این در حالی است که برای تأمین امنیت مقامهای دیپلماتیک و برگزاری کنفرانسی اقتصادی قرار است ابوجا، پایتخت نیجریه با نگرانی از حملات شبهنظامیان افراطی یک هفته به حال تعطیل درآید. شبهنظامیان بوکوحرام 3هفته قبل دختران دانشآموز را به جرم تحصیل از یک مدرسه شبانهروزی در ایالت بورنو، در شمال شرقی نیجریه ربودند اما هنوز هیچ ردی از آنها پیدا نشده و خانوادههای آنها در نگرانی بهسرمیبرند.
گودلاک جاناتان، رئیسجمهور نیجریه که حالا بهخاطر ناتوانی در مقابله با بوکوحرام تحت فشار شدید قرار گرفته با درخواست برای کمکهای بینالمللی به مردم این کشور وعده داده که این دخترها را نجات میدهد. او در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که از کشورهای مختلفی ازجمله آمریکا، انگلیس، فرانسه و چین برای حل مشکلات امنیتی این کشور درخواست کمک کرده است. رئیسجمهور نیجریه در واکنش به تظاهرات مردم در اعتراض به بیتفاوتی دولت، حتی کنایهای به هواپیمای گمشده مالزی زد و اعلام کرد که مفقودشدن این بچهها یک مسئله پر رمز و راز دیگر برای جهان نخواهد بود.
این در حالی است که گزارشها نشان میدهد که این دختر بچهها احتمالاً برای ازدواج اجباری فروخته شدهاند. شبکه تلویزیونی الجزیره گزارش داده که بوکوحرام با استفاده از این بچهها بهعنوان برده هر کدام از آنها را به قیمت ۱۲ دلار میفروشد و برخی از آنها به کشورهای دیگر آفریقایی مانند کامرون و چاد فرستاده شدهاند.
ناتوانی دولت نیجریه در مقابل گروهی که نامش در زبان هوسا بهمعنای حرام بودن آموزش غربی است در هفتههای گذشته باعث خشم مردم این کشور شده است. از زمانی که مردان مسلح با کاروانی از خودرو به یک مدرسه دخترانه در بورنو حمله کردند تاکنون هیچ ردی از این دانشآموزان پیدا نشده و این کشور علاوه بر این شاهد حملات دیگر شبهنظامیان افراطی بوده است. در هفتههای گذشته بیش از 100نفر در چند بمبگذاری در ابوجا، پایتخت نیجریه جان خود را ازدست دادهاند. این در حالی است که بهخاطر شرکت نخستوزیر چین و روسای جمهور کشورهای رواندا، سنگال و کنیا در کنفرانس اقتصادی آفریقا، نیروهای امنیتی نیجریه به حال آمادهباش درآمدهاند.
گروه «جماعت اهل سنت برای دعوت و جهاد» که به بوکوحرام مشهور است پیش از این بیشتر در مناطق شمالی نیجریه فعال بوده اما دامنه حملات آن به تازگی از نواحی شمالی به ابوجا، پایتخت هم گسترش پیدا کرده است. در یکی از مرگبارترین حملات شبهنظامیان افراطی این گروه حدود ۲۰روز قبل بیشتر از ۷۰ نفر بر اثر انفجار 2بمب در یک ایستگاه اتوبوس شلوغ در پایتخت کشته شدند.
مخالف تحصیل
آخرین تخمینها نشان میدهد که تنها در سالجاری میلادی 1500نفر در حملات بوکو حرام کشته شدهاند. این گروه افراطی که عمرش حدود یک دهه است خواستار تعطیلی تمامی مدارس نوین و اجرای قوانین شریعت آنطور که آنها میخواهند در ۳۶ ایالت نیجریه است. محمد یوسف که این گروه سلفی را بنیان گذاشته بهشدت با دمکراسی، آموزش و دانش مخالف بود. در سال ۲۰۰۹ با کشتهشدن یوسف پس از بازداشت توسط نیروهای امنیتی، ابوبکر شکوه، رهبری این گروه را بر عهده گرفت؛ گروهی که کارنامهای سیاه در کشتار افراد غیرنظامی با حمله به بانکها، رستورانها و هتلها دارد.
گزارشی که به تازگی توسط منابع اطلاعاتی منتشر شده نشان میدهد که با سرقت بانک، بوکو حرام طی سالهای گذشته بیش از ۷۰میلیون دلار درآمد برای حملات خود داشته است. بوکوحرام در شمال شرقی نیجریه، شمال کامرون و نیجر فعالیت میکند و علاوه بر این ارتباط و همکاری نزدیک با گروههای افراطگرای دیگر مانند الشباب دارد تا نگرانی از گسترش حملات تروریستی در آفریقا مانند طاعونی سیاه افزایش پیدا کند.
حلقه القاعده، الشباب و بوکوحرام
سومالی مرکز اصلی فعالیت الشباب بهحساب میآید اما این گروه مسئول حملات مختلفی در کنیا هم بوده است. روز یکشنبه هم انفجار 2اتوبوس در پایتخت این کشور باعث کشته شدن حداقل ۳ نفر و زخمی شدن دهها نفر دیگر شد. این انفجارها یکی دیگر از حملات تروریستی در کنیا پس از حمله بزرگ و جنجالی به مرکز خرید وستگیت بهحساب میآید. در این حمله الشباب که باعث ترس و دلهره فراوان در کنیا شد ۶۷ نفر کشته و ۱۷۵ نفر دیگر زخمی شدند. مسئلهای که مورد توجه سازمانهای امنیتی است همکاری نزدیک گروههای افراطی در آفریقا بهحساب میآید. به تازگی یک کارشناس امنیتی آمریکا اعلام کرده بود که «القاعده در شبه جزیره عرب» و الشباب بهصورت کامل از بوکوحرام برای انجام عملیاتهای مختلف و حملاتش حمایت میکنند؛ حمایتی که بدون شک یکطرفه نیست.
درواقع آمریکاییها به همراه ناتو با حمله به لیبی باعث شدند تا شبهنظامیان القاعده در آفریقا قدرت بیشتری پیدا کرده و به تسلیحات گسترده دست پیدا کنند. همین مسئله باعث شده تا پس از حمله به لیبی هر روز حملات گروههای افراطی در آفریقا نسبت به گذشته افزایش پیدا کند. الشباب بهخاطر اعزام نیروهای کنیا به سومالی حملات مختلفی را در این کشور هم انجام داده است.
گروه افراطگرای بوکوحرام بهخاطر حمایت آمریکا از ارتش نیجریه حملات خود را افزایش داده و این مسئله نشان داده که مداخله نظامی در قاره سیاه میتواند مشکلات در این منطقه را تنها پیچیدهتر کند. کاهش مداخله نظامی و اقتصادی در آفریقا و اجازه رشد و جهانیشدن اقتصادی کشورهای این قاره بدون کنترل از سوی قدرتهای بزرگ بهترین راهحل برای بهبود اوضاع در این منطقه شناخته میشود تا شاید ابرهای سیاه افراطگرایی و حملات تروریستی از آسمان آن کنار بروند.