در مورد ثمربخش بودن پيشنهادهاي اين صفحه، محاسبه اينكه هر كدام از اين رفتارها يا مجموعه آنها چقدر به اقتصاد كشور كمك ميكند كار سادهاي نيست اما در يك حساب و كتاب ساده با حداقلها ميتوان به نتايج قابلتوجهي رسيد.كشور ما حدود 77ميليون نفر جمعيت دارد. اگر نصف اين جمعيت، با انجام كارهايي از جنس پيشنهادهاي مطرح شده تنها از به هدر رفتن هزار تومان از منابع و درآمدهاي كشور در يكماه جلوگيري كند، در سال 46200ميليارد تومان در هزينههاي كشور صرفهجويي خواهد شد.
- 1- صرفهجويي كنيد
ما بهصورت ناخودآگاه روزانه سهمي در هدر رفتن منابع كشورمان داريم. با دريافت رسيدهاي كاغذي به جاي رسيدهاي الكترونيك، با باز گذاشتن شير آب وقتي ميتوانيم آن را براي چند ثانيه هم كه شده ببنديم، با روشن ماندن تلويزيون و چراغها در خانههايمان وقتي به آنها احتياجي نداريم، با روشن نگهداشتن بخاريها و شوفاژها و كولرها و پنكهها در اتاقهاي خالي و با هزاران حواسپرتي و سهلانگاري ديگرمان منابع زيادي را هدر ميدهيم. صرفهجويي نوع صحيح مصرفكردن است؛ مصرف به اندازه نياز و جلوگيري از به هدر رفتن منابع. مديركل محيطزيست تهران اعلام كرده كه اگر هر تهراني فقط روزي يك ليوان آب كمتر هدر بدهد، با توجه به جمعيت 14ميليوننفري شهر تهران، حجم زيادي آب ذخيره خواهد شد.
صرفهجويي 3 نتيجه دارد؛ اولي خارجشدن از وضعيت بحراني، دومي كمترشدن هزينهها و سومي و مهمترين آن حفظ منابع هرچند اندك براي آيندگان و فرزندانمان؛ فرزنداني كه آنها هم صرفهجوييكردن را از ما ميآموزند.
شايد تنها كاري كه لازم است انجام دهيم، كارهايي مانند فعالكردن اساماس بانكها، خاموش كردن چراغها، بستن شيرهاي آب و خاموش كردن كولرها و شوفاژهاست.
- 2- زبالهها را تفكيك كنيد
اينكه شما براي زبالههايتان دوتا كيسه داشته باشيد و فقط زبالههاي تر و خشك را از هم تفكيك كنيد، همين كار ساده، يك كمك بزرگ به سيستم بازيافت زباله است. اخيرا مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهر تهران اعلام كرده درحاليكه شهرداري تهران براي استفاده بهينه از زبالهها برنامههاي زيادي را در دست اجرا دارد اما اگر شهروندان اقدام به تفكيك زبالههاي خود از مبدأ نكنند و زبالههاي تر و خشك را با هم مخلوط كنند، همه اين برنامهريزيها كه ميتواند بهعنوان يكي از درآمدهاي پايدار براي شهر تهران باشد، به هم خواهد ريخت و بازده پاييني خواهد داشت. در تهران روزانه ۷هزار تن زباله توليد ميشود كه از اين مقدار ۳۰درصد خشك و ما بقي، زبالههاي تراست، درحاليكه فقط بين ۸ تا ۱۰درصد زبالهها بازيافت شده و بقيه پردازش و دفن ميشوند. اگر عادت كنيم زبالهها را در خانههايمان از هم جدا كنيم، هم بر ارزش اقتصادي پسماندها اضافه ميشود و هم بسياري از هزينههاي شهري در حمل و جابهجايي آن كمتر خواهد شد. كافي است يك محفظه براي زبالههاي خشك در نظر بگيريم. اين زبالهها فاسدشدني نيستند و ميتوانيم بدون نگراني از بوي بد يا آلودگي، تا پرشدن محفظه صبر و آنها را ديرتر از خانه خارج كنيم.
- 3- گردشهاي مالي نادرست را تحريم كنيد
گردشهاي نادرست مالي در طولانيمدت سرمايه كشور را از بين ميبرند. اين چرخهها عموما بازدهي نخواهند داشت و اكثرا با آسيبهاي اجتماعي و فرهنگي نيز همراه هستند. شركتهاي هرمي، خريد دائمي از فروشگاههاي زنجيرهاي خيلي بزرگ كه كار فروشگاهها و مغازههاي كوچك را كمرونق ميكنند، خريد اجناس چيني و قاچاق، خريد كردن از دستفروشها و... همگي نمونههايي از گردشهاي نادرست مالي هستند كه همه ما ناخواسته به ادامه آنها كمك ميكنيم. لازم است قبل از سرمايهگذاري، خريد يا استفاده از خدمات يك مجموعه، به اين بينديشيم كه اين كار واقعا در طولاني مدت به نفع ما خواهد بود؟ آيا حمايت از اين مجموعه به بخشهاي ديگر جامعه لطمه نخواهد زد؟ در قدم بعدي ميتوانيم اطرافيانمان را از نادرست بودن و زيانبار بودن اين گردش مالي آگاه كنيم. براي اين كار بايد به حرفمان مطمئن باشيم و اطلاعات و منابع كافي در اختيار داشته باشيم.
