پدر سالهاست که ناچار است تمام هزینههای سنگین درمان روانپزشکی پسرش را بپردازد، سالهاست که با نسخههای متفاوت راهی داروخانهها میشود و هر بار کارمند داروخانه برایش توضیح میدهد که از این 5 قلم دارویی که توی دفترچه پسرش نوشتهاند مثلا 2یا 3قلم را بیمه تعهد نکرده و باید به قیمت آزاد داروها را بخرد. حالا پیرمرد در هفتاد و چند سالگی به پسر بیمارش فکر میکند؛ پسری که بنا بود عصای دستش باشد اما دست روزگار بر زمین کوبیدش. صدای دکتر نگاه پیرمرد را از صورت پسر میگیرد. دکتر متوجه میشود که پدر آشفته است تلاش میکند با کلماتی او را آرام کند، اگر چه آرامش سالهاست که از ذهن پدر رخت بر بسته و به دوردست رفته است. پیرمرد دفترچه درمانی را از دکتر میگیرد و با دست دیگر دست پسر بیمارش را میگیرد تا از روی صندلی بلندش کند، پدر و پسر خمیده قد از اتاق دکتر میروند بیرون.
دفترچه در دست پیرمرد مانده است، سعی میکند خط دکتر را بخواند و حدس بزند که قیمت داروها چقدر است. کارمند داروخانه او را میشناسد؛ به هر حال مشتری همیشگی است. پیرمرد دفترچه را میدهد به کارمند و نگاهش دو دو میزند روی ماشین حسابی که دکمههایش زیر دست کارمند داروخانه کوبیده میشود. دست در جیب میکند تا مطمئن شود که همه پولهایش را آورده. پولها را میدهد و داروها را میگیرد، از بغض دلش میخواهد دفترچه بیمه را جلوی چشم نسخهپیچ پاره کند و به زمین بریزد، این کار را هم نمیکند، یک چیزی زیر لب میگوید و تمام.
قصه این مرد، قصه هزاران پدر و مادری است که با یک مستمری ناچیز باید هزینههای زندگی و هزینه داروهای روانپزشکی را بپردازند.براساس آماری که دکتر احمد جلیلی، رئیس انجمن علمی روانپزشکان اعلام کرده است، ۲۵درصد بزرگسالان در ایران از بیماری روانی در رنج هستند. او تأکید دارد که چون بسیاری از بیماریهای جسمی ریشه روانی دارد، سازمانهای بیمه باید بیشتر به ارائه خدمات روانپزشکی توجه کنند. پیش از او دکتر رضا میرسپاسی، گفته بود که اختلالات روانی در ایران رتبه بالایی از بار بیماریها را در بر دارد. او از حدود ۲۰ تا ۲۳ درصد افراد بزرگسال (۱۵ تا ۶۴ سال) مبتلا به بیماری روانی یاد کرده بود.
داروهایی که تحت پوشش بیمه نیستند و هر ورق 10 تاییشان هزارها تومان قیمت دارد. در شرایطی که یک ورق قرص پرگابالین 150میلیگرمی 6هزار تومان قیمت دارد و یک ورق 10 تایی آسنترا 13 هزار تومان، برای یک بیمار که در شبانهروز بهطور متوسط 3تا 5قرص میخورد، هزینه ماهانه دارو(با احتساب 30قرص) بیش از 100 هزار تومان خواهد شد و این در شرایطی است که همه داروهایی که تجویز میشود ایرانی و ساخت داخل کشور باشد وگرنه اگر کسی سروکارش به داروهای خارجی بیفتد هزینههایش اقلا 3تا 4برابر خواهد شد. با اینهمه هنوز مسئولان برای بیمه کردن این داروها اقدام عملی انجام ندادهاند؛ اگر چه بارها از آن سخن گفتهاند.
پیچ و خمهای رفع یک مصیبت
برای اینکه یک نوع دارو یا خدمت درمانی در فهرست بیمه جای بگیرد، درگام نخست میبایست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بهعنوان متولی برنامهریزی سلامت و درمان در اینباره نظر بدهد. کارشناسان این وزارتخانه میبایست لزوم بیمهکردن یک دارو یا خدمت درمانی را درک کرده و پس از بحث و بررسی به نتیجهگیری برسند که بالاخره این خدمت درمانی میبایست مشمول بیمه باشد یا خیر؟ اگر نظر کارشناسان مثبت باشد آنگاه این پیشنهاد میتواند به مراحل بالاتر راه پیدا کند و برای تصویب و تأیید نهایی شانس داشته باشد.
کارشناسان مشغول کارند
احمد حاجبی، مدیرکل سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت، خبر داده که کارشناسان این وزارتخانه در حال بررسی خدمات روانشناختی هستند. او به فارس گفته که طرح پوشش بیمهای خدمات روانشناختی را شروع کردهایم و تعدادی از همکاران روانشناس نیز در حال همکاری با ما هستند. برای اینکه خدمتی زیر پوشش بیمهای قرار گیرد باید ابتدا استانداردهایش مشخص شود. اکنون در مرحله تعریف و طراحی استانداردهای خدمات روانشناختی هستیم. قدم بعدی تعرفهگذاری براساس استانداردهاست.
حاجبی زمانی برای پایان این بررسیها اعلام نکرده و توضیح نداده که این بررسیها ممکن است چقدر به طول بینجامد، بنابراین زمان انتظار برای به پایان رسیدن این بررسی در حال حاضر نامحدود است.
مجلس آماده همکاری است
یک نماینده مجلس از آمادگی برای پوشش بیمهای خدمات روانشناختی خبر داده و گفته که ما در مجلس درخصوص قانونیشدن این کار تلاش خواهیم کرد.عبدالرحمن رستمیان، نایبرئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با اعلام این نظر توضیح داد: تمام پیشنهادها در مورد پوشش بیمهای خدمات سلامت به شورایعالی بیمه و سلامت میرود و آنجا تعیین میشود که به کدام مورد بیمه تعلق میگیرد، منتها ما در مجلس حمایت خود را درخصوص قانونیشدن و بودجه دریغ نمیکنیم. هر گروهی که بتواند در زمینه سلامت روان مؤثر باشد، میتواند پیشنهاد این طرح را به مجلس دهد. اگر لایحهای در زمینه بهبود سلامت روان مردم وجود داشته باشد، تا حد توان کمک میکنیم.