این کشتی سومین نمونه از کلاس خود است و پس از جماران و دماوند (ولایت) ساخته شده است. جنس به کار گرفته شده برای سازه این شناور یک جنس بخصوص و ویژه با قابلیت رادارگریزی است و این کشتی جنگی به سامانه‌های الکترونیکی و دفاعی مدرن و به‌روز، تجهیز شده‌است.
همچنین ساخت سهند به لحاظ زمانی یک پنجم زمان ساخت ناوشکن جماران طول کشیده‌است. این شناور به یاد ناوچه سهند کلاس الوند که در سال ۶۷ غرق شد، «سهند» نام گرفته‌است.
ناوشکن سهند ویژگی‌های بالاتری نسبت به رده ناوشکن جماران دارد. برتری‌های سهند بر جماران در دو دسته کلی مشخصات فیزیکی و عملیاتی قابل دسته بندی است که البته بخشی از برتری‌های عملیاتی سهند بر نسل قبلی از بهبودهای فیزیکی ناشی می شود.
- بدنه و روسازه
طول ناوشکن سهند کمی بزرگتر از جماران بوده و دستکم بین ۹۵ تا ۹۸ متر تخمین زده می شود اما بیشترین عرض بدنه آن حداقل بین ۱۱.۵ تا ۱۲ متر به نظر می رسد که ۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر از جماران است.
بدنه اصلی(کاسه یا سوپراستراکچر) سهند از ۲۰ بلوک مجزا که اغلب آنها به گفته مسئولان امر دارای چهار طبقه است تشکیل شده که پس از ساخت در حوض خشک در کنار هم قرار گرفته و متصل گردیده اند. این در حالی است که بدنه اصلی جماران با طول کمتر از سهند، از ۲۹ بلوک تشکیل یافته که نشانه افزایش توانمندهای ساخت این بخش است.
به علاوه به گفته فرماندهان نیروی دریایی ارتش، سازه اصلی این ناو نیز نسبت به نسل قبل مقاوم تر است که آن را برای دوام در سخت‌ترین دریانوردی‌ها در دریاهای آزاد و دوردست توانمند نموده. بین بلوک‌های مختلف، دیواره‌هایی وجود دارد که آنها را از هم مجزا ساخته و تنها از طریق درب‌های تعبیه شده ارتباط این بخش‌ها برقرار می‌شود. این کار برای جلوگیری از نفوذ آب و آتش از یک بلوک به کل کشتی در مواقع بروز حادثه ای برای ناو است.
- اتصال بلوک‌های بدنه سهند
روسازه این ناو نیز دارای سه طبقه است که پل فرماندهی در بالاترین عرشه یعنی ۰۳ واقع و در نهایت ارتفاع بالاترین سطح عرشه سهند نیز نسبت به جماران بیشتر شده است.
- فضای داخل بدنه سهند
از تفاوت‌های ظاهری عرشه‌های بالایی سهند با نسل قبلی می توان به تغییراتی در شکل پل فرماندهی، انتقال بخش نصب رادار به پشت این قسمت و قرارگیری دکل اصلی در پشت این دو قسمت اشاره کرد که نسبت به طرح های اولیه این ناو تفاوت دارد. زیرا در تصاویر منتشر شده از طراحی رایانه ای(CAD)، دکل در پشت پل فرماندهی دیده می شود ولی در سازه رونمایی شده به انتهای عرشه ۰۲ منتقل شده.
این فضای ایجاد شده احتمالاً برای قرارگیری آنتن و متعلقات رادار جستجوی هوایی است که ممکن است از نوع رادارهای آرایه فازی با آنتن مسطح در باند S باشد که به گفته معاونت جهادخودکفایی نداجا قرار بود سال گذشته روی جماران نصب شود.
