اما الان ديگر برگزاري اين جشن از آن شكل قبلي خودش خارج شده و به يك جشن سالانه و عموما پر هزينه براي خانوادهها تبديل شده است. آنچه ذهن والدين امروزي را مشغول كرده، برگزار كردن يا نكردن اين جشن نيست بلكه نوع و كيفيت اين مراسم، دغدغه جدي آنها شده است. اغلب جشنهاي تولدي كه اين روزها براي بچهها برگزار ميشود، براي بچهها نيست بلكه نوعي خودنمايي و چشمو همچشمي به ديگران است. بيشتر اين جشنهاي پرهزينه و پر از تجملات افراطي، كودك محور نيست و در واقعيتش هيچ توجهي به كودك ندارد. اگر جشن تولد را براي كودك مان برگزار ميكنيم چرا شاديها و هيجانات كودكانه در آن جايي ندارد؟ چرا اين روزها تنها تفاوت جشن تولد كودكان با يك مراسم عروسي در مدل و متن روي كيك مراسم است؟ ميدانيد راهحلهاي برگزار كردن يك جشن شاد و خاطره انگيز و در عين حال ساده و كودكانه چيست؟
شاديهاي كوچك، خاطرههاي بزرگ
سعي كنيد از روزهاي قبل از جشن فكر كنيد كه چه برنامه و بازيهايي ميتوانيد براي بچهها ترتيب بدهيد تا با روحيه كودكانه آنها متناسب باشد. جشن تولد لازم نيست شبيه عروسي باشد و دقيقا همان برنامهها براي مهمانان اجرا شود كه در مراسم شادي ديگر اجرا ميشود. سعي كنيد خودتان را جاي فرزندتان بگذاريد. اگر سليقه او را بدانيد به راحتي ميتوانيد حدس بزنيد كه چه چيزهايي خوشحالش ميكند. راههايي پيدا كنيد كه بتوانيد غافلگيرش كنيد. مطمئن باشيد بچهها از مسابقه دادن و بازي با دوستانشان بيشتر خوشحال ميشوند تا كارهاي بزرگانهاي كه فقط از بزرگترها الگوبرداري كردهاند. از بازيهاي زمان كودكي خودتان الگو بگيريد و آنها را طراحي و خود اجرا كنيد. با اين كار شما علاوه بر اينكه به فرزندتان و دوستانش يك بازي جمعي جديد آموزش ميدهيد، به آنها ذوق و شوق يك تولد واقعي كودكانه را هم تزريق ميكنيد. مثلا مسابقه صندليبازي يا پانتوميم برايشان برگزار كنيد يا بين چند نفرشان مسابقه بگذاريد كه بدون دخالت دست، شيريني خامهاي يا ماست بخورند. يا حتي ميتوانيد برايشان با كاغذ ماسك درست كنيد وداستاني تعريف كنيد و از آنها بخواهيد آن داستان را بهصورت نمايش اجرا كنند. ميتوانيد چند عدد مقواي رنگي و چسب و قيچي به آنها بدهيد تا كاردستي درست كنند. ميشود كاردستيهاي درست شده در آن روز را بهعنوان يكي از يادگاريهاي تولد كودكتان از دوستانش نگه داريد. البته سن بچهها را هم براي بازيها درنظر بگيريد. مطمئن باشيد براي ما بزرگترها اين بازيها تكراري شده اما براي بچهها تازگي و نشاط زيادي دارد. سعي كنيد سليقه بچهها برايتان اولويت داشته باشد تا جشن خاطرهانگيزي در ذهنشان بماند.
مهمانهاي جشن
جشن شما حتما لازم نيست مهمانهاي زيادي داشته باشد، ميتوانيد جشنهاي كوچك خانوادگي بگيريد با حضور پدربزرگها ومادربزرگها، دايي و عمو و خاله و بچههايشان يا اينكه دوستان مهد يا مدرسه فرزندتان را دعوت كنيد. تولد براي بچههاست پس لازم نيست حتما پدر و مادرهايشان را هم دعوت كنيد تا با مشكل كمبود جا در خانه مواجه شويد. مطمئن باشيد در اين صورت به بچهها بيشتر خوش ميگذرد.
