آنها میتوانند یک کتاب جیبی با تیراژ 5 هزار نسخهای را به پدیدهای بدل کنند که در تاریخ نشر کتاب بیسابقه باشد.
معجزهای که همه نوجوانهای جهان دستبهیکی کردند تا آن را صورت دهند، پدیدهای است که آن را فقط در دوره فرزند سالاری میتوان سراغ گرفت؛ نوجوانانی که با علاقهشان به هری، بازارهای تجارت را زیر و رو کردند. آنها هنوز هم برای هری سرودست میشکنند و به پای هر چیزی که مربوط به هری جادوگر است پول میریزند؛ پول پدر و مادرهای از همه جا بیخبری را که هنوز در بهت شیفتگی فرزندانشان به این پدیده جادویی هستند.
اگر خیلی از مُدها برای خارج از مرزهای ایران باقی میماند و فقط خبرش به ما میرسد، گشتوگذاری عصرانه در یکی از پاساژهای بزرگ تهران یا در هرکدام از لوازمالتحریرفروشیهای بزرگ سطح کشور بهمان ثابت میکند که مُد هری پاتر هم دستکم به اندازه کتابهایش نوجوانهای ایرانی را درگیر خود کرده است.
قصه از ویسیدیهای فیلم اول هری پاتر شروع شد: هنگامی که اولین فیلم هری پاتر در جهان اکران شد، نوجوانان ایرانی سراغ فروشندگانی رفتند که در ازای مبلغی به آنها قول میدادند ویسیدی فیلم را به زودی به آنها برسانند. پیش خرید فیلم را شاید بتوان اولین مرحله از ماجراهای سحرانگیز کسب درآمد از طریق جادوگر نوجوان قلمداد کرد.
هالیوودیها که همواره برای کسب درآمد از چنین ستارههایی برنامههای طولانی مدت و مفصلی دارند، بعد از اکران قسمت اول فیلم، اولین محصول هری پاتری را با یک نوشابه عرضه کردند. نوشابه هری پاتر، محصول مشترک موج رسانهای هالیوود و کارخانه کوکاکولا بود که البته به ایران نرسید. اما فروش این محصول چنان باورنکردنی بود که خیلی زود سرو کله نمونههای تقلبیاش پیدا شد.
نوجوانان ایرانی دیگر هری پاتر را خوب میشناختند و علاوه بر خواندن کتاب به تماشای فیلم هم نشسته بودند. با این اوصاف بازار محصولات هری پاتر در ایران با آیندهای درخشان رونق گرفت.
پاتر در کیف مدرسه
اولین موج ورود محصولات هری پاتری به بازارهای ایران چندان متمرکز نبود. تولیدیها و کارخانههای مختلف بسته به نوع فعالیت خود، نشانی هم از جادوگر نوجوان بر اجناسشان قرار میدادند و جلب توجه میکردند.
محصولات این دوره بیشتر شامل لوازم التحریرهای نه چندان مرغوب مثل دفتر، خطکش و کیف مدرسه بود که تولیدکنندگان با استفاده از نشان و تصویر هری پاتر، سعی در آب کردن این اجناس داشتند.
میانگین قیمت این اجناس هر چند با اجناس درجه یک بازار تفاوت چندانی نداشت اما به سادگی میشد حدس زد این محصولات نامرغوب، تنها به خاطر جذابیت نام و نشان این جادوگر نوجوان در ردیف گرانقیمتها و مرغوبها، قیمت گذاری شدهاند.
تولیدیهای لباس هم که در این موج سواری هری پاتری - مانند دیگر ستارههای محبوب – از قافله عقب نیفتادند، انواع تیشرت با تصاویر جادوگران جوان مدرسه هاگوارتز را به بازار فرستادند.
دیگر هری پاتر به جلد سوم و چهارم رسیده بود و هری پاتر بازها جدیتر ماجرا را دنبال میکردند. محصولات هری پاتری هم بازار بیشتری را به خود اختصاص داده بودند.
شاید برای پرندهفروشان بازار مولوی هیچ چیز از این تعجب برانگیزتر نبود که با نوجوانان و والدینی مواجه شوند که از آنها سراغ یک پرنده خاص را میگیرند.
حضور ناگهانی این همه مشتری با ظاهری که معلوم بود تا به حال حتی یک قناری در خانه نداشتهاند هم، یکی دیگر از نتایج هری پاتر دوستی بود. بسیاری از نوجوانان، والدین خود را مجبور میکردند تا برای آنها یک جغد سفید پیدا کنند، غافل از اینکه پیداکردن چنین پرنده نادری بسیار دشوار است.
