رئيس سازمان غذا و دارو 16مهرماه سال‌جاري وعده داده بود كه ظرف يك‌ماه آينده تكليف آبليموهاي تقلبي را روشن كند. رسول ديناروند گفته بود كه سازمان تحت مديريتش به‌دنبال تعريف 2نوع استاندارد است؛ يكي براي آبليموهاي طبيعي و ديگري براي آبليموهاي كنستانتره و ساختگي تا مردم بتوانند آبليموي طبيعي را از انواع ساختگي تشخيص دهند. وعده تعيين تكليف آبليموها در پي آن مطرح شد كه وزير بهداشت به سازمان غذا و دارو ماموريت داد آب‌هاي معدني موجود در بازار را بررسي كند. سازمان مذكور پس از بررسي حدود 300 برند آب معدني، محصولات توليدي 13شركت آب معدني را غيربهداشتي دانست و به آنها تذكر داد تا خط توليد خود را اصلاح كنند. پس از آن بود كه ديناروند وعده يكماهه براي ساماندهي آبليموها را مطرح كرد.
سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد بر سر نظارت بر محصولات‌غذايي اختلاف دارند. هريك از اين دو سازمان خود را متولي نظارت بر مواد غذايي مي‌دانند. نيره پيروزبخت رئيس سازمان استاندارد مي‌گويد كه سازمان تحت‌امرش استانداردهاي سختگيرانه‌اي را براي آبليمو اعمال مي‌كند و 4 بار اين استانداردها را تغيير داده و هربار سختگيري بيشتري اعمال كرده است. رئيس سازمان غذا و دارو از آن سو معتقد است نشان استاندارد علامت سلامت دائمي نيست و وزارت بهداشت بايد به‌طور مستمر بر توليد مواد غذايي نظارت كند.
پيش از اين محمد ميررضوي دبير سنديكاي صنايع كنسرو، ٩٩درصد آبليموهاي موجود در بازار را تقلبي دانسته بود. او گفته بود با ۴ ليتر اسيد سولفور و گوگرد و بدون استفاده از ليمو مي‌توان ١٠ تن آبليموي تقلبي تهيه كرد. مرتضي خدايي رئيس شعبه‌ويژه اداره كل تعزيرات حكومتي تهران نيز گفته بود طبق آمارها و پرونده‌هايي كه دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و استاندارد تشكيل داده‌اند تقريبا قريب به اتفاق شركت‌هاي معروف بدون استفاده از ليمو كالاي خود را عرضه مي‌كنند و آزمايش‌ها نشان داده كه آبليموي آنها از مواد شيميايي تشكيل شده است.
تلاش همشهری برای پاسخگو کردن سازمان غذا و دارو با وجود مکاتبه با این سازمان به جایی نرسید تا زمانی که خبرنگار همشهری از وزیر بهداشت در این‌باره سؤال کرد و قاضی‌زاده هاشمی پیگیری موضوع را وعده داد.
سازمان غذا و دارو دیروز در اطلاعیه‌ای به نقل از رسول دیناروند اعلام کرد با تعیین تکلیف مجوز آبلیموی طبیعی و کنستانتره، مردم می‌توانند آبلیموی طبیعی با قیمت بالا یا کنستانتره با هزینه کمتر را انتخاب کنند. وی تاکید کرد: همواره باید مراقب بود که اطلاع رسانی اینگونه اقدامات موجبات آشفتگی روانی مردم را فراهم نکند؛ واقعیت این است که آبلیمو، بحرانی برای سلامتی مردم ایجاد نکرده و نمی‌کند.
دیناروند در عین حال افزود: مواردی مانند زمانی که برخی افراد سودجو از رنگ‌های غیر مجاز سرطان‌زا در محصولات خود استفاده کنند قابل اغماض نیست و به سرعت در مقابل آن واکنش خواهیم داشت. وی تصریح کرد: اما حتی اگر آبلیموهایی که رد شده‌اند مورد استفاده قرار بگیرند خطری جدی برای سلامتی ایجاد نمی کند و آنچه باعث نگرانی ما می شود کلاهبرداری‌هایی است که باید با آن مقابله کرد.
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: چندی پیش جمع‌آوری، نمونه‌گیری و آزمایش آبلیموهاي موجود در بازار را - مانند همان برنامه‌ای که درخصوص آب‌های آشامیدنی بسته‌بندی شده صورت پذیرفت - در دستور کار قرار دادیم و براساس نتایج حاصله از آن نیز غیرطبیعی بودن اغلب این فرآورده‌ها را اعلام کردیم. وی خاطرنشان کرد: در ادامه و درپی تفاهم همکاری بین سازمان غذا و دارو و سازمان ملی استاندارد و همکاری دست‌اندرکاران صنعت آبلیمو، مشخص شد که در زمان حاضر شرایط کنترل معیارهای طبیعی و غیر طبیعی بودن آبلیمو دقیق نیست و ممکن است گاهی از سوی آزمایشگاه‌ها پاسخ‌های گمراه‌کننده‌ای استخراج شود.
معاون وزیر بهداشت گفت: تدوین استاندارد‌های ملی نیازمند صرف زمان طولانی است و عموما باید با حضور تمام ذی‌نفعان اعم از تولیدکنندگان، کارشناسان ارگان‌های مختلف و حتی برخی ارگان‌های نظارتی برگزار شود. دیناروند تصریح کرد: سازمان غذا و دارو منتظر تدوین استاندارد توسط سازمان ملی استاندارد نشد و معیارهای فنی و ضوابطش را با نگاه به معیارها، پیشرفت‌ها و یافته‌های جدید دنیا به ویژه اروپا اصلاح کرد و آنها را براي عملیاتی‌شدن به دانشگاه‌های علوم‌پزشکی سراسر کشور ابلاغ کرد.
وی اظهار امیدواری کرد تا سازمان ملی استاندارد در کمترین زمان ممکن نسبت به انجام اصلاحات مورد نظر اقدام کند. رئیس سازمان غذا و دارو یادآور شد: علاوه بر تعیین صحت آبلیموهای طبیعی و غیرطبیعی در تشخیص انواع طبیعی محصولات فوق که ممکن بود به دلیل آزمون‌های اشتباه، غیرطبیعی و تقلبی خوانده شوند هم بازنگری به‌عمل آمد.
دیناروند، معیارهای ابلاغی به معاونت های غذا و داروی دانشگاه‌ها را شامل اصلاح روش شناسایی آبلیموی طبیعی و غیرطبیعی دانست که گاهی اوقات در سایه خطاهایی به‌اصطلاح «مثبت کاذب» قرار می گیرند.
- نظرسنجي انتشار روزشمار
صفحه سلامت روزنامه همشهري پس از سررسيد وعده رئيس سازمان غذا و دارو درباره تعيين تكليف آبليموهاي تقلبي، اقدام به انتشار روزشماري در بالاي همين صفحه كرد و پس از آن از مردم در مورد انتشار اين روزشمار، نظرسنجي كرد. 96درصد از شركت‌كنندگان در اين نظرسنجي با انتشار روزشمار موافق بودند.
- همشهری همچنان پیگیری می‌کند
هرچند رئیس سازمان غذا و دارو از تهیه ضوابط برای آبلیموها خبر داده اما این به‌معنای محقق شدن وعده رئیس این سازمان نیست. وعده دیناروند وقتی محقق می‌شود که مردم در مراجعه به مغازه‌ها آبلیموی تفکیک شده به طبیعی و مصنوعی را مشاهده و اختلاف قیمت آن را لمس کنند. همشهری در ادامه همچنان تحقق وعده سازمان غذا و دارو را پیگیری خواهد کرد.