اين روزها مستند زندگي شاعران و نويسندگان، با عنوان «فيروزه» در شبكه افق، به كارگرداني او در حال پخش است. در جشنواره امسال عمار هم مستند «جلال به روايت اسالم» درخصوص روايتهاي اهالي شهر كوچك اسالم از جلال آلاحمد، شخصيتي كه روزهايي از عمر خود را در اين شهر گذرانده است و «يار مقابل» فيلم كوتاه داستاني با موضوع جمعيت از او در جشنواره شركت داشت. بهانه گفتوگوي ما با اين كارگردان و مستندساز تبريزي كه از قضا دستي در داستاننويسي هم دارد، حركت مردمي «من حجاب را دوست دارم» بود. با او در يكي از روزهايي كه در تبريز حضور داشت و در گردش عصرگاهي خيابانهاي تبريز، همصحبت شديم.
- ايده اصلي «من حجاب را دوست دارم» از كجا متولد شد؟
چند سال پيش كه بنابر عادت و پيشهمان براي ديدن فيلمهاي جشنواره فيلم فجر به محل اكران فيلمها رفته بوديم، در كنار جمعي از دوستان دغدغهمند، با وضعيت نامناسب پوشش هنرمندان و علاقهمندان حاضر مواجه شديم. بحث ميان ما در گرفت كه چطور بايد به وظيفه امر به معروف و نهي از منكر در اين جمع عمل كرد؟
يك سال پيش با دوستان هنري و رسانهاي جلساتي داشتيم با موضوع كلي امربه معروف و نهي از منكر. از تجربيات خودمان ميگفتيم و تأثيراتي كه روي خودمان و ديگران گذاشته بود. هدف اصلي آن جلسات شروع حركتي اجتماعي بود كه اين فريضه واجب را بهصورت گروهي انجام بدهيم. موضوعات مختلفي را هم مطرح ميكرديم و فقط مسئله حجاب نبود. بيشتر صحبتها به حوزه نظري كار متوجه بود و كمتر از عمل بحث ميشد. متأسفانه بهدليل مشغلههايي كه داشتيم و برخي بحثهاي فرسايشي نظري، بين جلسات فاصله افتاد. نتيجه مهمي كه آن تجربيات و بحثها داشت اين بود كه زمينههاي اجتماعي عمل به اين فريضه براي همه مهيا و آماده نيست و ابتدا بايد در اين حوزه كار كرد. جلسات برگزار ميشد و نتيجه دلخواه حاصل نميشد تا اينكه سواي آن جمع تصميم گرفتيم از يك جايي كار را وارد حوزه عملي كنيم. ايده اوليه اين بود كه بايد نشانهاي طراحي شود كه به راحتي افراد حين انجام كارهاي روزمره و رفتوآمدها حامل آن نشانه باشند؛ يعني بدون اينكه وقت و هزينه خاصي پرداخت كنند و مواجههاي صورت بگيرد، افراد نشاندار شوند و از اين طريق اعتقاد و تفكري را بيان كنند. البته پيشنياز اين طرح، تعريف و تبيين و ترويج آن نشانه بود كه بايد در رسانهها اتفاق ميافتاد. بعد از طرح اين ايده با برخي از صاحبنظران و دوستان، به اين نتيجه رسيديم كه استفاده از نماد و نشانههاي غيرمستقيم در فضا و زمان كنوني، زمانبر و هزينهزاست و با توجه به سرعت ظهور پديدههاي اجتماعي و آشكار و مستقيم بودن ناهنجاريها، به معني عقبافتادن از قافله است. به جمله مستقيمتري رسيديم؛ يعني «من حجاب را دوست دارم». اين شعار ويژگيهاي خوبي داشت كه راضيمان ميكرد. فردي كه حامل اين شعار است چه زن و چه مرد، غير از اين كه در جامعه اعلام موضع ميكند، معنياش اين است كه من داخل ميدان هستم و آماده كار.
