نميخواهد مثل پدرش در عين درستكاري از غم نبود نان جان بدهد. او ميخواهد درس بخواند و باسواد شود، ميخواهد مدرسهاي خوب برود و سرپناهي امن داشته باشد. دلش ميخواهد بزرگ كه شد شهرش را خودش بسازد؛ شهري آباد به دور از هرگونه فقر و اعتياد اما آرزوي به ظاهر كوچك او آرزويي دست نيافتني شده؛ چرا كه در زادگاهش نه كتابي هست كه بخواند و نه معلمي كه بياموزد.او ساكن يكي از روستاهاي جنوب كرمان است؛ روستايي در بخش جازموريان.
- امكاناتي كه وجود ندارد
جازموريان منطقه وسيعي با حدود 5هزار هكتار وسعت است كه در جنوب استان كرمان واقع شده و حدود 54 هزار نفر جمعيت دارد. اين منطقه كه بخشي از شهرستان رودبار جنوب است از شمال به شهرستان ريگان، از جنوب به قلعه گنج، از شرق به استان سيستانوبلوچستان و از غرب به شهرستان رودبار منتهي ميشود. اين بخش از كشور با وجود داشتن بيش از 9هزار دانشآموز هنوز اداره آموزشوپرورش ندارد و دانشآموزان در بسياري از روستاها در مدارس كپري درس ميخوانند. جمشيد بيلري، مدير يكي از مدارس كپري است كه از شهرستان جيرفت به روستاي چاهبيد ميآيد كه 70دانشآموزش را سر كلاسها نگه دارد تا از تحصيل بازنمانند. او در تشريح وضعيت تحصيل دانشآموزان در مدارس كپري ميگويد: مدرسه ما حدود 70دانشآموز دختر و پسر در مقطع ابتدايي دارد كه در 2 شيفت صبح و بعد از ظهر تحصيل ميكنند. در واقع 2 شيفت كردن مدرسه بهدليل نداشتن معلم است. ما 2 معلم داريم كه بايد به 70دانشآموز در 6پايه تحصيلي درس بدهند. بنابراين دو كلاس را صبحها برگزار ميكنيم و 2 كلاس ديگر را بعد از ظهرها.
- تشكيل كلاس زير سايه درخت
از او ميخواهيم كه فضاي مدارس كپري را برايمان شرح دهد؛ «چه شرحي؟ كلاسهاي ما زيرسايه درختان برگزار ميشود و دانشآموز حتي دفتر و قلم ندارد كه بتواند تكاليفش را انجام دهد. خيلي وقتها پيش ميآيد كه والدين دانشآموزان از آمدن بچههايشان به مدرسه ممانعت ميكنند چون حتي لباس مناسب براي پوشيدن ندارند كه بتوانند به مدرسه بيايند. اينجا فقر بيداد ميكند اما صدايمان به هيچ جا نميرسد.»
آقاي بيلري ميگويد: روستاي چاهبيد از شهر زهكلوت كه مركز بخش جازموريان است حدود 20كيلومتر فاصله دارد و متأسفانه چون سرويس مناسبي در مسير وجود ندارد بچهها نميتوانند براي تحصيل به شهر بروند.
- نبود پوشاك و لوازم التحرير
او كه بسيار نگران بچههاي مدرسهاش است در ادامه به فقر خانوادهها اشاره ميكند و ميگويد: در اينجا حدود 120روز بادهاي سيستاني ميوزد كه بهطور كلي كشاورزي را مختل ميكند؛ بنابراين مردمش درآمد خاصي ندارند و از لحاظ خوراك و پوشاك بسيار در مضيقه هستند.
او ميگويد: دانشآموزان من حتي توانايي خريد كتاب را ندارند و ما با هزار زحمت توانستيم برايشان كتاب بگيريم. بخشي از پول كتابها را خود معلمها تأمين كردند. اينجا به قدري فقر وجود دارد كه سالانه بيش از 15- 10نفر ترك تحصيل ميكنند و اين، دل ما را به درد ميآورد. گاهي اوقات زماني كه دانشآموزي به سر كلاس نميآيد معلم به در خانهشان ميرود و با التماس دانشآموز را به كلاس برميگرداند. بچهها هيچ امكاناتي براي تحصيل ندارند اما ما با وجود همه اين سختيها نميخواهيم كه هيچ كدام از دانشآموزانمان خانهنشين شوند. يكبار كه براي برگرداندن يكي از دانشآموزان به كلاس درس رفته بوديم، پدر دانشآموز گفت بچه من لباس ندارد كه بتواند به مدرسه بيايد. اينها دردهاي اين بخش از كشور است.
- مُهر ترك تحصيل بر پيشاني دانشآموزان
بيلري هوش بچههاي مدرسهاش را بسيار بالا ميداند؛ «بچههاي مدرسه من بسيار باهوش و بااستعداد هستند ولي متأسفانه وضعيت معيشتي، امكانان كمتحصيلي و نبود معلم موجبشده كه خيلي از اين استعدادها شكوفا نشود و بچهها در همان مقاطع ابتدايي ترك تحصيل كنند.» مدير مدرسه 6سال است كه از شهر جيرفت به عشق بچهها به روستاي چاه بيد ميآيد و آخر هفتهها به شهرش بازميگردد.او ميگويد: «اين راه را تنها براي ثوابش انتخاب كردهام وگرنه كسي كه ديد مالي داشته باشد هيچ وقت حاضر نميشود كه اين مسير طولاني را طي كند و آخر هفتهها پيش خانواده برگردد.»
