يادگرفتن چم و خم و راهكار‌هاي اين حرفه هم پيچيدگي‌هاي خاص خودش را دارد. اما چرا طلاسازي؟ طلاسازي شغلي است كمتر شناخته شده كه از ابتدا امكان اشتغال به‌كار در آن وجود دارد و طلاساز درصورت پيشرفت، مي‌تواند درآمدي در حدود 2 الي 3 ميليون تومان در ماه داشته باشد. پس بياييد با هم به اين حرفه نگاهي داشته باشيم و از زير و بم آموزش و شغل طلاسازي بيشتر بدانيم؛ مهارتي كه در آموزشگاه‌هاي تحت نظر سازمان فني و حرفه‌اي آموزش داده مي‌شود و پس از فراگرفتن آن مي‌توان ديپلم رسمي را دريافت كرد. البته بدانيد كه به گفته رئيس اتحاديه طلا و جواهر مشهد، طلاسازي از مشاغل سخت و خطرناك محسوب مي‌شود.
آموزش
مهندسي از جنس طلا!
درخصوص طلاسازي تقريباً مي‌توان گفت كه دوره استاد و شاگردي ديگر تمام‌شده است. طلاسازي حرفه‌اي نيست كه بتوان آن را شوخي گرفت يا كارآموزان آن را به شيوه آزمون و خطا آموزش داد. بايد از ابتدا تحت نظر مربيان و اساتيد دوره‌هايي را گذراند. در اين زمينه كتاب‌هايي هم تاليف شده كه از مشهورترين و علمي‌ترين آنها مي‌توان به كتاب مهندسي طلاسازي (نشر صانعي) اشاره كرد. البته نخستين كتاب جامع آموزشي طلاسازي مربوط به سال ۱۱۲۰ ميلادي است!
چه دوره‌هايي وجود دارند؟
دوره‌ها فقط مربوط به طلاسازي نمي‌شوند؛ به‌عنوان مثال در آموزشگاه‌هاي فني و حرفه‌اي تحت نام صنايع‌دستي و در شاخه طلا و جواهر‌سازي دوره‌هايي به اين شرح وجود دارند: بازيابي طلا از خاك (غالكاري)، تراشكاري فلزات قيمتي، تعميرجواهرآلات، ذوب فلزات قيمتي، ريخته‌گري فلزات قيمتي، طراحي طلا و جواهر به‌صورت دستي، طراحي طلا و جواهر با رايانه، طلاسازي، عيارسنجي(ري‌گيري)، فروشندگي طلا و جواهر و گوهر‌تراشي.
شرايط دوره‌ها چيست؟
اين دوره‌ها در زمان‌هاي متغير در دسترس هستند و البته مباحث تئوري و عملي را با هم شامل مي‌شوند. به‌عنوان مثال، طلاسازي كه حرفه مدنظر ماست، در آموزشگاه‌هاي فني و حرفه‌اي به‌مدت 4ماه و به‌صورت هفته‌اي 6جلسه 3 ساعته آموزش داده مي‌شود. اين يعني 288ساعت آموزش تئوري و عملي در كارگاه. البته معمولاً آموزشگاه‌ها در مورد ساعت خيلي سختگير نيستند و مي‌توان در بازه زماني باز بودن آموزشگاه، صبح، ظهر يا عصر به آنجا مراجعه كرد و تحت نظر مربي به كسب مهارت پرداخت. در كنار همه اين موارد اين را هم درنظر بگيريد كه يك آموزشگاه به‌صورت دوره‌هاي ترمي كار نمي‌كند؛ يعني شما در هر زماني از سال مي‌توانيد ثبت‌نام و جلسه‌هاي خود را در ساعت‌هاي ممكن برگزار كنيد. يكي ديگر از محاسن اين دوره‌ها هم اين است كه شما در قبال شهريه‌اي كه پرداخت مي‌كنيد، يك بسته از مهارت‌ها را دريافت كنيد. اين مورد يعني اينكه اگر شما بعد از دوره، مهارت‌ها را به‌طور كامل نياموخته باشيد به‌طور رايگان كار خود را ادامه مي‌دهيد تا اينكه در نهايت به مهارت‌هاي لازم دست يابيد. از ديگر ويژگي‌هاي اين دوره‌ها هم آنكه احتمالاً بسته به آموزشگاه مربوطه، امكان حضور بانوان در كلاس‌هاي جداگانه مهياست.
شهريه چقدر است؟
قيمت مصوب براي يك دوره چهارماهه طلاسازي - با ساعاتي كه اشاره شد- حدود يك ميليون و 800هزار تومان است كه قابليت تبديل به اقساط را هم دارد. به اين صورت كه شما در‌ماه اول مبلغ 500هزار تومان اوليه را پرداخت مي‌كنيد و در ماه‌هاي بعدي مي‌توانيد مبلغ شهريه را در اقساط 500هزار توماني بپردازيد. البته تنها به اين مبلغ و پرداخت آن نگاه نكنيد. يادگرفتن يك حرفه پولساز خرج هم دارد. به قول معروف براي پول درآوردن هم بايد كمي پول خرج كرد!