- چه محصولاتي توسط اين گروه تا به حال عرضه شده است؟
از محصـــولات اوليه ما طراحي برچسبهايي بودكه بشود روي شيشه ماشينها زد؛ برچسبهايي كه شعار «من حجاب را دوست دارم» روي آنها با تركيبهاي رنگي متنوع چاپ شده باشد. با توجه به حضور تعداد زياد خودروها درخيابانها و رفتوآمدهاي مكرر و ترافيكهاي طولاني بهنظر ميرسيد كه شيشه ماشينها محمل خوبي براي ديدهشدن اين شعار باشد. البته روي شيشه مغازهها نيز ميشود اينها را چسباند. 2 قطعه كليپ داستاني توليد شده است، 2صفحه پر بازديد و پر طرفدار هم در 2 شبكه اجتماعي فيسبوك و اينستاگرام داريم. براي آينده با استقبال خوبي كه مشاهده كردهايم، برنامهها و كارهايي مدنظر داريم.
- افرادي كه راهبري اين طرح را دارند چه كساني هستند؟
افرادي كه در اين طرح همكاري ميكنند، اكثرا فارغالتحصيل دانشگاهها و دانشجويان هستند. مخصوصا فارغالتحصيلان دانشگاههاي هنري پايتخت همكاري خوبي دراين طرح دارند. بهعنوان مثال طراحي و چاپ اين كار را آتليه 3 در 4 بهعهده گرفته كه عموماً بچههاي دانشگاه هنر هستند. بچههاي دانشگاههاي مختلف هم در فضاي مجازي فعاليت و ترويج را بهعهده دارند. در حوزه رسانههاي تصويري، هم از دانشگاه صداوسيما و هم دانشگاههاي ديگر دوستاني اعلام آمادگي كردهاند. دوستاني هستند كه نسبت به اين مسئله دغدغه دارند و با توجه به وسع و توان خودشان گوشهاي از كار را بهدست گرفتهاند. خدماتي كه دوستان انجام ميدهند با توجه به تخصصهايشان است و در مقابل اين خدمات هم مبلغي دريافت نميكنند و برخي از افراد نيز دركارهايي كه كاملا غيرتخصصي و بهاصطلاح اجرايي است، وارد ميشوند و هر كمكي كه از دستشان بربيايد انجام ميدهند.
- گروههاي هدف شما در اين طرح چه كساني هستند؟
در وهله اول خانمهاي با حجاب جامعه؛ ميخواهيم اين گروه از خانمها با دلگرمي كارشان را ادامه دهند و تأثيرگذار باشند. در وهله دوم خانمهايي كه در عرف با حجاب و محجبه محسوب ميشوند اما در اثر انفعالات اجتماعي و گروههاي اثرگذار، نسبت به چادر يا حجاب سست عقيده شدهاند. گروه ديگر مخاطب ما كساني هستند كه چادري يا محجبه نيستند اما به همان دليل انفعالات اجتماعي به آن خوشبين شدهاند. ما ميخواهيم سرعت بيشتري به چادري شدن اين عده بدهيم.
- چشمانداز شما براي گسترش اين حركت چيست؟
بهشدت اميدواريم. آينده خوبي براي اين حركت ديده ميشود. ما با توكل به خدا و توسل به ائمهاطهار كار را شروع كردهايم و ادامه خواهيم داد. براي گسترش اين طرح به 2 نكته توجه كامل داريم: اولا كار كاملا بايد مردمي و خودجوش باشد و ثانيا نبايد افراد و نهادهايي از سر دلسوزي وارد شوند و براي گسترش اين طرح از شيوههايي مثل اجبار و توزيع رايگان و بيبرنامه استفاده كنند؛ هرچند اين محدوديتها باعث شود كار كند پيش برود. به دفعات مكرر اتفاق افتاده كه برخي سازمانها و اداراتي كه از بودجه عمومي كشور هزينه ميكنند اعلام آمادگي براي كمك مالي يا خريد محصولات كردهاند اما قبول نكردهايم، به جز يك مورد كه تعدادي پيكسل به يك نهاد داديم و آن هم زماني كه كاملا از طرح و محل توزيع مطمئن شديم كه البته هنوز هم فاكتورمان نقد نشده است (با خنده).