بازاری برای بالای شهر
در این میان کمکم سر و کله اجناس دیگری هم پیدا شد. در بعضی فروشگاههای بالای شهر شما میتوانستید لباسهای هریپاتری مانند شنل، پیراهن و چوبدستی را پیدا کنید.
پدر ومادر این بچههای هری پاتر باز برای خرید این لباسها دست کم 50 هزار تومان پیاده میشدند. فروشندهها حتی پیشنهاد خرید لباس اصل را هم میدادند. البته خرید این یکی برای هوادارها 70 هزار تومان خرج برمیداشت.
در لوکس فروشیهای پاساژ بزرگ خیابان ایران زمین، واقع در حوالی میدان صنعت تهران، اجناس هری پاتری جالبی میشود پیدا کرد. جاروی هری پاتر – که تنها تفاوت اصلیاش با جاروی فراشها، چند نقش برجسته روی دسته آن است– 30 هزار تومان قیمت دارد.
توپ طلایی رنگ که در کتاب به عنوان گوی کوئیدیچ توصیف شده هم قیمتهای متفاوتی دارد؛ از 15 هزار تومان به بالا. شاید خندهدار باشد اما طرفدارها، تمام «جام آتش»های این فروشگاه را خریدهاند؛ «این جام برای نوجوانان خیلی ارزش دارد و ماهیانه 10 تا 15 تا از آنها را میفروشیم. بخشی از این اشیا در ایران ساخته میشوند و بخشی هم ساخت کشورهای اروپایی و به قول معروف اوریجینال هستند».
از طرفدارهای نوجوانی که خط به خط کتابها را حفظند، شبیه هری لباس میپوشند و هر جنس هری پاتری را با هر قیمتی میخرند، خرج کردن برای چنین محصولاتی اصلا عجیب نیست.
در خیابان بهار، همه چیز برای هری پاتر بازها مهیاست. جادوگر نوجوان در این خیابان هم چند سالی است که معجزه میکند. انواع پارچه، پرده اتاق خواب، ملحفه و پتو با نشان هری، بخشی از این معجزه است. سرویس خواب شامل تخت، میز توالت، کمد، میز و صندلی کوچک هم برای کودکان عشق هری پاتر، اتاقی را با دکوراسیون هری پاتری فراهم میکند.
هری پاتر در دنیای الکترونیک
نمیتوان از شگفتیهای هری پاتر گفت و دنیای دیجیتال را فراموش کرد. فیلمهای هری پاتر به مدد این جلوههای ویژه خلق شدهاند و حالا در عصر رسانه، محصولات دیجیتال و الکترونیک، هری هم بازار خاص خودش را دارد.
در دسترسترین این محصولات Pocket PC (کامپیوتر جیبی)ها و لپتاپهای هریپاتریاند که منقوش به اسم و تصویر جادوگر نوجوان هستند. یکی از بزرگترین شرکتهای تولید گوشی موبایل در دنیا هم 2 سال پیش تعدادی از گوشیهای خود را با نام هریپاتر به بازار عرضه کرد. شرکتهای بزرگ هم از نان خوردن از نام نوجوانی به محبوبیت هری پاتر ابایی ندارند.
یکی از شرکتهای تولیدکننده محصولات خواب، مجموعهای کامل از محصولات هری پاتری را عرضه کرده است؛ از پتو و تشک گرفته تا کوسن و روتختی. اگر در عمده فروشیهای بازار بزرگ، سراغ هریپاتر را بگیرید، جیبتان پر از شکلات و آدامس خواهد شد.
هر بسته 20 تایی قورباغه شکلاتی (Chocolate Frog) به قیمت 1500 تا 2000 تومان فروخته میشود. این همان شکلاتی است که جادوگر نوجوان در یکی از صحنههای فیلم «هریپاتر و سنگ جادوگر» میخرد تا در قطار با دوستش نوش جان کند.
کافهای به افتخار رولینگ
نباید فراموش کرد که بازار محصولات هری پاتری، فقط برای نوجوانان جذاب نیست؛ این بازار برای جوانها هم جذاب است؛ همان جوانهایی که وقتی اولین کتاب هریپاتر بیرون آمد، نوجوان بودند.
در یکی از مجتمعهای تجاری پایتخت، یک سال پیش کافی شاپی به نام «ادینبورو» افتتاح شده است. کافیشاپی که رولینگ در آن مینشست و ماجراهای اولین کتابهای هری پاتر را روی کاغذش آورد، به همین نام بود.
هـفتـمـین کتاب هریپاتر تازه بیرون آمده و فیلمهای بعدی این مجموعه هم در راه است. این بازار، حالاحالاها مـیفـروشد؛ هرچند، چنـدسـالبـیـشتر طول نمیکشد که همه این محصولات مُدروز را فقط میتوان در مـجموعههای کلکسیوندارهای پاکار سراغ گرفت.