شماره فزاینده‌ای از افراد در فنلاند در میان بهت‌زدگی کارشناسان بهداشتی- از فراورده‌های با چربی کامل که به نظرشان به نادرستی بدنام شده‌اند، استقبال می‌کنند. در آن‌طرف کره زمینِ هند به‌شدت در تلاش است تا مصرف‌کنندگان را از خوردن غذاهای پر ادویه و چرب و نرم خوابانده شده در «گی»، (کره مایع که آر جوشاندن و تصفیه شیر گاو یا گاومیش به دست می‌آید)، بازدارد تا با بحران چاقی و مشکلات نگران‌کننده ناشی از دیابت و کلسترول بالا مقابله کند.
- فنلاند:چربی دیگر بد نیست
جوآنا آمنلین، مادر فنلاندی با دو بچه مدعی است صرفاً با بازگشتن به مصرف چربی کامل و کره واقعی که در تضاد کامل با توصیه‌های اغلب متخصصان تغذیه است، ۱۰ کیلو از وزنش را کم کرده است.
او یکی از فنلاندی‌هایی است که به‌جای مصرف غذاهای فراوری‌شده به محصولات با چربی کامل روی آورده‌اند، زیرا اعتقاد دارند که این محصولات طبیعی‌تر و کمتر فراوری‌شده هستند، هرچند که کارشناسان از این تصویر نادرست ناراضی باشند.
نظرات آمنلین درباره چربی پس‌ازآن به‌کلی دگرگون شد که او مطالبی در این باره خواند که فراورده‌های بی‌چربی درنهایت سالم نیستند.
این زن ۳۹ ساله می‌گوید: «در ابتدا فقط از شیر بی‌چربی به شیر کامل روی آوردم و متوجه شدم که دارم وزن کم می‌کنم.»
او دوران نوجوانی‌اش را در دهه ۱۹۹۰ در جنوب غرب فنلاند گذرانده بود و هم خودش و هم خانواده‌اش مصرف‌کنندگان پروپاقرص محصولات بی‌چربی بودند، یعنی از توصیه‌های رسمی تغذیه فنلاند پیروی می‌کردند.
اکنون آمنلین و کودکان خودش فقط شیر کامل و کره واقعی می‌خورند.
او می‌گوید: «حتی اگر شیر نیم‌چرب بنوشم، میل وحشتناکی برای خوردن هله‌وهوله و شیرینی مانند شکلات یا چیپس پیدا می‌کنم. محصولات کم‌چربی برای مدت خیلی زیادی گرسنگی‌ام را مهار نمی‌کنند.»
و آمنلین تنها فردی نیست که درباره توصیه‌های رسمی مشکوک است.
مصرف کره و پنیر، در کمال نومیدی پزشکان، در سال‌های اخیر اوج گرفته است.
آمارهای انستیتوی منابع طبیعی فنلاند نشان می‌دهند که در سال ۲۰۰۷ یک فنلاندی میانگین ۱۷.۵ کیلوگرم پنیر می‌خورد، اما این رقم در سال ۲۰۱۴ به ۲۶ کیلوگرم به ازای هر نفر رسید. مصرف کره نیز در همین دوره زمانی از ۲.۵ کیلوگرم به حدود ۴ کیلوگرم رسید.
برخی از فنلاندی‌ها مانند آمنلین معتقدند که چربی به‌طور غیرمنصفانه‌ای شهرت بدی یافته است، و برخی دیگر طرفدار غذاهایی خوشمزه‌تر واصیل‌تر هستند که تا حد ممکن فراوری نشده باشند.
مقامات فنلاندی درباره این باورهای جدید نگران هستند.
مارجانا لاهتی- کوسکی رئیس انجمن قلب فنلاند و عضو شورای ملی تغذیه می‌گوید: «این گرایشی زیان‌بار است...میزان‌های کلسترول جمعیت تا سال ۲۰۰۷ در حال پایین آمدن بود، اما از سال ۲۰۱۲ همگام با افزایش مصرف چربی‌های اشباع‌شده وضعیت دارد بدتر می‌شود.»
این شورا هنوز فراورده‌های لبنی کم‌چربی یا بی‌چربی و نیز منابع چربی‌های غیراشباع‌شده مانند روغن‌های گیاهی، مارگارین‌ها یا مغزهای خوراکی را توصیه می‌کند.
اما حتی در میان کارشناسان اقلیت سرکشی وجود دارند که معتقدند چربی حیوانی که برای هزاران سال منبع تغذیهانسان‌هابوده‌اند، باید از بدنامی اخیرش تبرئه شود.
یکی از این کارشناسان کاری سالمینن، یک استاد بازنشسته علوم غذایی است که قبلاً رئیس بخش پژوهشی بزرگ‌ترین تولیدکننده لبنیات فنلاند بود.
