت: ما باید مدت امامت ائمه(ع) را به عنوان یک نور و یک حجت بدانیم و نباید این دوره ها را تقسیم کنیم. همه ائمه(ع) اگر در زمان و شرایط دیگری بودند همان کاری را انجام می دادند که آن امام همام دیگر انجام داده بود. وی افزود: امامین عسکریین(ع) از نظر توجه و شناخت شیعیان مظلوم ترین امامان هستند و چون در حصر و تحت محاصره بودند احادیث کمی از آنها باقی مانده است.
وی با بیان اینکه سامراء چون زادگاه امام عصر(عج) است برای ما دارای اهمیت زیادی است با اشاره به اعمال وهابی ها در تخریب قبور ائمه(ع) خصوصا سامراء تأکید کرد: امامان عسکریین(ع) در روایات و احادیث خود زمینه را برای هدایت مردم توسط فقها و علمای دین در زمان غیبت فراهم کرده بودند.
گفتگوی اسلام و کلیسای ارامنه
پنجمین دور گفتگوی اسلام و کلیسای ارامنه حوزه سیلیسی دوشنبه 25 اردیبهشت با حضور جمعی از متفکران مسلمان و مسیحی در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
آیت‌الله تسخیری با اشاره به موضوع این نشست که به نقش دین در ترویج ارزشهای اخلاقی در جامعه می‌پردازد، گفت: بزرگترین مشکلی که اخلاق در جامعه با آن مواجه می‌شود دو امر است یکی نسبی دانستن اخلاق و دیگری عدم مسئولیت بین توده‌ها و رهبران یک جامعه است. اگر اخلاق نسبی باشد یعنی لااخلاق؛ یعنی حاکم شدن بی‌نظمی. در واقع نسبی دانستن اخلاق بزرگترین ضربه را به نظام اخلاقی می‌زند.
وی با بیان اینکه دین به ویژه دین آسمانی این دو مشکل را به بهترین وجه حل کرده است، گفت: دین اولین مطلبی را که مطرح می کند ایمان به خداست. دین، ایمان به مطلق حقیقی و نفی مطلقات وهمی یا نسبی است.
دکتر عبدالرحیم گواهی، رئیس مرکز پژوهش ادیان جهان یکی دیگر از سخنرانان این اجلاس بود که گفت: آنچه مرا به عنوان یک مدرس ادیان بسیار آزار می دهد این است که ادیان ابراهیمی به حسب سنت، دین بعد از خود را تصدیق نکردند. در صورتی که ما در اسلام به پیامبران پیش از حضرت محمد(ص) ایمان داریم و در واقع لازمه ایمان اسلامی، اعتقاد به پیامبری حضرت موسی و عیسی علیهم السلام است.
وی با اشاره به تلاش غرب برای گسترش اسلام هراسی و همچنین ایران هراسی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تصریح کرد: آنچه غیرمنطقی و دور از انصاف است، انتساب رحمت به مسیحیت و انتساب غلظت و شدت به اسلام از سوی برخی از رهبران مسیحی است.
وی با قرائت بخشهایی از انجیل که بر خشونت تأکید دارد یادآور شد: هرگز من به عنوان یک دین شناس با خواندن این بخش از انجیل نمی گویم که انجیل و مسیحیت خشونت را ترویج می کند چرا که می دانم این بیانات به خشونت مسیح(ع) در برابر دشمنان خدا اشاره دارد.
اسقف جاثلیق پاتریاک آرام کشیشیان رهبر ارامنه حوزه سیلیسی هم در این نشست با ابراز خرسندی از حضورش در این نشست از آیت‌الله تسخیری به عنوان پدر گفتگوی بین ادیان یاد کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران از طریق سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نقش و اهمیت ویژه‌ای را برای گفتگوی بین ادیان، تمدن‌ها و فرهنگ ها قائل است.
دکتر محمدباقر خرمشاد رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز طی این نشست از برگزاری بیش از 15 دوره گفتگوی بین دینی از سوی این سازمان در داخل و خارج از کشور در طول سال گذشته تا کنون خبر دا و با تبیین پیوند وثیق دین و اخلاق از دو منظر درون دینی و برون دینی، گفت: ترویج ارزشهای اخلاقی در جامعه در نگاه درون دینی اسلام و مسیحیت بدون دین امکان پذیر نیست.
برگزاری مراسم بزرگداشت آیت الله بهجت
مراسم سومین سالگرد ارتحال ملکوتی حضرت آیت الله العظمی محمدتقی بهجت دوشنبه 25 اردیبهشت با حضور خانواده ایشان، مهندس چمران رئیس شورای شهر تهران و خوراکیان معاون سازمان فرهنگی هنری شهر تهران، حجت الاسلام ابوترابیان و جمعی از طلاب و استادان حوزه علمیه و مقامات کشوری در تالار بزرگ وزارت کشور برگزار شد.