كجا جشن بگيريم؟
اولين گزينه خانه خودتان است. ميتوانيد تعداد مهمانها را با اندازه و ظرفيت خانهتان هماهنگ كنيد. ولي اگر تعداد آنها بيشتر است ميتوانيد در خانه يكي از نزديكان كه محيط بزرگتري دارد جشن را برگزار كنيد؛ مانند خانه پدر و مادرخود يا همسرتان. اگر برگزاري جشن در خانه برايتان سخت است، گزينههاي ديگري هم داريد؛ ميتوانيد كيكي بخريد و وسط روز بدون اطلاع فرزندتان به مدرسه يا مهدش برويد و در كنار دوستانش برايش جشن بگيريد، قطعا بهشدت هيجان زده ميشود. البته در اين صورت بهتر است از بردن كادو و هديه اختصاصي براي فرزندتان به مدرسه خودداري كنيد. برگزاري جشن در پارك و محوطههاي باز هم گزينه خوبي است كه روحيه بچهها را كاملا شاد ميكند و هزينه چنداني هم ندارد، شما هم از آماده كردن خانه براي مهمانان راحت ميشويد. اگر در پارك يا فضاي سبز جشن گرفتيد، ميتوانيد از قبل نمايشي ترتيب دهيد درباره مهرباني با درختان و فضاي سبز تا بچهها خودشان آن را اجرا كنند. با اين كار دوستي با طبيعت و مراقبت از گلها و درختان را به آنها آموزش دادهايد. سعي كنيد حتما و بهنحوي جشن شما براي فرزندتان و دوستانش جنبه آموزشي هم داشته باشد، البته فضاي شاد جشن نبايد از بين برود.
حواستان به همسايهها باشد
اگر تصميم داريد جشن تولد را در خانه آپارتماني برگزار كنيد، حواستان به رعايت حال همسايهها هم باشد. سعي كنيد مراسمتان را شب نگيريد. ظهر يا عصر زمان بهتري است تا هم بچهها سرحال و شاد باشند و هم مزاحم وقت خواب و استراحت همسايههايتان نشويد.
اگر همسايهها را به جشن دعوت نميكنيد، بعد از رفتن مهمانها مقداري كيك برايشان ببريد. در اين صورت اگر رفتوآمد مهمانها يا سروصدا اذيتشان كرده، راحتتر فراموش ميكنند؛ علاوه بر اينكه با اين كار شادي خود را با آنها تقسيم ميكنيد.
چي بپزم؟
وقتي قرار است مهمانهاي تولد شما بيشتر بچهها باشند، بايد خوراكيهايي داشته باشيد كه باب ميل آنهاست؛ يعني لازم نيست هزينه و قيمت خوراكيها مدنظر شما باشد. اتفاقا شما ميتوانيد با تركيب چند بسته از ژلههاي رنگي و چند ساندويچ ساده يك ميز تولد خوب و چشمنواز تهيه كنيد. پيشنهاد ميكنيم چند عدد ميوه را پوست بكنيد و به يك سيخ چوبي بكشيد. با اين كار هم در ميزان ميوهاي كه بايد تهيه كنيد خيلي صرفهجويي ميكنيد و هم بچهها را براي خوردن ميوهها سر ذوق ميآوريد. اگر آنقدر خوش سليقه باشيد كه كيك تولد فرزندتان را خودتان بپزيد، ديگر هيچچيزي كم نداريد!
خاطرههاي رنگي
دومين سالگرد تولد دخترم نزديك بود و من ميخواستم به هر طريقي كه ممكن است تولدش را توي مسجد برگزار كنم. برايم مهم بود كه دخترم وقتي بزرگ شد و فيلم تولدش را ديد با خودش بگويد: خدا به من اجازه داد توي خونهش شاد باشم و شاديام رو با بقيه تقسيم كنم. تولد دخترم مصادف بود با شب ميلاد امام رضا(ع) موضوع را با پيشنماز مسجد درميان گذاشتيم و براي فاميل كارت دعوت فرستاديم و مسجد را خيلي ساده تزيين كرديم. خيليها اين كار ما را مسخره كردند. اما حرف بقيه براي ما اصلا مهم نبود. آن شب خيلي از نمازگزارها از ماجرا خبر نداشتند. بعد از نماز مغرب و عشا حاجآقا سخنراني كوتاهي كردند و در پايان گفتند: امشب ميلاد امام هشتم است، علاوه بر اين يك دختر خانم كوچولو داريم كه امشب تولدشه و جشن تولدش رو تو مسجد گرفته. حاج آقا دخترم را صدا كردند و او براي همه قرآن خواند. نمازگزارها شوكه شده بودند. يك گروه از پچههاي پنج-شش ساله تواشيح اجرا كردند. بعد هم مراسم مداحي و پذيرايي بود. آن شب به همه بچهها يك كتاب داستان مذهبي هديه داديم. آن جشن توي ذهن خيليها باقي مانده. آن شب دخترم با چادر سفيدش مثل فرشتهها شده بود.
