نقصان حافظه یکی از مشکلات بسیار سالمندی است، اما ممکن است افراد جوان‌تر را که دچار سکته مفزی، بیماری آلزایمر زودرس، آسیب‌های ناشی از ضربه مغزی و ایست قلبی هستند، نیز دچار خود کند.
به نوشته گیزمو این دانشمندان بر خلاف شیوه «تحریک عمقی مغز» (DBS) که در آن الکترودها درون مغز کاشته می‌شوند (و نشان داده شده است که می‌تواند حافظه را تقویت کند و نیز برای درمان افسردگی به کار رفته است)، از یک روش غیرتهاجمی به نام «تحریک مغناطیسی فراجمجمه‌ای» (TMS) استفاده کردند.
در این شیوه ضربان‌های مغناطیسی برای القای فعالیت الکتریکی در مناطق مشخصی از مغز به کار می‌رود؛ پژوهش‌های پیشین تاثیربخشی TMS را در تقویت توانایی یادگیری در موش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند و این شیوه ممکن است برای درمان میگرن هم سودمند باشد.
در این بررسی گروه پژوهشی نورث‌وسترن تصاویر آناتومیک مشروحی از مغزهای ۱۶ فرد بزرگسال سالم در سنین ۱۶ تا ۴۰ تهیه شد و نیز با استفاده از اسکن ام آر آی فعالیت مغز این افراد را در حالی که به آرامی دراز کشیده بودند، ثبت کردند.
این کار نمایی کلی از ساختارهای مغزی دخیل در حافظه که اتصالات بسیاری با یک بخش کلیدی مربوط به حافظه در مغز یعنی هیپوکامپ (که قرار بود هدف تحریک مغناطیسی قرار بگیرد) دارند، به دست داد.
این دانشمندان برای تعیین توانایی حد پایه این افراد به آنها مجموعه‌ای از چهره‌ها و کلمات که به طور دلبخواهی همراه شده بودند، دادند و از آنها خواستند آنها را یاد بگیرند و به خاطر بسپارند. سپس این افراد برای ۲۰ دقیقه در روز برای پنج روز متوالی تحت TMS قرار گرفتند.
در طول این دوره این افراد مورد اسکن‌های بیشتر ام آر آی قرار گرفتند و حافظه‌شان با مجموعه جدیدی از چهره‌ها و کلمات همراه شده به طور دلبخواهی مورد آزمایش قرار گرفت تا معلوم شود در نتیجه این تحریک حافظه آنها چه تغییری کرده است. پس از گذر ۲۴ ساعت از آخرین کاربرد TMS این افراد دوباره مورد آزمایش قرار گرفتند.
دست کم یک هفته بعد، این تجربه دوباره اما این بار با یک تحریک دروغین به عنوان پلاسبو تکرار شد. نیمی از شرکت‌کنندگان در ابتدا تحریک واقعی و سپس تحریک پلاسبو و نیمی دیگر از این افراد ابتدا تحریک پلاسبو و بعد تحریک واقعی دریافت کردند. هیچکدام از این گروه‌ها ترتیب تحریک‌هایی را که دریافت کرده بودند، نمی‌دانستند.
نتایج نشان داد که تحریک مغزی به کارکرد بهتر در آزمون‌های حافظه می‌انجامد و سه روز طول می‌کشد تا این بهبودی رخ دهد.
این تیم همچنین برای نخستین بار نشان دادند که به یادآوردن رخدادها با دخالت مناطق گوناگون مغز که به طور هماهنگ با هیپوکامپ کار می‌کنند، رخ می‌دهد. اسکن ام آر آی نشان داد که TMS باعث می‌شود مناطقی از مغز با یکدیگر و با هیپوکامپ بهتر همزمان شوند و هر چه این همزمانی یا ارتباط بهتر شود، بهبودی بیشتری در عملکرد حافظه ایجاد می‌شود.
این بررسی بر روی افراد سالم انجام شده بود که انتظار تقویت شدید حافظه در آنها نمی‌رفت، اما این پژوهشگران معتقدند که اثرات تحریک مغناطیسی مغز بر روی افرادی که دچار آسیب مغزی یا اختلال حافظه هستند، بسیار بیشتر خواهد بود، به طوری که اندکی تغییر باعث بهبودی عمده‌ای در کارکرد آنها خواهد شد.
البته این پژوهشگران می‌گویند سال‌ها طول خواهد کشید تا پژوهش‌های بعدی معلوم کنند آیا این شیوه برای مبتلا به بیماری آلزایمر یا اختلالات حافظه مشابه موثر و ایمن هست یا نه.
نظر شما