در این مراسم حجت الاسلام روحی از شاگردان آیت الله بهجت به تشریح ابعاد شخصیت عرفانی و علمی استاد خویش پرداخت و گفت: ایشان با کهولتشان هر روز به زیارت حضرت معصومه (س) میشتافتند و روزی 2 ساعت، یک ساعت نشسته و یک ساعت ایستاده به زیارت آن حضرت مشغول میشدند. در روضهها و نماز جماعت هم بدین گونه حضور فعال داشتند. در مجالس روضه روی صندلی نمینشست تا از بقیه بلندتر جلوه نکند. اکثر ما به خاطر ترس از خدا و نرفتن به جهنم عبادت میکنیم، ولی این چیزها برای آیت الله بهجت تنزل بود و ایشان به خاطر عشق و لذت بردن به عبادت مشغول میشد.
وی افزود: ایشان دو توصیه به مردم داشتند یکی خواندن نماز اول وقت و دیگری ترک معصیت. توصیه ایشان به مسئولین نظام هم حفظ وحدت بود و ایشان میفرمود ای کاش همه علما یک جا جمع میشدند و خداوند به آنها عنایت میکرد که اختلافاتشان را کنار بگذارند و اگر نشد، چند بار این اجماع را برقرار میکردند.
در این مراسم پس از قرائت اشعاری در شأن آیت الله بهجت توسط علی معلم دامغانی رئیس فرهنگستان هنر، حجت الاسلام علی بهجت پسر بزرگ آیت الله بهجت طی سخنانی گفت: چدرم هیچگاه خود را مالک چیزی نمیدانست و نمیگفت خانه من، علم من و... ما درجه دکترا میگیریم برای اینکه پایگاه اجتماعی و یا مقاممان بالا رود و مدام به فکر ارزشهای دنیایی هستیم ولی ایشان علم و عمل و تزکیه هر سه را با هم داشت. هرچند که ایشان توصیه میکرد زندگی دنیویتان را بکنید اما هدفتان مع الله باشد.
آیت‌الله بهجت فانی فی الله و باقی بالله
به مناسبت سالروز میلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا (س) همایش شرح و بررسی خطبه فدکیه و بزرگداشت یاد و خاطره آیت‌الله العظمی بهجت نیز به همت مرکز مطالعات فرهنگ و اندیشه دینی و همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تربیت مدرس دوشنبه در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
حجت الاسلام فلاح رفیع، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تربیت مدرس گفت: خطبه فدکیه یک دوره اسلام شناسی با عنایت به مبانی اسلام است. جزئیات طرح نمی شود ولی مبانی با بیاناتی معجزه وار مورد توجه قرار گرفت. شناختن مبانی و عدم شناخت مبانی و عمل نکردن به آنها مشکل ماست. در سند خطبه فدکیه اصلا تردیدی نیست و ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه، خطبه را مستند و مورد توجه فریقین می داند.
وی تصریح کرد: در این خطبه خداشناسی، پیامبرشناسی، امام شناسی، معادشناسی و در یک کلام پایه های ایمان را بیان می کند. فلسفه اخلاق، نیکی به والدین، اخلاص، صبر و ... نیز از دیگر مباحث این خطبه است. حضرت مهم ترین عامل انحراف را پشت کردن به قرآن معرفی می کند.
وی با بیان اینکه لازم است پایان نامه ها و طرح های تحقیقاتی در موضوعات مختلف این خطبه را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند، به ذکر خاطره ای از آیت الله بهجت پرداخت و گفت: در طول 25 سالی که با آیت الله بهجت در ارتباط بودم و رفت و آمد داشتم، حتی به تعداد انگشتان یک دست هم از خود تعریف نمی کردند و می گفتند: من در طول عمر خودم هیچ کاری را برای خودم انجام ندادم.
ترجمه ما از سکولاریسم اشتباه است
در روز سه شنبه 26 اردیبهشت نیز همایش فلسفه ارتباطات و چالش‌های ارتباط‌پژوهی در جهان معاصر در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد و در این مراسم حجت الاسلام دکتر حمید پارسانیا عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با طرح این پرسش که چرا حوزه ارتباطات گسترده شده، اظهار داشت: مفهوم عقلانیت ارتباطی در کنار مفاهیم دیگر مانند عقلانیت ذاتی(جوهری)، ابزاری، عرفی، قدسی و ... به کار برده می شود و در تئوری ها نسبتهایی بین این عقلانیت ها مطرح می شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) اظهار کرد: فلسفه از نیمه دوم قرن بیستم به معرفت عقلی تجریدی غیرتجربی، اطلاق و معنای جدید علم موجب شد، تا آگاهیهای علمی پیشینی که از روشهای غیر تجربی نیز استفاده میکردند و با رویکردهای ارزشی، انتقادی و هنجاری قرین میشدند به عنوان معرفتی غیرعلمی، تحت عنوان فلسفه اجتماعی معرفی شوند و دانش علمی جدید با روش تجربی و آزمونپذیر با عنوان فیزیک اجتماعی و از آن پس جامعهشناسی شکل گیرد.
دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی چهره ماندگار فلسفه و استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه تهران، نیز در این همایش به ارائه سخن پرداخت و گفت: ما ارتباط را خوب می فهمیم و همواره در ارتباط با سایر موجودات هستیم اما فهمیدن ربط دشوار است. موضوع بحث ارتباطات و فلسفه ارتباطات است. شاید مسأله ای در عالم هستی به عمق و عظمت مسأله ارتباطات وجود نداشته باشد.
وی با بیان اینکه ارتباط، رابطه و ربط در دنیای امروز خوشبختانه یا متأسفانه بحث ماهوی کم است، یا اصلا نیست، اظهار داشت: علمای جدید موضوعات را مرتب تقسیم بندی می کنند؛ ارتباطات اجتماعی، ارتباطات فرهنگی، ارتباطات سیاسی و ... . این تقسیم بندی اگرچه مفید است اما هرچه تقسیم بندی کنیم، باید معنای دقیق کلمات را متوجه شویم. ارتباط با ربط چه فرقی دارد؟ ارتباط از ربط است یا ربط از ارتباط؟، اول ربط است و بعد ارتباط به وجود می آید یا اول ارتباط است و بعد ربط به وجود می آید؟
دینانی در ادامه سخنانش با بیان اینکه شبیه این سؤال را می توان در مورد اضافه بیان کرد. مضاف از اضافه است یا اضافه از مضاف است؟ تصریح کرد: مسلما اضافه از مضاف به وجود می آید. اگر این اعتقاد را داشته باشید در ربط و ارتباط هم باید همین را بگوئید. ربط از ارتباط است یا ارتباط از ربط است؟، ما ارتباط را خوب می فهمیم و همواره در ارتباط با سایر موجودات هستیم اما فهمیدن ربط دشوار است!، ربط چیست و کجاست؟
فلسفه را نمی توان با ترجمه جا انداخت
در عصر سه شنبه 26 اردیبهشت نیز نشست نقد و بررسی و معرفی سه کتاب «آشنایی با فلسفه علم» و «آشنایی با فلسفه ذهن» به کوشش دکتر امیراحسان کرباسی زاده و دکتر حسین شیخ رضایی و کتاب «آشنایی با معرفت شناسی» به قلم دکتر محسن زمانی در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.
این سه کتاب از مجموعه آشنایی با فلسفه تحلیلی به سردبیری ضیاء موحد است که از سوی انتشارات هرمس منتشر شده است. این آثاربه عنوان خودآموز و درسنامه فلسفه تحلیلی برای علاقه مندان به فلسفه غیراز دانشجویان فلسفه و برای دانشجویان دوره کارشناسی فلسفه بسیار مفید هستند.
در ابتدای این نشست دکتر ضیاء موحد سردبیر این مجموعه گفت: اشتیاق به آموختن و آموزاندن در سراسر ایران و حتی در ایرانیان مهاجر در کشورهای اروپایی در جهان مشاهده می‌شود. یکی از مشخصات ایرانیها چه قبل از اسلام وچه بعد از آن تحصیل علم و معرفت و جستجوی دانش بوده است. همین اشتیاق باعث شد که کتابهای ارزشمندی تولید کنند.
عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران اذعان کرد: با ترجمه نمیشود فلسفه را در کشور جا انداخت باید اصطلاح بسازیم و معادل طبیعی جعل کنیم. این وضعیت را در فلسفه اسلامی با آن پشتوانه قوی داریم در اثر کارکردن زبان عربی و فکر کردن با آن باعث شد زبان خاص آن را داشته باشیم.
نخستین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی
31 اردیبهشت ماه نخستین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی با حضور رئیس قوه قضاییه با مشارکت 37 مرکز علمی، تحقیقی، فرهنگی و همکاری اساتید حوزه و دانشگاه در عرصه علوم انسانی در مرکز همایشهای صداو سیما آغاز شد. مرکز پژوهش های فرهنگی و اجتماعی صدرا با برگزاری 6 کمیسیون تخصصی از جمله کمیسیونهای فلسفه و روش شناسی علوم انسانی اسلامی، نقد علوم انسانی متداول، نظریه های ممتاز در علوم انسانی اسلامی، کاربردی سازی علوم انسانی اسلامی، رویکردهای رایج به علوم انسانی در جهان اسلام و کمیسیون طبقه بندی علوم انسانی اسلامی متولی این کنگره بود.
خبرگزاری مهر