- 4- كارتان را درست انجام دهيد
تا وقتي كه ما كاري را كه جامعه از ما توقع دارد به درستي انجام ندهيم و بازده مطلوب را نداشته باشيم، نبايد منتظر باشيم كه ديگران وظيفهشان را در قبال ما درست و بينقص انجام بدهند. در اين وضعيت، دور باطلي ايجاد ميشود كه كمكاري و كمفروشي را به عادت جامعه تبديل ميكنند و هيچ بخشي بازده مطلوب را نخواهد داشت. درحاليكه اگر در يك ماشين بزرگ و پيچيده هر جزء كوچك كار خودش را به درستي انجام بدهد بازده عمومي آن ماشين بيشترخواهد بود.
هر جايي از اجتماع كه قرار داريد و در هر شغلي كه هستيد نقشي در اقتصاد كشور داريد. چه دانشجو باشيد، چه استاد دانشگاه، چه خانهدار باشيد چه كارمند، چه معلم باشيد چه مدير، چه فروشنده باشيد چه كارمند يك بخش دولتي، اگر تصميم بگيريد كارتان را با حداكثر انرژي و بينقص انجام دهيد و همان سهم كوچكتان از چرخهاي كه در آن حضور داريد را درست انجام دهيد، آن وقت ميتوانيد از ديگران هم به همان اندازه انتظار داشته باشيد كه كار و وظيفهشان را در مقابل شما درست انجام دهند. در هر چرخهاي كه حضور داريد، مطمئن باشيد قسمت كوچكي كه بهعهده شماست درست و بينقص پيشميرود. با ادامه اين روند (اينكه هر كسي در هر موقعيتي وظيفه خودش را به درستترين شكل انجام بدهد) از هدر رفتن حجم بسيار زيادي از پول، وقت و انرژي در كشور جلوگيري ميشود.
- 5- كارآفريني كنيد
حدود نيمي از كاركنان در كشورهاي توسعهيافته، در كسب و كارهاي كوچك مشغول فعاليت هستند. بيشتر مشاغل جديد را كسب و كارهاي كوچك ايجاد ميكنند و سهم اين كسب و كارها در بازار كار در حال افزايش است. از سال ۱۹۸۰ تا امروز، كسب و كارهاي كوچك در اقتصاد آمريكا بيش از ۳۴ ميليون شغل ايجاد كردهاند. اين در حالي است كه از تعداد كاركنان شركتهاي بزرگ در اين كشورها كاسته شده است. در ايالات متحده آمريكا، 81/5 درصد از مشاغل جديد از طريق شركتهاي تازه تاسيس بهوجود آمده و ۱۵درصد از شركتهاي تازهتاسيس، ۷۷درصد از مشاغل جديد را ايجاد كردهاند. كارآفريني يعني ايجاد شغلهاي جديد. كارآفريني و حمايت از كارآفرينان به جز جنبه اقتصادي، از نظر رواني به افراد زيادي كمك ميكند. اگر ايده يك كار جديد را در سر ميپرورانيد و در حرفهاي مهارت داريد، ميتوانيد اين مهارت را به ديگران بياموزيد، ديگراني هم كه اين حرفه را بلدند يا مكمل آن هستند پيدا كنيد و يك كارگروهي را شروع كنيد. اين كارگروهي ميتواند پاره وقت باشد يا به مرور زمان بهصورت تمام وقت دربيايد. از طرف ديگر، اگر مايل به سرمايهگذاري هستيد ميتوانيد با حمايت از كسب و كارهاي خلاقانه و كوچك گروههاي جوان و خلاق، بهصورت غيرمستقيم كارآفريني كنيد. براي اينكه مطمئن باشيد پولتان را جاي درست سرمايهگذاري كردهايد ميتوانيد سري به استارتاپويكندهايي كه دانشگاههاي معتبري مثل دانشگاه شهيد بهشتي و اميركبير برگزار ميكنند بزنيد.
- به فرزندانتان بياموزيد...
بايد از همان ابتدا اين باور را در كودكتان ايجاد كنيد كه كارها و فعاليتهاي او بر خانواده و دنياي اطرافش تأثير خواهد گذاشت. نسلي كه بداند از تمام چرخههاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و... اطرافش سهمي دارد، نسلي خواهد بود كه اشتباهات گذشتگان را تكرار نخواهد كرد و از همان ابتدا راه پيشرفت و توسعه را در پيش خواهد گرفت. اولين قدم براي اين كار را وقتي برميداريد كه خودتان به اين نگرش ايمان داريد و تأثيرات آن در زندگيتان جريان دارد؛ چون بزرگترين و مهمترين الگوي رفتاري فرزندتان شما هستيد و ناخودآگاه از شما تأثير ميگيرد. در قدم بعدي ميتوانيد از راهكارهايي كه كارشناسان براي آموزشهاي اقتصادي و اجتماعي به كودكان تعريف كردهاند، استفاده كنيد.
اغلب، برداشت فرزندان ما از مفهوم اقتصاد به شكل كلان آن بازميگردد. درحاليكه اكثر كشورهاي پيشرفته دنيا در پايههاي آغازين تحصيلي سعي ميكنند مفاهيم جزئي و ساده اقتصادي را به گروههاي سني پايينتر بياموزند.
- به گداها كمك نكنيد
يكي از بزرگترين و زيانبارترين چرخههاي اقتصادي ناسالم در شهرهاي بزرگ گداهايي هستند كه هر روز در تمام سطح شهر حضور دارند. حضور مستمر اين گداها، نشان ميدهد كه از كار خودشان راضي هستند و درآمد خوبي دارند. اين چرخه معيوبي است كه ما به آن دامن ميزنيم. اين افراد با انجام كارهاي غيرمفيد، از مردم پول ميگيرند. ميتوانيم كمكها و نذورات خودمان را به خيريهها، مراكز و گروههايي كه به فكر يك راه چاره اساسي هستند بسپاريم تا آنها با حمايت ما بتوانند كار اصولي و صحيح را انجام بدهند.