براساس گزارش ديسكاوري، با وجود طي شدن چنين فرايند پيچيدهاي، نتيجهاي كه به دست ميآيد چندان پيچيده نبوده و بسيار زيبا و خيرهكنندهاست. در زمينه نحوه درك رنگها توسط مغز كشفهاي مختلف و جالب توجهي انجام شدهاست كه در ادامه به پنجمورد از شگفتانگيزترينهاي اين كشفيات اشاره خواهد شد:
آنچه آبي است، آبي نيست
به گفته دانشمندان دانشگاه واشنگتن، درك انسان از رنگ آبي با درك حيوانات از اين رنگ بسيار متفاوت است. درحقيقت انسان از تركيبي از رنگهايي كه آبي و سبز مينامند براي درك آبي استفاده ميكنند. از نظر علمي، طول موج آستانه تحريك مخروطهاي رنگ آبي در چشم انسان 415 نانومتر است كه در صورتي كه نوري با اين طول موج به انسان نشان داده شود، آن را به رنگ بنفش يا ارغواني ميبيند. آنچه انسان به عنوان رنگ آبي درك كرده، طول موجي برابر 480 نانومتر دارد، و اين همان رنگي است كه در نمايشگرهاي تلويزيون براي نمايش دادن آبي مورد استفاده قرار ميگيرد.
نياكان ما ديد در شب داشتهاند
گروهي از حيوانات شبگرد براي تشخيص دادن بهتر شكل و رنگ در تاريكي، از ديد در شب برخوردارند. با گرايش نياكان انسان به آغاز فعاليت در روز، ديد انسان متناسب با طيف آبي تكامل پيدا كرد. با اينهمه تا 30 ميليون سال پيش نياكان انسان توانايي تشخيص دادن ميان رنگهاي سبز و قرمز را نداشتند، اما پس از آن ديد كامل سهرنگي در آنها تكامل يافت. حتي امروز نيز هشت درصد مردها توانايي تشخيص دادن ميان رنگهاي سبز و قرمز را ندارند زيرا از نياكان خود جهشهاي ژنتيكي به ارث بردهاند كه به نسبت جديد به شمار ميروند.
آنچه حيوانات ميبينند متفاوت از ديد انسان است
به گفته دانشمندان، ديد سهرنگ در ميان حيوانات نسبتا منحصربهفرد به شمار ميرود. تقريبا تمامي مهرهداران از چهار نوع مخروط حسگر رنگ برخوردارند و بخشي از آنها به همراه نخستينيان از دو نوع مخروط بهره بردهاند. از اين رو سگها، گربهها، موشها و خرگوشها جهان را بيشتر به رنگهاي خاكستري، آبي و زرد ميبينند. اما زنبورها و پروانهها ميتوانند در رنگها الگوهاي فرابنفش را تشخيص دهند،توانايي كه انسان از آن بيبهره است. گروهي از ماهيها نيز ميتوانند رنگهايي فراتر از طيف فرابنفش را ببينند،از اين رو حيوانات جهاني كاملا متفاوت از انسان را ميبينند.
رنگهايي كه ما نميبينيم
اگرچه گروهي معتقدند انسان با تمرين ميتواند همه رنگها را ببيند، بيشتر انسانها توانايي ديدن رنگهاي ممنوعه را ندارند. به دليل اينكه فركانسهاي نورهاي سبز و قرمز و آبي و زرد يكديگر را خنثي ميكنند، انسان توانايي ديدن همزمان ارن نورهاي رنگي را نخواهدداشت.
آنچه تو سبز ميبيني بنفش است
اگرچه چشمها كليديترين ابزار براي ديدن در موجودات زنده به شمار ميروند، اما دراصل اين مغز است كه دستور نهايي را صادر ميكند. مغز است كه اطلاعات دريافت شده از مخروطهاي حساس به نور را ترجمه و تفسير ميكند.
در مطالعهاي كه در سال 2009 انجام گرفتهاست، محققان دريافتند مغز ميمونها پس از آلوده شدن سلولهاي مخروطي چشم آنها كه مسئوليت جذب نور سبز را دارند، يادميگيرد كه سيگنالهاي رنگ سبز را از سلولهاي مخروطي رنگ قرمز دريافت كند. و اگرچه مغز آنها براي واكنش نشان دادن به رنگ قرمز تكامل نيافته، جانداران به تدريج تنوانستند رنگ سبز و قرمز را از يكديگر تشخيص دهند.
از اين رو، ميتوان گفت انسان نيز ممكن است براساس تجربيات فردياش در تعامل با جهان، حس درك رنگ منحصربه فردي در خود ايجاد كند كه با درك رنگ ديگران متفاوت است، درحدي كه ممكن است يك رنگ واحد از ديد دو نفر دو رنگ كاملا متفاوت به نظر بيايد.