- تسلیحات
روی عرشه ۰۱ ناو سهند و در قسمت تلاقی با انتهای عرشه ۰۲ محل خروجی گازهای موتور بوده و فضای بزرگی که پشت این خروجی دود ایجاد شده محل نصب تجهیزات مختلف رزمی خواهد بود از جمله دستکم دو پرتابگر دوتایی موشک‌های ضد کشتی از نوع نور و یا قادر، توپ تک لول ۴۰ میلیمتری فتح با نواخت ۳۰۰ تیر بر دقیقه با قابلیت ضد موشک کروز و شاید توپ های ۲۰ میلیمتری تک لول یا سامانه چند لول چرخان با کالیبر کمتر در دو سمت عرشه و قایق های نجات و قایق های موتوری.
نکته قابل توجه در زمینه این عرشه‌ها یکدست بودن سطح بدنه از کاسه تا عرشه ۰۲ است در حالی که در جماران مانند ناوهای رده الوند در عرشه ۰۲ محل عبور نفرات قرار داده شده که در سهند این راهرو با سطح بدنه پوشیده شده که پنجره های کناری حاکی از وجود آن است. این سطح به هم پیوسته بازتاب راداری کمتری برای پهلوی سهند ایجاد کرده ضمن اینکه افزایش عرض بیشتر سهند نسبت به جماران (به جای افزایش طول برای جادادن تجهیزات) هم به کاستن از افزایش بازتاب راداری پهلو (که می توانست ایجاد شود) منجر شده است.
اما بالای بدنه اصلی که عرشه اصلی ناو را نیز تشکیل می دهد مشابه ناوشکن جماران فضای بزرگی برای حمل بالگرد قرار دارد که بخشی از افزایش طول بدنه در سهند، نصیب عرشه پرواز بالگرد در بخش انتهایی ناو(پاشنه) شده به طوری که سهند می تواند بزرگترین بالگرد موجود در نیروی دریایی یعنی "اس اچ - ۳ سی کینگ"، «RH-۵۳ سی استالیون» یا دو بالگرد از رده آگوستا-بل-۲۱۲ را بپذیرد.
پرتابگرهای سه تایی اژدرهای ضدزیردریایی در ناوشکن سهند به احتمال بسیار بالا در همین عرشه و جلوی محل پرواز بالگرد مانند محل اژدرافکن های ناوشکن جماران قرار خواهند گرفت.
در بخش جلویی این عرشه(سینه) ناو نیز که نسبت به جماران کمی افزایش طول داشته یک توپ ۷۶ میلیمتری فجر۲۷ نصب شده که یک سلاح تمام خودکار با قابلیت انهدام اهداف سطحی و هوایی مختلف حتی موشک های ضدکشتی، نواخت تیر بالغ بر ۱۲۰ گلوله بر دقیقه، امکان هدفگیری با رادار و سامانه های الکترواپتیک و برد مؤثر ۱۲هزار و برد نهایی ۱۷هزار متر است که توسط صنایع دفاعی کشورمان ساخته شده.
آنگونه که فرماندهان نیروی دریایی در سخنان اخیر خود ابراز داشته اند قابلیت تهاجمی و تدافعی سهند حدوداً دو برابر جماران است که به نظر می رسد باید این تفاوت را بیشتر در سامانه های موشکی آن جستجو کرد. بنابراین ممکن است مشابه ناوهای چینی یا پاکستانی شاهد استفاده از دو پرتابگر ۴ تایی موشک های ضد کشتی روی سهند باشیم که گویای بهره گیری هوشمندانه‌تر از فضای محدود روی ناو خصوصاً عرشه ۰۱ سهند است.
همچنین پرتابگر موشک های سطح به هوای میانبرد که روی جماران به دو پرتابگر جعبه ای افقی(به همراه دو محفظه ذخیره پشت این پرتابگرها) بسنده شده روی سهند به دلیل فضای در دسترس بیشتر، افزایش خواهد داشت. فضاهای احتمالی برای قرارگیری این پرتابگرها بر مبنای تصاویر رایانه ای منتشر شده، پشت توپ اصلی در سینه ناو، روی عرشه ۰۱ و جلوی پل فرماندهی که فضای آن هم تا حدودی نسبت به جماران بیشتر شده و در نهایت روی خود محل اصلی تسلیحات در عرشه ۰۱ که به آن پرداختیم، است.
