هزاران نفر از آنان هم از کشور میگریزند بهگونهای که دیدهبان حقوقبشر اعلام کرده که این کشور آفریقایی بهزودی دیگر هیچ مسلمانی نخواهد داشت.اما ریشه این نسلکشی به کجا برمیگردد و چه انگیزهها و علل و عواملی در ورای این مسئله نهفته است؟ جمهوری آفریقای مرکزی در قلب آفریقا واقع شده و جزو کشورهایی است که به هیچ دریا یا اقیانوسی راه ندارد؛ از شمال به چاد، از شمال شرقی با سودان، از شرق با سودان جنوبی، از جنوب با کنگوی دمکراتیک و کنگو و از غرب با کامرون همسایه است.
آفریقای مرکزی تا سال 1959مستعمره فرانسه بود. نخستین رئیسجمهور آفریقای مرکزی پس از استقلال یک مسیحی بود و از آن زمان، مسیحیبودن رئیسجمهور بهصورت یک عرف درآمده بود. این امر تا سال 2013ادامه داشت؛ یعنی پایان دوره 10ساله ریاستجمهوری فرانسوا بوزیزیه.ریشه منازعات در آفریقای مرکزی به دوره حاکمیت بوزیزیه بازمیگردد.
در سال2012 با نقشآفرینی رئیسجمهور چاد در چانهزنی با بوزیزیه و 2کشور آمریکا و فرانسه، توافقنامهای میان مسلمانان و مسیحیان امضا شد که براساس آن دین اسلام به جایگاه حقیقی خود دست مییافت و زمینه برگزاری انتخاباتی در سال2016 فراهم میشد اما دولت به تعهدات خود وفادار نماند و در نهایت مسلمانان با تشکیل ائتلافی به نام سیلیکا(توافق) کوشیدند تا دولت بوزیزیه را سرنگون سازند. سرانجام مسلمانان توانستند بوزیزیه را برکنار کنند و برای نخستینبار در تاریخ کشور وارد بدنه قدرت شوند.
این امر، نگرانیهایی را میان فرانسویها رقم زد، زیرا افتادن آفریقای مرکزی بهرهمند از معادن فراوان الماس و طلا بهدست مسلمانان چندان برای فرانسویها خوشایند نبود. از این رو، ائتلاف مسیحیان افراطی طرفدار بوزیزیه یعنی آنتی بالاکا وارد عمل شد. نکته تأملانگیز در این بین، آن بود که بوزیزیه خود کشیش بود و در برانگیختن احساسات دینی علیه مسلمانان نقش مهمی ایفا کرد. میشل دیوتودیا رئیسجمهور مسلمان با رسیدن به قدرت ائتلاف سیلیکا را منحل کرد و برخی از آنان را وارد ساختار ارتش کرد تا نگرانی مسیحیان را از بین ببرد اما منازعات اندک اندک شدت بیشتری گرفت تا اینکه فرانسه وارد عمل شد. فرانسه با مجوزی از سازمان ملل 1600نظامی را روانه این کشور کرد.
انتظار میرفت فرانسه برای مهار بحران دیوتودیا را عزل کند اما به جای آن، 7هزار عضو سیلیکای مسلمان را خلع سلاح کرد و عملا در کنار آنتی بالاکا ایستاد و از این رو، در اواخر سال گذشته میلادی، روزانه دهها مسلمان بهدست مسیحیان افراطی کشته میشدند و صدها یا هزاران نفر از آنان از کشور میگریختند. درهرحال، تنها رئیسجمهور مسلمان کشور در ژانویه 2014 از سمت خود کناره گرفت و این بار یک زن مسیحی ریاستجمهوری را بهدست گرفت.
یکی از اصلیترین انگیزههای این منازعات دینی، وجود منابع غنی اورانیوم، طلا و الماس است و این منابع 80درصد اقتصاد کشور را شکل میدهند و نفوذ هر کدام از قدرتهای منطقهای و بینالمللی میتواند تأثیر فراوانی در استیلای این منابع داشته باشد. علاوه بر آن، کشورهای مسیحی همسایه آفریقای مرکزی هم با انگیزه حفظ کمربند مسیحی از غرب به شرق آفریقا، در گذر از آفریقای مرکزی، سعی دارند مسیحیت را همچنان در این حوزه غالب و در جایگاه بالاتر قرار دهند، آنهم در آفریقایی که بیش از 60درصد جمعیت کل آن را مسلمانان شکل میدهند.