بازاركار
كيمياگران در عصر جديد
ما اصولا ديپلم فني و حرفه‌اي را نمي‌گيريم كه آن را قاب كرده و ضمن آويزان كردنش به ديوار به امتيازاتش افتخار كنيم! آموزش اصولاً انجام مي‌گيرد براي اينكه مهارتي را در شخصي پرورش دهد و شخص را از طريق آن مهارت به پول و سرمايه برساند. مخصوصاً كه مهارت‌هاي فني و عملي بيشتر راست كار كساني هستند كه ميانه خوشي با درس ندارند و خوشبختي را در كار و مهارت جست و جو مي‌كنند. پس بعد از تمام شدن دوره آموزش هم بايد سريعاً وارد بازار شد و از مهارت‌هاي آموخته، كسب درآمد كرد.
چگونه مشغول به‌كار شويم؟
براي طلاسازاني كه مدرك خود را در هركدام از شاخه‌هاي اشاره شده دريافت مي‌كنند، پيداكردن كار در كارگاه‌هاي طلاسازي يا فروشگاه، كار سختي نيست چرا كه براي يك فرد آموزش ديده و متبحر، هميشه امكان كار و كسب تجربه فراهم است البته معرفي نامه‌اي هم از سوي آموزشگاه براي تسهيل در امر پيداشدن شغل صادر مي‌شود كه مي‌تواند مؤثر باشد.
چقدر پول در مي‌آوريم؟
كار در كارگاه يا فروشگاه براي يك مبتدي با مدرك فني و حرفه‌اي حدود 600 الي 750 هزار تومان درآمد به علاوه بيمه خواهد داشت. البته درنظر داشته باشيد كه تازه‌كارها پس از كسب تجربه و نشان دادن توانايي‌هاي خود به‌مراتب بالايي مي‌رسند. يكي ديگر از ويژگي‌هاي اقتصادي طلاسازي هم اين است كه همه كشورها به‌دنبال نيروي متخصص در اين كار هستند.
شرايط كار چيست؟
از آنجا كه با فلزي به غايت ارزشمند سر و كار داريم پس كارمان جدي است. طلايي كه درحال پرداخت است مقداري از حجم خود را از دست مي‌دهد كه اين حجم بايد بازيافت شده و از طريق ته‌نشيني با تيزآب دوباره تبديل به طلاي قابل استفاده شود. براي همين همه كارگاه‌هاي طلاسازي سقف و ديوار‌هاي قابل شست‌وشو دارند و كف آنها توري‌هاي پلاستيكي قرار گرفته است. از آنجا كه ذرات طلا در هوا شناور هستند امكان تنفس آنها هم وجود دارد! پس كاركنان كارگاه اجازه ندارند حين كار صحبت كنند و بايد ماسك بر صورت داشته باشند. از ديگر عجايب كار هم آنكه همه كاركنان براي جمع‌آوري طلاي چسبيده به مو و پوست بدنشان، بايد قبل از ترك كارگاه حمام كنند تا از آب حاصل از حمام آنها هم طلا به‌دست بيايد. خاك كف كارگاه هم از ارزش بالايي برخوردار است كه بايد جمع شود و درجهت استحصال طلا از آن استفاده شود. دركنار همه اينها، عجيب‌ترين راه بازيابي طلا، تخليه چاه كارگاه‌هاي طلاسازي است. مخصوصاً آن دسته از كارگاه‌هايي كه از قديم و نديم فعاليت داشته‌اند و افراد زيادي در آنجا كار مي‌كرده‌اند! درحال حاضر اينگونه كارگاه‌ها، چاهي سرشار از طلا دارند. جالب است بدانيد كه به‌دست آوردن حق تخليه اينگونه چاه‌ها گاهي با قيمت‌هاي نجومي انجام مي‌شود!
روال ساخت يك قطعه طلا
طلاساز براساس كار مورد نياز از بازار، شمش طلا كه داراي عيار ۲۴ است را تهيه مي‌كند. با اضافه كردن مس يا نقره به آن طلا، عيارش را پايين مي‌آورد (عيار كردن با استاندارد 750) تا اينكه كار استحكام بيشتري پيدا كند و در عين حال قيمت تمام‌شده نيز كاهش يابد. قيمت طلاي ۲۴عيار بسيار بالاست و در عين حال هم بسيار نرم است، اضافه كردن مقداري آلياژ، هم قدرت طلا را بالا مي‌برد و هم قدرت خريد مشتري را . بعد از اين مرحله طلا بايد در 1064درجه سانتي‌گراد آب شود و در ادامه به وسيله دستگاهي به نام چرخ نورد طلا نازك مي‌شود تا بتوان به آن شكل داد. كار اصلي از اين مرحله به بعد است كه طلاساز بايد به وسيله ابزارهايي خاص چون قيچي، انبر و... كه ويژه كار طلاسازهاست طرح موردنظرش را خلق كند. در اين مرحله طلاساز بايد دقيقاً بداند مي‌خواهد به چه شكلي برسد و از قبل قطعه موردنظرش را در ذهن خود طراحي كرده باشد. هر كيلو شمش طلا به‌طور متوسط 15نفر را مشغول به‌كار مي‌كند.