- جازموريان اداره آموزش و پرورش ندارد
حجتالاسلام محمد محمدينور، امام جمعه بخش جازموريان و از ائمه جماعات، جواني است كه در يكي از روستاهاي همين بخش متولد شده و با مشكلات مردم شهر كاملا آشناست. او در تشريح وضعيت فرهنگي منطقه ميگويد: متأسفانه بخش جازموريان هنوز اداره آموزش و پرورش ندارد و همين امر مشكلاتي را براي تحصيل دانشآموزان بهوجود آورده است. در اين بخش بيش از 9هزار دانشآموز در مقاطع مختلف وجود دارد كه بهدليل شرايط نامناسب تحصيلي مجبور به ترك تحصيل ميشوند. سرانه معلمان نسبت به تعداد دانشآموزان هم فاصله معناداري دارد.
او به تدريس سرباز معلمها در مدارس اشاره ميكند و ميگويد: سربازي كه دغدغه يك معلم تجربهدار را در آموزش ندارد چطور ميتواند مشكلات دانشآموزاني را كه از كمترين امكانات برخوردارند، بفهمد. در برخي مدارس اين بخش يك سرباز معلم هست و چند ده دانشآموز در مقاطع مختلف تحصيلي.
- رتبه اول در بيسوادي و تركتحصيل
محمدينور به رتبه اول اين بخش در بيسوادي و ترك تحصيل هم اشاره ميكند و ميگويد: وضعيت بعد از ترك تحصيل وخيمتر ميشود چون بسياري از افراد بعد از ترك تحصيل يا به اعتياد روي ميآورند و يا در بحث قاچاق انسان يا سوخت فعال ميشوند.
او ميگويد: در بخش جازموريان بيش از 170روستا مدرسه ندارند يا مدارس كپري دارند.در شهر زهكلوت كه مركز جازموريان است يك مدرسه شبانهروزي پسرانه داريم كه از تمام نقاط دور براي تحصيل ميآيند اما براي دختران حتي اين مدرسه شبانهروزي را هم نداريم و دختران متأسفانه از تحصيل بازميمانند. كل دبيرستانهاي بخش جازموريان به 7عدد نميرسد كه دانشآموزانش هم بايد از مسافتهاي دور خودشان را به مدرسه برسانند. متأسفانه وضعيت آموزش در اين نواحي بسيار بد است و مردمش علاوه بر محروميت از بيسوادي هم رنج ميبرند.
- از هر 1000نفر تنها يك نفر با تحصيلات دانشگاهي
او ميگويد: تعداد تحصيلكردههاي دانشگاهي بخش جازموريان از 60نفر تجاوز نميكند و اين رقم با توجه به جمعيت 54هزار نفري واقعا اسفناك است؛ يعني تقريبا از هر هزار نفر تنها يك نفر تحصيلات دانشگاهي دارد.
محمدي نور تعداد مدارس كپري را طبق اعلام نماينده آموزش و پرورش 9مدرسه بيان ميكند و ميگويد: در جامعهاي كه خيلي از مدارس آن هوشمند شدهاند هنوز مدارسي وجود دارد كه سقفش آسمان است و تخته سياهش آنقدر قديمي شده كه هرچه پاكش ميكنند نوشتههايش محو نميشود. امكانات آموزشي در اينجا زير صفر است. او كه خودش زاده روستاي مياندران است درباره دوران تحصيلش ميگويد: تاكلاس پنجم در روستا درس خواندم و بعد از آن بايد هر روز حدود 30كيلومتر مسافت را طي ميكردم تا به كلاس درس برسم. از همه مسئولان ميخواهم كه اجازه ندهند نسل جديد هم در بيسوادي و فقر بسوزند.
- شما چه ميكنيد؟
دانشآموزان منطقه جازموريان در مدارس كپري درس ميخوانند و بسياري از آنها به دليل نداشتن ابتداييترين امكانات تحصيلي ترك تحصيل ميكنند. شما براي كمك به آنها چه ميكنيد؟ به 30003344 پيامك بزنيد يا با 84321000 تماس بگيريد.
- يك عكس، هزار حرف
عماد قبادي يكي از عكاسان خبري است كه وضعيت منطقه جازموريان و سوژه امروز سبقت مجاز را به تصوير كشيده است. او ميگويد: «كيف بسياري از دانشآموزان گوني آرد است و آرزوي بسياري از آنها داشتن يك صندلي براي نشستن در كلاس. حتي داشتن يك دست لباس، توپ يا طناب بازي آرزوي محال دانشآموزان اين خطه است كه بهدليل امكانات بسيار پايين مجبور به ترك تحصيل ميشوند و به همين دليل آمار اعتياد، قاچاق انسان و سوخت در اين منطقه زياد است». او ميگويد: طبق آمار بهدست آمده 9مدرسه كپري در روستاها و مناطق چاهبيد، چاهكي، كنارستان، چاهكوهي، كتكي، اسكوماچي، مشتنگ، برجك و چاهچراق تكل حسن وجود دارد كه حدود 200دانشآموز در اين مدارس تحصيل ميكنند. قبادي همچنين برايمان از طويلهاي ميگويد كه تبديل به مدرسه شده و بچههاي كپر نشين مدرسه حالا در آنجا درس ميخوانند! او مي گويد: اهالي روستاي تكل حسن براي اينكه بچه ها از تحصيل باز نمانند يك طويله را تبديل به كلاس درس كردهاند. متاسفانه بچه ها در اين مكان روي زمين مي نشينند و درس مي خوانند.آرزوي خيلي از بچه ها تنها داشتن يك صندلي است. وقتي از اين صحنه ها عكس مي گرفتم تنها چيزي كه مدام در فكرم ميآمد آينده اين بچه ها بود؛ آينده اي كه با توجه به وضعيت موجود آينده روشني نيست مگر اينكه همه به فكر كمك به اين مناطق محروم بيفتيم.