او می‌گوید: «من هنگامی‌که بازار گسترده‌ای برای محصولات کم‌چربی وجود داشت، کاملاً درگیر تولید آن‌ها بودم، اما هیچ سودمندی بهداشتی در آن‌هانمی‌بینم و خودم محصولات کم‌چربی مصرف نمی‌کنم.»و بررسی‌های اخیر متعدد بازبینی‌شده به‌وسیله پژوهشگران مستقل را نقل می‌کند که هیچ شاهدی درباره رابطه میان چربی‌های اشباع‌شده و بیماری‌های قلبی-عروقی را به دست نداده‌اند.
- هند: گی «سبک» می‌شود
سیما موتوسوامی درحالی‌که دارد یک «راج کاچوری»- یک گلوله خمیرسرخ‌کرده که درون آن با شیر دلمه شده و چات‌نی پر شده است-مي‌خورد، می‌گوید در سال‌های اخیر عزمش را جزم کرده است تا مصرف غذاهای چرب را کم کند.
این زن ۴۸ ساله می‌گوید، خطرات غذاهای پرچرب مانند گی- شکلی از کره تصفیه‌شده- را می‌داند و تلاش می‌کند که کار درست را برای خانواده‌اش انجام دهد.
او که در رستوران پرمشتری هالدیرامس، یک فست‌فودفروشی بسیار پرطرفدار که غذاهای خیابانی سنتی را در دهلی‌نو سرو می‌کند، نشسته است، می‌گوید: «خوردن غذاهای چرب و نرم و پرادویه بخشی از فرهنگ ماست. البته معلوم است ما هر روز نمی‌توانیم از این غذاهابخوریم»
اما درحالی‌که هند با مشکل فزاینده چاقی روبرو است، آگاهی درباره اهمیت غذاهای کم‌چربی هم در حال افزایش است.
آنوپمیسرا، رئیس بنیاد ملی دیابت، چاقی و کلسترول دراین‌باره می‌گوید: «این موضوع مهم‌ترین بحرانی است که امروز هند با آن روبرو است.»
درحالی‌که پیشرفت به‌کندی صورت می‌گیرد، بررسی‌ها نشان می‌دهند که شمار دیابتی‌ها در هند در سال‌های اخیر به‌شدت بالا رفته است و دست‌کم به ۵۰ میلیون نفر رسیده است و در همین حال تا ۵۰ درصد از شهرنشینان هندی دچار چاقی هستند که نسبت به بیست سال پیش افزایشی بیش از دو برابر را نشان می‌دهد.
هند که همچنین با مشکلات بزرگ کم‌غذایی و سوءتغذیه به‌خصوص در مناطق روستایی روبرو است، سنت قوی غذا خوردن سرپایی در دکه‌های کنار خیابان را دارد که غذاهای چرب و کاملاًسرخ‌شده‌ای مانند سمبوسه یا پاکوراس را می‌فروشند.
کاری نیز مملو از گی، یک جزء اصلی آشپزی هندی، سرو می‌شود و گی همچنین در داروهای سنتی و به‌عنوان پیشکش در جشنواره‌های مذهبی استفاده می‌شود.
دانشمندان به‌تازگی یک گونه کم‌چربی گی را که محتوای کلسترول آن تا ۸۵ درصد کاهش یافته است، تولید کرده‌‌اند، به این امید که این گونه کم‌چرب‌ترمصرف‌کنندگان حساس به سلامتی را به خود جلب کند.
و مقامات استانداردهای غذایی هند اعلام کردند میزان مجاز چربی‌های ترانس در غذاهای فروخته‌شده در کشور را به نصف کاهش داده و به پنج درصد در هر قلم غذایی رسانده‌اند.
اما دکتر میسرا می‌گوید لازم است کارهای بیشتری برای تغییر عادات غذایی انجام شود، به‌خصوص در میان میلیون‌ها نفر فزاینده طبقه متوسط و نیز در طبقات کم‌درآمدتر.
او می‌گوید: «ذهنیت افراد این است: امروز بخور، زیرا ممکن است دیگر فردا آن را به دست نیاوری. نیاکانشان در دوره‌های قحطی بار آمده‌اند، بنابراین این ذهنیت به آنان رسیده است.»
مینا دیوی، مادربزرگ ۶۵ ساله، در میان افرادی است که توجهی به تغییر ندارد، و می‌گوید شوهرش اصرار دارد که او هر روز کاری گوشت مرغ یا گوسفند مملو از گی بپزد.
او می‌گوید: «ما از سرزمین کریشنا هستیم. ما هر چیزی را از گاو منشأمی‌گیرد، شیر، کره و گی می‌خوریم. ما همیشه این چیزها را خورده‌ایم و همیشه هم خواهیم خورد.»
منبع: خبرگزاري فرانسه