عطيه احدزاده
تولد بر مدار دخترم
بعضي والدين، تولد فرزندشان را در سالنهاي تالار جشن ميگيرند. بعضي اصرار دارند از يك تم خاص براي جشن تولد استفاده كنند. مثلا تم كفشدوزك را انتخاب ميكنند و براي تهيه همه اسباب و لوازم كفشدوزكي، زحمت زيادي را متحمل ميشوند. زياد پيش آمده وقتي به جشن تولد كودكي ميرويم، او آنقدر مضطرب يا خسته است كه شادي چنداني نصيبش نميشود. انگار نه انگار كه اين جشن بزرگ را براي تولد او گرفتهاند. آنقدر كه نبايد به تزيينات دست بزند، نبايد چيزي را خراب كند، نبايد لباسش را كثيف كند و خيلي نبايدهاي ديگر كه احتمالا چند روزي با آنها دست به گريبان بوده است. از همه مهمتر اينكه آن بچه در روز تولد خودش از ديدن مادرش محروم ميشود از بس كه مادر درگير تداركات جشن است. مجبور است با تكتك آدم بزرگهاي فاميل كه شايد بعضي از آنها را نشناسد عكس يادگاري بيندازد و در تمام عكسها هم خيلي تصنعي لبخند بزند، گاهي قهر كند و خسته شود و اگر كوچكتر است، شايد گريه كند و چند دقيقهاي مراسم تولد متوقف شود تا پدر و مادر بتوانند كودك خسته را هر طور شده ساكت كنند و دلش را بهدست بياورند تا مراسم روتين و كليشهاي تولد تمام شود. همه اينها باعث شد به اين فكر بيفتم كه براي تولد دخترم طرحي نو داشته باشم؛ جشني ساده و بيآلايش كه در آن خبري از چشم و هم چشمي نباشد و نگران نباشم كه چون فلاني در تولد دخترش آن كار را كرده است، من نبايد كمترش را انجام بدهم؛ جشني ساده كه مجبور نباشم از مدتها قبل به فكر لباس و آرايش خودم و بقيه افراد خانواده باشم. اين بود كه تصميم گرفتيم تولد دخترمان را «فرزند محور» برگزار كنيم، نه «چشم و هم چشمي محور»، نه «غذا محور» و نه «كادو محور»! جشن تولدش را در پارك برگزار كرديم؛ البته با هدف. هدف مان هم اين بود كه دخترم بتواند همراه دوستانش به راحتي بازي كند، بدود، لذت ببرد و سرانجام خاطره خوبي در ذهنش بماند. حتي دوست داشتيم از همه بخواهيم به هيچ وجه هديه نياورند تا به زحمت نيفتند. به اين فكر كرديم كه حتي هديهها را باز نكنيم تا مقايسهاي بين آنها پيش نيايد و همچنين بقيه بچهها احساس ناراحتي نكنند. دوستان و مهمانها را به پارك دعوت كرديم. از دو سه روز قبل به فكر يكيدو غذاي ساده در حد كوكو و الويه بوديم. پاركي را انتخاب كرديم كه فضاي باز و چمن وسيع داشته باشد و بچهها اجازه داشته باشند در چمنها بدوند و بازي كنند. اصرار خاصي براي عكس گرفتنهاي طولاني با فيگورهاي مختلف و خسته شدن بچهها وجود نداشت. هديهها خيلي سريع در حاشيه قرار گرفت. بچهها مدت زمان زيادي را با سرخوشي بازي كردند. بعضي از دوستانم نظرشان اين بود كه ممكن است باعث جلب توجه بقيه بچهها بشود و دلشان بسوزد. نكته اينجاست كه بهدليل سادگي مراسم و تكيه بر بازي و تفريح بچهها، كار خاصي انجام نشد كه بچههاي ديگر دلشان بسوزد.
سارا عرفاني