حاشیه نشینی یک مفهوم ذهنی است و مصادیق آن از شهری به شهر دیگر و از کشوری تا کشور دیگر متفاوت است.
حاشيه نشيني، شامل بافت‌هایی است که عمدتا مهاجرین روستایی و تهیدستان شهری را در خود جای داده است و بدون مجوز و خارج از برنامه‌ریزی رسمی و قانونی توسعه شهری (طرح‌های جامع و تفصیلی) در درون یا خارج از محدوده قانونی شهرها بوجود آمده‌اند.
حاشيه‌نشينان، عمدتا فاقد سند مالکیت هستند و از نظر ویژگی‌های کالبدی و برخورداری از خدمات رفاهی، اجتماعی و فرهنگی و زیرساخت‌های شهری شدیدا دچار کمبود هستند.
حـــاشيه نشينان كساني هستند كه در محدوده اقتصادي شهرها زندگي مي‌كنند ولی جذب نظام اجتماعي و اقتصادي شهري نشده‌اند و به عنوان يك شهروند مشروع در جامعه شهري پذيرفته نشده‌اند.
حاشيه نشينان، بيشتر افراد مهاجر روستايي و عشاير و كمتر شهري هستند كه اغلب فاقد مهارت لازم و در بعضي از اوقات غير ماهرند. اين افراد بيشتر به دليل محدوديت‌های موجود در زادگاه خود و كمتر به دليل عوامل جاذب شهري، به شهرها روي مي‌آورند. اين افراد به دليل عدم تطبيق با محيط شهري از يك سو و عوامل پس ران شهري از ديگر سو در كانون‌هايي از شهر به صورت بهم پيوسته يا جدا از يكديگر ساكن مي‌شوند كه از جمله مشخصات اين محلات حاشيه‌نشين، پايين بودن سطح بهداشت، بروز جرائم و انزواي اجتماعي است.