البته یکی از مهم‌ترین موضوعات نشست خبری مربوط به کاهش آلودگی هوا بود اما دکتر ابتکار پیش از پرسش و پاسخ، از اعلام فراخوان به کارشناسان و فعالان محیط‌زیست برای ارائه گزارشی از معضلات زیست‌محیطی برای رصد کردن اوضاع محیط‌زیست کشور خبر داد و افزود:اطلاعات مربوط به این فراخوان در پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان محیط‌زیست منتشر شده است.
به گزارش همشهری، معافیت محیط‌زیست از پرداخت هزینه دادرسی در محاکم قضایی، خبر دیگری بود که رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست در جمع خبرنگاران اعلام کرد و گفت: براساس مصوبه‌ای که در کمیسیون لوایح دولت به تصویب رسید از این پس سازمان محیط‌زیست در محاکم قضایی از پرداخت هرگونه هزینه‌ای معاف است. تا پیش ازاین در مواردی که سازمان ناگزیر به طرح دعاوی علیه متجاوزان به محیط‌زیست و حیات وحش بود باید هزینه سنگین دادرسی را پرداخت می‌کرد اما با تصویب این مصوبه نه‌تنها سازمان از هزینه دادرسی معاف است که نهادهای مدنی و فعالان محیط‌زیست به شرط آنکه صرفا به‌خاطر حفظ محیط‌زیست طرف دعوی واقع شوند از پرداخت هزینه دادرسی معاف خواهند بود.
احیا و پیگیری طرح جامع کاهش آلودگی هوا
ابتکار در ادامه با تأکید براینکه حل معضل آلودگی هوا و ریزگردها از اولویت‌های مهم سازمان محیط‌زیست است، از برگزاری نخستین جلسه کارگروه کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوای تهران در آینده نزدیک خبر داد و تصریح کرد: احیای طرح جامع کاهش آلودگی هوا در تهران و 7کلانشهر آلوده دیگر در دستور کار قرار گرفته و 2جلسه هم با رویکرد احیای طرح جامع کاهش آلودگی هوا در البرز و اراک برگزار شده است. به گفته وی، بخشی از آلودگی هوا ناشی از تردد خودروها و بخشی ناشی از ریزگردهایی است که منشأ آن عراق و تالاب‌های مرزی و تالاب‌های داخلی است که خشک شده‌اند. برای نمونه در اراک به‌دلیل رعایت نکردن حقابه تالاب میقان، این تالاب تبدیل به کانون ریزگردهای محلی شده که سلامت شهروندان اراکی را تهدید می‌کند. به این موارد باید برداشت بی‌رویه و نادرست از معادن را اضافه کرد البته سازمان محیط‌زیست تلاش می‌کند رویکرد توسعه صحیح منطبق با معیارهای زیست‌محیطی در معادن اجرایی شود و متولیان معدن ملزم به جبران خساراتی باشند که به سرزمین وارد می‌کنند.
وی ارتقای استانداردهای سوخت، فعال شدن صندوق ملی محیط‌زیست با هدف تأمین اعتباربرای خودروهای فرسوده و فراهم کردن زمینه برای خروج مینی بوس‌های فرسوده در تهران را از اقداماتی عنوان کرد که برای کاهش آلودگی هوا در دستور کار قرار گرفته است. ابتکار درباره کمبود اعتبارات سازمان محیط‌زیست خاطرنشان کرد: مکاتباتی درخصوص تأمین و تخصیص اعتبارات مورد نیاز صورت گرفته که از این طریق اعتبارات برخی طرح‌ها تأمین شده است. تخصیص اعتبار را هم با جدیت دنبال می‌کنیم اما آنچه مسلم است اینکه دولت در تأمین و تخصیص اعتبار مشکل دارد. با وجود این، در مورد دیه محیط‌بانان درخواست اعتبار کرده‌ایم که انتظار می‌رود مساعدت شود. با این همه، امید سازمان به فعال شدن صندوق ملی محیط‌زیست و جذب منابع برای این صندوق به‌منظور تأمین اعتبارات مورد نیاز است.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اینکه ضوابط و استانداردهای مربوط به فرستنده‌های امواج در دست تدوین است، از ضابطه مند شدن فرستندگان امواج خبر داد و افزود: تمام آنتن‌ها با هرکاربری که امواج می‌فرستند ملزم به رعایت ضوابط و استانداردها هستند واگر ضوابط را رعایت کنند فعالیت آنها از نظر سازمان محیط‌زیست بلامانع خواهد بود. اما فرستنده‌هایی که فراتر از قانون فعالیت می‌کنند از هر جنسی که باشند باید ضوابط را رعایت کنند، در غیر این صورت با مقررات پشتیبان، جنبه نظارتی آن را پیگیری خواهیم کرد. وی با اشاره به عزم سازمان مبنی بر بازنگری در کلیه مصوبات و آیین‌نامه‌ها تأکید کرد: با حضور معاونان سازمان و مشاوران مجرب حقوقی تمام مصوبات مربوط به واگذاری، سفرهای استانی و دخل وتصرف در مناطق حفاظت شده بازنگری و درصورت مغایر بودن با اهداف محیط‌زیست لغو می‌شود. به گفته وی، عبور جاده درپارک ملی گلستان که در دولت هشتم بنا به پیشنهاد سازمان محیط‌زیست قرار بود از شمال پارک عبور کند و جاده کنونی کاربری گردشگری داشته باشد نیز در دستور کار قرار دارد.
