افطاری دادن در دین اسلام بسیار توصیه شده و کاری بسیار پسندیده است، همانطور که حج بر هر مسلمانی واجب است، ولی به شرط اینکه انسان عاقل و بالغ و نیز مستطیع باشد؛ یعنی از توانایی بدنی و مالی رفتن و بازگشتن برخوردار باشد. او باید بتواند مخارج نزدیکان مانند زن و فرزند و پدر و مادر را که پرداخت خرجی آنان بر او واجب است، فراهم کند. در افطاری دادن هم باید مسائلی رعایت شود، طرح افطاری فرهنگیان در کشور در حالی برگزار می‌شود که از حدود 2سال پیش به مدارس دولتی عادی سرانه‌ای پرداخت نشده است و مدیران و اولیای مدارس برای گذران امور دست به دامان مردم شده‌اند تا با سیلی صورت مدارس را سرخ نگه دارند.
مسئولان آموزش و پرورش علت این امر را کمبود بودجه اعلام می‌کنند، حال آنکه اگر تعداد فرهنگیان شاغل را 800هزار نفر درنظر بگیریم و میانگین خانواده‌های آنان را 3نفر منظور کنیم، 2میلیون و 400هزار نفر می‌شود. حال اگر متوسط هزینه هر افطاری نیز 10هزار تومان باشد هزینه‌ای بالغ بر میلیاردها تومان می‌شود که می‌توان این مبلغ را به‌عنوان بخشی از سرانه مدارس دولتی عادی پرداخت یا بخشی از مشکلات این نوع مدارس را که چشم به‌راه سرانه هستند جبران کرد. البته این مبلغ تنها براساس هزینه افطاری برای فرهنگیان شاغل است که باید هزینه فرهنگیان بازنشسته و خانواده‌های آنان را نیز به آن افزود.
در شرایطی که طی ماه‌های اخیر طرح‌ها و برنامه‌های مختلفی با رویکرد تحول بنیادین و اصلاح زیرساخت‌های نظام تعلیم و تربیت کشور از سوی وزارت آموزش و پرورش اجرا شده یا می‌شود اما برگزاری اجلاس پر هزینه رؤسای مناطق آموزش و پرورش، البته با احتساب هدایا و اجرای طرح افطاری به نوعی پرسش‌ها و انتقاداتی را متوجه مدیران ارشد این وزارتخانه کرده است.
هدف طرح ضیافت نور
طرح ضیافت نور از سال 89با دستور مستقیم وزیر آموزش و پرورش دولت دهم کلید خورد تا به زعم خود موجب ارتقای‌شان و جایگاه فرهنگیان شود. حاجی‌بابایی در اجلاس رؤسای مناطق آموزش و پرورش سراسر کشور در سال 89از آنها خواست تا یک مجلس افطاری برای همه فرهنگیان به همراه خانواده‌هایشان در منطقه خود برگزار کنند.
اعتبار آن از کجا تأمین شد؟
در سال 89برخی نمایندگان مجلس با انتقاد از این کار اعلام کردند اگر افطاری از بیت‌المال باشد، قطعاً شبهه شرعی دارد و افزون بر آن، اینگونه توجه به معلمان در مقوله تکریم معلمان و توجه به منزلت آنان تعریف نمی‌شود و اگر به‌دنبال تقویت سنت‌های حسنه و شعائر دینی هستیم، این راه مطلوبی نیست که هزینه‌های کلانی صرف شود و دستاورد پایداری نداشته باشد.مبالغ هزینه شده طی یک‌ماه اخیر با توجه به کمبود بودجه در آموزش و پرورش، رقم قابل‌توجه و در نوع خودش قابل تأمل است و این پرسش مطرح می‌شود که آیا می‌توان از سرانه دانش‌آموزی به فرهنگیان افطاری داد، یقینا بسیاری از فرهنگیان راضی نیستند که به جای پرداخت سرانه مدارس دولتی عادی که فرزندان اقشار کم‌درآمد در آنها تحصیل می‌کنند، به آنها افطاری داده شود.
فرهنگیان بیش از هر مسئولی از مشکلات مدارس دولتی عادی مطلع هستند. اولویت در آموزش و پرورش کدام است؟ پرداخت سرانه مدارس، برگزاری اجلاس رؤسای مناطق آموزش پرورش کشور که احتمال تغییر آنها در دولت بعدی وجوددارد، یا افطاری دادن به فرهنگیان؟ اجرای چنین برنامه‌هایی موجب برخی شائبه‌ها شده است.
وزیر آموزش و پرورش سال 89در واکنش به انتقادها به هزینه برگزاری افطاری‌ها به فارس گفت: این مجالس که برای معلمان و خانواده‌هایشان به‌طور سراسری برگزار شده است، از محل منابع رفاهی خودشان انجام می‌پذیرد و هیچگونه ارتباطی با وزارتخانه ندارد.
به گفته حاجی‌بابایی این محافل مقدمه مجالس دور هم جمع شدن بیش از پیش معلمان و ارتباط آنها با مسئولان آموزش و پرورش است و اینکه زمینه‌ای باشد برای علاقه‌مندی به‌کار خود و اینکه فرهنگیان بدانند مورد توجه مسئولان هستند.
نظر رؤسای مناطق آموزش و پرورش
امسال با توجه به کمبود بودجه شدید در آموزش و پرورش پیش‌بینی این بود که کمتر همایش و گردهمایی برگزار و در هزینه‌ها صرف‌جویی شود، اما در عمل چنین نشد. جالب اینکه برخی رؤسای مناطق آموزش و پرورش هدف از اجرای طرح ضیافت نور را نمی‌دانند. برای مثال، رئیس آموزش و پرورش جوکار استان همدان در جلسه تکریم فرهنگیان در ضیافت افطاری سال92گفت: طرح ضیافت نور در راستای پروژه‌های بنیادین آموزش و پرورش و تکریم مقام معلم بنا به دستور مقام عالی وزارت برگزار می‌شود.
مدیر آموزش و پرورش فاروج استان خراسان شمالی نیز اظهار کرد: این طرح با پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و تأکید ایشان در سراسر کشور برگزار می‌شود. مدیر آموزش و پرورش شهرستان کاشمر هم گفت:طرح ضیافت افطاری فرهنگیان با عنوان طرح ضیافت نور که با پیشنهاد و تأکید شخص وزیر محترم آموزش و پرورش همراه بوده، امسال نیز در شهرستان کاشمر همزمان با سراسر کشور اجرا خواهد شد.
خرج از کیسه دانش‌آموزان
پیش از این وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به پرسش همشهری درباره اینکه چه برنامه‌ای برای سرانه مدارس دارید؟ در اردیبهشت90 گفته بود: «باید به سمتی حرکت کنیم که وقتی بودجه‌ای مانند سرانه پرورشی یا ورزشی به مدارس اختصاص می‌یابد مستقیما به‌حساب مدارس واریز شود.
اگر همه کارها براساس مدرسه تعریف شود، اعتبار مدارس افزایش می‌یابد و در واقع مدرسه‌محوری مدنظر ماست، همه‌‌چیز باید در مدرسه تعریف شود و نباید بودجه مدارس در وزارتخانه هزینه شود. اکنون ما در وزارتخانه به جای مدرسه همایش و اردو برگزار می‌کنیم و همه پول‌ها را در سطح وزارتخانه و اداره کل تعریف و هزینه می‌کنیم و مدارس تنها از راه دور نظاره‌گر ما هستند.» آیا افطاری دستوری درحالی‌که مدارس دولتی به لحاظ مالی دچار بحران هستند و هزینه کردن بابت آن امری پسسندیده است؟