- خصوصیات حرکتی
ناوشکن سهند از سامانه رانش بهتری نسبت به نسل قبلی خود برخوردار است که از طریق دو محور(شفت) به دو پروانه ناو نیرو می دهد. ظاهراً این ناوشکن از چهار موتور دیزلی برخوردار است که تقریباً در ابتدای نیمه عقبی ناو و در پائین ترین طبقه بدنه قرار دارند.
سهند قدرت مانور بالاتری هم نسبت به جماران دارد. پروانه های این ناوشکن قابلیت تغییر زاویه دارند که برتری قابل ملاحظه ای نسبت به نسل قبلی ساخته شده در ایران محسوب می شود. با تغییر زاویه این پروانه ها، کشتی با سرعت بیشتری تغییر جهت می دهد و در واقع می توان این قابلیت را به نوعی، مشابه توانایی تغییر بردار رانش در هواپیماها دانست.
به نظر می رسد سهند چندان سنگین تر از جماران نبوده و کمتر از ۲هزار تن جرم داشته باشد. با این وجود ۴ موتور این ناو که پیش از به آب اندازی بدنه اصلی در آن نصب شده بودند توانایی رساندن سهند را به سرعت مناسب دارند.
از خصوصیات عملیاتی مهم ناوشکن سهند می توان به قدرت دریانوردی بالای آن اشاره کرد به طوری که این ناو بدون پشتیبانی قابلیت بیش از ۱۵۰ روز دریانوردی آن هم در آب هایی با تلاطم بسیار بالا را دارد که به مدد سازه قوی تر آن بدست آمده است.
مشابه خارجی ناوشکن سهند قیمتی بالغ بر ۳۰۰ میلیون دلار دارد که در ایران با رقمی به مراتب کمتر از یک سوم آن ساخته می‌شود. به علاوه این رده از شناورهای رزمی توسط سازندگانی متشکل از شرکت های چند کشور مخلتف ظرف ۳ تا ۴ سال ساخته می شود که قرار است در ایران بین ۲ تا ۳ سال به نتیجه نهایی برسد. همانطور که بدنه این ناو نیز سه ماه زودتر از زمان پیش بینی شده یکساله به آب انداخته شد.
در واقع هر چند طراحی بهتر، هوشمندانه تر و پخته تر سهند در کنار برخورداری از تجهیزات بیشتر و قابلیت های عملیاتی بعضاً دو برابر جماران، برتری های اصلی سهند نسبت به آن محسوب می گردد اما شاید یکی از جنبه های اصلی ساخت ناوشکن سهند که مانند جماران در تمام شرایط آب و هوایی بندرعباس که در اکثر روزهای سال گرم و شرجی است، در سه شیفت کاری ساخته می‌شود، اثبات توانمندی متخصصان کشور در ساخت یک شناور غول پیکر و مجهزتر در مدت زمانی کمتر از یک سوم نسل قبلی آن است، آن هم با درصد بومی سازی بسیار بیشتر و نزدیک به ۱۰۰ درصد.
الحاق موج ۳، ۴ و خصوصاً موج۵ یعنی سهند به عنوان محصولات بومی به ناوگان جنوب نداجا که باعث افزایش ناوهای رزمی موشک انداز متوسط و بزرگ آن به ۸ فروند می شود توانمندی بسیار بیشتری به این نیروی راهبردی به ویژه در مأموریت های دوربرد و در اقیانوس های دوردست خواهد داد.
این شناور می تواند در زمانی قریب ۳ هفته مسیر ۱۶ هزار کیلومتری مرزهای ایران تا سواحل آمریکا (در محدوده آبهای آزاد و بین المللی) را طی کرده و ماموریتهای محوله را به انجام برساند که با این اوصاف، باید منتظر ماند و دید آیا این ناو مدرن و ارتقاء یافته ایرانی، پس از ۲۵۰۰ سال رکورد دریانوردی نظامی توسط یک حکومت مستقل در ایران را خواهد شکست.