درخواست برای حفظ باقیمانده حیات وحش
ابتکار در بخشی از سخنان خود نسبت به شکار بی‌رویه هشدار داد وگفت:طی سال‌های اخیر، آسیب‌های جدی به حیات وحش وارد شده از این رو، از جوامع محلی، شوراهای شهر و روستا و دوستداران طبیعت تقاضا می‌شود با توجه به شرایط نگران‌کننده حیات وحش کشور مانع شکار شوند زیرا بسیاری از گونه‌های حیات وحش به‌دلیل شکار بی‌رویه حتی فرصت زادآوری و احیا ندارند. همچنین یکی از نکات برجسته سخنان رئیس سازمان محیط‌زیست، موضعگیری شفاف وی در برابر دستگاه‌های اجرایی، متولیان طرح‌های عمرانی و نهادها و سازمان‌هایی بود که در قبال تخریب‌های طبیعت پاسخگو نیستند. وی تصریح کرد: محور اصلی برنامه‌های سازمان محیط‌زیست حکمروایی در عرصه محیط‌زیست است. در حال حاضر، دستگاه‌های قدرتمند، دولت و نهادهایی که از اختیارات بالا برخوردارند بدون تعامل با محیط‌زیست در اجرای طرح‌ها باعث تخریب طبیعت می‌شوند. این دستگاه‌ها باید بدانند که محیط‌زیست صرفا یک بخش یا یک سازمان نیست. سازمان حفاظت محیط‌زیست در سطح برنامه‌ریزی ورود می‌کند، کار این سازمان سیاستگذاری و نظارت است و تحت هیچ شرایطی برای حفاظت محیط‌زیست از وظایف خود عدول نمی‌کند.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست اقتصاد سبز را یکی از راهکارهای حفظ محیط‌زیست عنوان کرد و گفت: اقتصاد باید به این نقطه برسد که هزینه‌های محیط‌زیست را لحاظ کند اما با روند موجود جنگل‌ها، مراتع، کوه‌ها و تمامی جاذبه‌های گردشگری که متعلق به آینده است در حال نابودی است، اینها مسائلی است که تاکنون با شفافیت به آن پرداخته نشده است. باید با تغییر در تولید، الگوی کشت وسیاست‌های اقتصادی به این نقطه و رویکرد برسیم که چه کالایی وارد و چه محصولی تولید کنیم. باید با دیدگاهی نوین و با رویکرد اقتصاد سبز به‌خودکفایی نگاه کنیم. این نگاه و این رویکرد در راستای حفاظت محیط‌زیست است.
ابتکار تصریح کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست دستگاهی است که بنا به وظیفه‌ای که دارد باید با برنامه‌ریزی و سیاستگذاری مانع تخریب‌های ناشی از توسعه نادرست در کشور شود؛ تخریب‌هایی که هم به محیط‌زیست آسیب می‌رساند و هم به بخش توسعه. اما دستیابی به این هدف در گرو همکاری فراملی است و ضروری است قوه قضاییه و مقننه، رسانه‌ها، شوراهای شهر و روستا، مجمع تشخیص مصلحت نظام وسایر سازمان‌ها ونهاد‌ها به این مسئله ورود کنند. بدیهی است که اگر ما نتوانیم روندهای کنونی را تغییر بدهیم امیدی به حفظ محیط‌زیست نخواهیم داشت. خوشبختانه دولت بر حفاظت از منابع پایه و محیط‌زیست تأکید کرده و این نقطه آغاز خوبی است که باید رسانه‌ها به‌عنوان یک مطالبه جدی آن را دائما از وزرای متولی توسعه پیگیری کنند. وی با تأکید براینکه به‌زودی شاخص‌هایی برای ارزیابی عملکرد مدیران محیط‌زیست اعلام می‌کند تا رسانه‌ها براساس این شاخص‌ها علاوه بر ارزیابی عملکرد مسئولان محیط‌زیست، مطالبات زیست‌محیطی را پیگیری کنند، گفت: در سال‌های82 و83 گزارش مرتبط با وضعیت محیط‌زیست ارائه شد اما از سال83 تا امروز گزارشی از وضعیت محیط‌زیست ارائه نشده است که به‌زودی این گزارش را تهیه و ارائه می‌کنیم تا براساس آن پاسخگوی مردم باشیم.
واکنش به مشکلات محیط زیستی ارومیه و ماهشهر
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره احیای دریاچه ارومیه به 18راهکار مصوب اشاره کرد و گفت: با تشکیل کارگروه نجات دریاچه ارومیه 18برنامه با اولویت تصویب شد و در دستور کارقرار گرفت که در حال عملیاتی شدن است. لایروبی انهار و رودخانه‌های منتهی به دریاچه، بازنگری در الگوی کشت و آبیاری و تأمین حقابه ازجمله این راهکارهاست. ابتکار درباره آلودگی‌های ناشی از پساب‌های پتروشیمی در ماهشهرهم خاطرنشان کرد: متأسفانه طی 8سال گذشته استانداردهای مربوط به کنترل پساب‌ها ارتقا داده نشد که در حال حاضر ارتقای این استانداردها دردستور کار قرار دارد و براساس آن، حدود خروج مجاز آلاینده از صنایع ازجمله پتروشیمی تا 3ماه دیگر مشخص می‌شود.